نجم‌الدین کبری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
جز تمیزکاری با استفاده از AWB
خط ۲۵: خط ۲۵:
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال ­های بسيار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زيادی علوم رسمي و متداول؛ به ويژه حديث را فراگرفت و از مشايخ متعددي در طريقت بهره مند گردید. از استادان مهم وي يکي شيخ اسماعيل قصري(م.589) است که نزد وي به رياضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.<ref>مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی '''ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت''': [http://www.ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=961:1393-05-06-06-22-22&Itemid=70 نجم الدّین کبری]. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.</ref>»
'''احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی''' کنیه '''ابوالجناب''' و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به [[شیخ ولی‌تراش]] از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از [[عمار یاسر بدلیسی]] گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال ­های بسيار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زيادی علوم رسمي و متداول؛ به ويژه حديث را فراگرفت و از مشايخ متعددي در طريقت بهره مند گردید. از استادان مهم وي يکي شيخ اسماعيل قصري(م.589) است که نزد وي به رياضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.<ref>مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی '''ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت''': [http://www.ettelaathekmatvamarefat.com/new/index.php?option=com_content&view=article&id=961:1393-05-06-06-22-22&Itemid=70 نجم الدّین کبری]. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.</ref>»


شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref>خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref>
شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست">خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref>


شیخ نجم‌الدین در ۱۲۲۱ میلادی در حمله مغول به [[خوارزم]] به قتل رسیده و آرامگاه او در منطقه تاریخی «[[کهنه اورگنج]]» در استان «داش اغوز» در شمال ترکمنستان موجود است و یکی از مهم‌ترین محل زیارت زائران محلی و خارجی ترکمنستان به‌شمار می‌آید.
شیخ نجم‌الدین در ۱۲۲۱ میلادی در حمله مغول به [[خوارزم]] به قتل رسیده و آرامگاه او در منطقه تاریخی «[[کهنه اورگنج]]» در استان «داش اغوز» در شمال ترکمنستان موجود است و یکی از مهم‌ترین محل زیارت زائران محلی و خارجی ترکمنستان به‌شمار می‌آید.


مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر [[نجم‌الدین کبری]] به کار برده بودند.<ref>خبرگزاری فارس: [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911109000060 مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.</ref>
مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر '''نجم‌الدین کبری''' به کار برده بودند.<ref name="مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست"/>


== تألیفات==
== تألیفات==
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي ­پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي [[عارف]] متجلّي مي­ شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه­ سالک إلی الله را جلب مي­ کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان<ref>در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132 </ref> ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهم­ترين تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به:
«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي ­پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي [[عارف]] متجلّي مي­ شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه­ سالک إلی الله را جلب مي­ کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان<ref>در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132</ref> ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهم­ترين تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به:


'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط [[فريتس ماير]]، ويسبادن، 1957)4 است. ا
'''فوائح الجمال و فواتح الجلال'''(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط [[فريتس ماير]]، ويسبادن، 1957)4 است. ا
خط ۴۸: خط ۴۸:


{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:کبری، نجم‌الدین}}


{{ترتیب‌پیش‌فرض:کبری، نجم‌الدین}}
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۲ (میلادی)]]
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۲ (میلادی)]]
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۳ (میلادی)]]
[[رده:افراد ایرانی‌تبار در سده ۱۳ (میلادی)]]

نسخهٔ ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۸:۴۲

شیخ نجم الدین کبری
نام احمدبن عمربن محمد خیوقی خوارزمی
کنیه ابوالجناب
القاب نجم الدین و طامةالکبری
معروف به شیخ نجم الدین کبری، شیخ ولی تراش
زمینه فعالیت عرفان و تصوّف
قرن ششم و هفتم هجری
زادروز ۵۴۰ هجری قمری
زادگاه
مقتول ۶۱۸ هجری قمری
محل فوت

احمدبن عمر بن محمد خیوَقی خوارزمی کنیه ابوالجناب و ملقب به نجم‌الدین و طامةالکبری و مشهور به شیخ ولی‌تراش از صوفیان ایرانی سده ی ششم و هفتم هجری است. او خرقه اصل از عمار یاسر بدلیسی گرفته‌است. «او بعد از فراگيري مقدّمات علوم در آنجا، سال ­های بسيار به مسافرت پرداخت و نزد استادان زيادی علوم رسمي و متداول؛ به ويژه حديث را فراگرفت و از مشايخ متعددي در طريقت بهره مند گردید. از استادان مهم وي يکي شيخ اسماعيل قصري(م.589) است که نزد وي به رياضت و سلوک پرداخت و از او اجازه ی ارشاد گرفت و به خوارزم بازگشت.[۱]»

شاگردان و خلفای شیخ نجم الدین کبری از قبیل، شیخ فریدالدین عطار، باباکمال جندی، شیخ رضی الدین علی لالا، شیخ سعدالدین محمد حمویی، شیخ نجم الدین رازی، مجدالدین بغدادی و بهاء ولد از اعاظم طریقه کبراویه و بزرگان دیگر همه از شاگردان و مریدان این شیخ می‌باشند. نجم‌الدین در طول مدت عمر ۱۲ نفر را به مریدی پذیرفت که همگی از جمله مشایخ و اولیا شدند.[۲]

شیخ نجم‌الدین در ۱۲۲۱ میلادی در حمله مغول به خوارزم به قتل رسیده و آرامگاه او در منطقه تاریخی «کهنه اورگنج» در استان «داش اغوز» در شمال ترکمنستان موجود است و یکی از مهم‌ترین محل زیارت زائران محلی و خارجی ترکمنستان به‌شمار می‌آید.

مرقد نجم‌الدین کبری و شاگردان نزدیک او در سده ۱۴ میلادی بنیان‌گذاری شده و معماران آن دوران مهارت خود را در تزئین منحصر به فرد سنگ قبر نجم‌الدین کبری به کار برده بودند.[۲]

تألیفات

«از شیخ نجم الدین کبری تعداد مختصري تألیف برجاي مانده است. آثار مهم وي در موضوعاتي است که بيشتر به تجزيه و تحليل تجربه شهودي مي ­پردازد؛ او در اين آثار در مورد معاني مختلف خيال و شهود و مراتب تجلّي شهود(Luminous Epiphany) -که براي عارف متجلّي مي­ شود-، درجات مختلف تصوّر(concept) و خواطر که توجّه­ سالک إلی الله را جلب مي­ کند، طبيعت و ارتباط لطائف انسان[۳] ب،(Subtle Centers) بحث کرده است. از مهم­ترين تألیفات شیخ نجم الدین کبری می توان به:

فوائح الجمال و فواتح الجلال(تصحيح با يک مقدمه ی جامع در مورد زندگي و آثار نویسنده توسّط فريتس ماير، ويسبادن، 1957)4 است. ا

الاصول العشرة و رساله الخائف الهائم من لومه اللائم(تصحيح ماريان موله همراه با رسائل کوچکتر ديگر تحت عنوان Traites mineurs, in Annales Islamologiques(Cario), iv,[1963],1-78) .

علاوه بر اين رسائل کوتاه، کبري تفسيري عرفاني بر قرآن را آغاز نمود که نتوانست آن را کامل کند امّا اين کار، پس از مرگش ابتدا توسّط مريدش نجم ­الدين ­رازی و سپس توسّط يکي ديگر از مشايخ تصوّف يعني علاءالدوله ­سمنانی ادامه يافت.(نک به: هانری کربن، En Islam iranien, Paris 1972, iii, 175-276 n.90; Suleyman Ates, I?ari tefsir okulu, Ankara 1974. 139-60).

منابع

  1. مقاله ی مندرج در پایگاه اینترنتی ماهنامه علمی و تخصّصی اطلاعات حکمت و معرفت: نجم الدّین کبری. حامد الگار، ترجمه و تحقیق: جمشید جلالی شیجانی، با اندکی ویراست، تاریخ بازدید: 10 آوریل 2016.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ خبرگزاری فارس: مجموعه تاریخی «کهنه اورگنج» کجاست. بازدید: دسامبر ۲۰۱۴.
  3. در اصطلاح عرفا دل را گويند که به حقيقت، روح است. نک به: سجادي، سيد جعفر، فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، ص687؛ «بدان که آن لطيفه اي که قلب است از آن رو که لطيفه است از حالي به حالي دگرگون مي شود». کبري، نجم الدين، فوائح الجمال و فواتح الجلال، تحقيق دکتر يوسف زيدان،ص 132