توحید مفضل: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

→ تفاوت قدیمی‌تر تفاوت جدیدتر ←

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

دیداریویکی‌متن

درخط

نسخهٔ ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۴:۴۸

پرونده:Mofazzal.png

حدیث مفضل ترجمه علامه مجلسی

کتاب توحید مفضل، که نوشتار گفته‌های امام جعفر صادق ششمین امام شیعیان است و در آن به مباحث خداشناسی پرداخته شده است.

نویسنده کتاب

مفضل بن عمر از خواص شاگردان جعفر صادق و موسی کاظم بوده است. طبق آنچه در کتاب الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد شیخ مفید آمده، علی بن موسی الرضا در ضمن حدیثی بر او رحمت فرستاده و تبعیت او از ائمه را ستوده است.^[۱]در عصر جعفر صادق و موسی کاظم در میان مردم کوفه وکیل آنان بوده، نیز از جانب امام صادق وظیفه داشت با اموالی که از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود و یا اجازه اخذ آنها را از مردم داشت، میان مردم را اصلاح کند و اختلافها را بردارد.^[۲] روایات بسیاری در فضیلت و برتری او از خود امامان علیهم السلام رسیده است.

شرح کتاب

علی بن طاووس از قول محرز بن سعید نحوی نقل می‌کند که مفضل ابن عمر الجعفی نامه‌ای به جعفر صادق نوشت مبنی بر اینکه کسانی هستند که نفی ربوبیت می کنندجواب چیست؟ مفضّل چهار جلسه نزد حضرت صادق شتافت و سخنان او را که به وی املاء می‌فرمود، مکتوب کرد. آن حضرت این رساله ر در جواب آنها پرداخت که در بین اهل دین این رساله بسیار مشهور است و شهرت مفضل بیشتر به دلیل نقل این کتاب است.^[۳]

سبب پیدایش کتاب

مفضّل بن عمر روزی در نزدیک مزار شریف پیامبر اکرم نشسته بود که دید ابن ابی‌العوجاء (دهری مسلکِ معروف، وفات: ۱۵۵ هجری) با یکی از دوستانش به آنجا آمده و در ضمن صحبت‌هایش که برای اطرافیان مسموع بود، وجود خدا و نبوت حضرت ختمی مرتبت را منکر شد. مفضّل به شدت به سخنان او اعتراض کرد و آن ملحد جواب گفت که اگر از اهلِ کلام هستی حجت خود را بیاور و چنانچه از شاگردان جعفر بن محمد هستی باید بدانی که او زیاده از این، سخنان ما را شنیده و با متانت جواب گفته است؛ لذا به نحو شایسته با ما سخن کن. مفضل اندوهناک به نزد امام صادق می‌رود و ماجرا را برایش می‌گوید. امام به او وعده می‌دهد که به طور خصوصی برایش از حکمت‌های آفرینش بیان فرمایدمفضل به خانه می‌رود و خوشحال از این وعده، خواب به چشمش نمی‌آید. روز بعد حضرت صادق او را به اندرون می‌برد و شروع به درس کرده از توحید خدای تعالی ابتدا می‌کند. بعد از ذکر چند جمله، مفضل اجازه می‌خواهد تا آنچه را امام می‌فرماید بنویسد. این درس‌ها در چهار جلسه به پایان می‌رسد و در ضمن آن مهم‌ترین مسائل علوم طبیعیه توسط جعفر صادق در سایه علم توحید بیان می‌شود.^[۴]

حواشی

سید بن طاووس (وفات: ۶۶۴ هجری) که آن را شگفت‌انگیز خوانده است^[۵] و همچنین علامه محمد باقر مجلسی آن را برای استفاده عامه به فارسی شیوا ترجمه نموده و در برخی موارد، سخنان حضرت را شرح نیز کرده است.

نسخ خطی

نسخه‌های خطی متعددی از توحید مفضّل به جا مانده است که برخی از آن‌ها در ایران و در کتابخانه‌هایی چون کتابخانه آستان قدس رضوی، کتابخانه ملی و کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، و برخی دیگر در عراق نگهداری می‌شوند. ظاهراً قدیمی‌ترین نسخه خطی این اثر، متعلق به سال ۱۰۵۶ق و به خط عبدالرزاق جیلانی است که در کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی در قم نگهداری می‌شود.^[۶]

چاپ کتاب

توحید مفضل برای نخستین بار در ۱۲۸۷ش در ایران به چاپ رسید. از آن پس تاکنون، متن و ترجمه‌ها و شروح متعددی از توحید مفضّل در مصر، عراق و ایران چاپ شده است.

منابع

↑ الارشاد، باب 24، حدیث 10
↑ ((اصول کافی))، ج 2، ص 209
↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/مفضل_بن_عمر_جعفی
↑ http://www.mashreghnews.ir/fa/news/337544/کتابی-که-دانشمندان-مقابلش-زانو-می‌زنند-دانلود#_ftn2
↑ الامان، فصل 7 ـ کشف المحجه، فصل 16
↑ http://fa.wikishia.net/view/توحید_مفضل_(کتاب)

[1] الارشاد، باب 24، حدیث 10

[2] ((اصول کافی))، ج 2، ص 209

[3] ttps://fa.wikipedia.org/wiki/مفضل_بن_عمر_جعفی

[4] ttp://www.mashreghnews.ir/fa/news/337544/کتابی-که-دانشمندان-مقابلش-زانو-می‌زنند-دانلود#_ftn2

[5] الامان، فصل 7 ـ کشف المحجه، فصل 16

[6] ttp://fa.wikishia.net/view/توحید_مفضل_(کتاب)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 [[پرونده:mofazzal.png|200px|بندانگشتی|حدیث مفضل ترجمه علامه مجلسی]]
 کتاب توحید مفضل، که نوشتار گفته‌های امام [[جعفر صادق]] ششمین امام شیعیان است و در آن به مباحث خداشناسی پرداخته شده است.
 == نویسنده کتاب ==
-مفضل بن عمر از خواص شاگردان امام صادق و [[امام کاظم]](ع) بوده است. طبق آنچه در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد]]
+مفضل بن عمر از خواص شاگردان [[جعفر صادق]] و [[موسی کاظم]] بوده است. طبق آنچه در کتاب [[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد]]
-[[شیخ مفید]] آمده، حضرت [[امام رضا]](ع) در ضمن حدیثی بر او رحمت فرستاده و تبعیت او از ائمه را ستوده است.<ref> الارشاد، باب 24، حدیث 10</ref>در عصر امام صادق (ع ) و امام کاظم (ع ) در میان مردم کوفه وکیل آنان بوده ، نیز از جانب امام صادق (ع ) وظیفه داشت با اموالی که از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود و یا اجازه اخذ آنها را از مردم داشت ، میان مردم را اصلاح کند و اختلافها را بردارد<ref>((اصول كافى ))، ج 2، ص 209</ref>.روایات بسیاری در فضیلت و برتری او از خود امامان علیهم السلام رسیده است.
+[[شیخ مفید]] آمده، [[علی بن موسی الرضا]] در ضمن حدیثی بر او رحمت فرستاده و تبعیت او از ائمه را ستوده است.<ref> الارشاد، باب 24، حدیث 10</ref>در عصر [[جعفر صادق]] و [[موسی کاظم]] در میان مردم کوفه وکیل آنان بوده، نیز از جانب امام صادق وظیفه داشت با اموالی که از طرف او در اختیارش گذاشته شده بود و یا اجازه اخذ آنها را از مردم داشت، میان مردم را اصلاح کند و اختلافها را بردارد.<ref>((اصول کافی))، ج 2، ص 209</ref> روایات بسیاری در فضیلت و برتری او از خود امامان علیهم السلام رسیده است.
 == شرح کتاب ==
-علی بن طاووس از قول محرز بن سعید نحوی نقل می کند که مفضل ابن عمر الجعفی نامه ای به امام جعفر صادق علیه السلام نوشت مبنی بر اینکه کسانی هستند که نفی ربوبیت می کنندجواب چیست؟ مفضّل چهار جلسه نزد حضرت صادق(ع) شتافت و سخنان او را که به وی املاء می‌فرمود، مکتوب کرد. آن حضرت این رساله ر در جواب آنها پرداخت که در بین اهل دین این رساله بسیار مشهور است و شهرت مفضل بیشتر به دلیل نقل این کتاب است.<ref>https://fa.wikipedia.org/wiki/مفضل_بن_عمر_جعفی</ref>
+علی بن طاووس از قول محرز بن سعید نحوی نقل می‌کند که مفضل ابن عمر الجعفی نامه‌ای به [[جعفر صادق]] نوشت مبنی بر اینکه کسانی هستند که نفی ربوبیت می کنندجواب چیست؟ مفضّل چهار جلسه نزد حضرت صادق شتافت و سخنان او را که به وی املاء می‌فرمود، مکتوب کرد. آن حضرت این رساله ر در جواب آنها پرداخت که در بین اهل دین این رساله بسیار مشهور است و شهرت مفضل بیشتر به دلیل نقل این کتاب است.<ref>https://fa.wikipedia.org/wiki/مفضل_بن_عمر_جعفی</ref>
 == سبب پیدایش کتاب ==
-مفضّل بن عمر روزی در نزدیک مزار شریف پیامبر اکرم(ص) نشسته بود که دید ابن ابی‌العوجاء (دهری مسلکِ معروف، وفات: 155 هجری) با یکی از دوستانش به آنجا آمده و در ضمن صحبت‌هایش که برای اطرافیان مسموع بود، وجود خدا و نبوت حضرت ختمی مرتبت را منکر شد. مفضّل به شدت به سخنان او اعتراض کرد و آن ملحد جواب گفت که اگر از اهلِ کلام هستی حجت خود را بیاور و چنانچه از شاگردان جعفر بن محمد(ع) هستی باید بدانی که او زیاده از این، سخنان ما را شنیده و با متانت جواب گفته است. لذا به نحو شایسته با ما سخن کن.مفضل اندوهناک به نزد امام صادق(ع) می‌رود و ماجرا را برایش می‌گوید. امام به او وعده می‌دهد که به طور خصوصی برایش از حکمت‌های آفرینش بیان فرمایدمفضل به خانه می‌رود و خوشحال از این وعده، خواب به چشمش نمی‌آید. روز بعد حضرت صادق(ع) او را به اندرون می‌برد و شروع به درس کرده از توحید خدای تعالی ابتدا می‌کند. بعد از ذکر چند جمله، مفضل اجازه می‌خواهد تا آنچه را امام می‌فرماید بنویسد. این درس‌ها در چهار جلسه به پایان می‌رسد و در ضمن آن مهم‌ترین مسائل علوم طبیعیه توسط امام صادق(ع) در سایه علم توحید بیان می‌شود.<ref>http://www.mashreghnews.ir/fa/news/337544/کتابی-که-دانشمندان-مقابلش-زانو-می‌زنند-دانلود#_ftn2</ref>
+مفضّل بن عمر روزی در نزدیک مزار شریف پیامبر اکرم نشسته بود که دید ابن ابی‌العوجاء (دهری مسلکِ معروف، وفات: ۱۵۵ هجری) با یکی از دوستانش به آنجا آمده و در ضمن صحبت‌هایش که برای اطرافیان مسموع بود، وجود خدا و نبوت حضرت ختمی مرتبت را منکر شد. مفضّل به شدت به سخنان او اعتراض کرد و آن ملحد جواب گفت که اگر از اهلِ کلام هستی حجت خود را بیاور و چنانچه از شاگردان جعفر بن محمد هستی باید بدانی که او زیاده از این، سخنان ما را شنیده و با متانت جواب گفته است؛ لذا به نحو شایسته با ما سخن کن. مفضل اندوهناک به نزد امام صادق می‌رود و ماجرا را برایش می‌گوید. امام به او وعده می‌دهد که به طور خصوصی برایش از حکمت‌های آفرینش بیان فرمایدمفضل به خانه می‌رود و خوشحال از این وعده، خواب به چشمش نمی‌آید. روز بعد حضرت صادق او را به اندرون می‌برد و شروع به درس کرده از توحید خدای تعالی ابتدا می‌کند. بعد از ذکر چند جمله، مفضل اجازه می‌خواهد تا آنچه را امام می‌فرماید بنویسد. این درس‌ها در چهار جلسه به پایان می‌رسد و در ضمن آن مهم‌ترین مسائل علوم طبیعیه توسط [[جعفر صادق]] در سایه علم توحید بیان می‌شود.<ref>http://www.mashreghnews.ir/fa/news/337544/کتابی-که-دانشمندان-مقابلش-زانو-می‌زنند-دانلود#_ftn2</ref>
 == حواشی ==
-[[سید بن طاووس]] (وفات: 664 هجری) که آن را شگفت‌انگیز خوانده است<ref>الامان، فصل 7 ـ کشف المحجه، فصل 16</ref> و همچنین علامه [[محمد باقر مجلسی]]  آن را برای استفاده عامه به فارسی شیوا ترجمه نموده و در برخی موارد، سخنان حضرت را شرح نیز کرده است.
+[[سید بن طاووس]] (وفات: ۶۶۴ هجری) که آن را شگفت‌انگیز خوانده است<ref>الامان، فصل 7 ـ کشف المحجه، فصل 16</ref> و همچنین علامه [[محمد باقر مجلسی]] آن را برای استفاده عامه به فارسی شیوا ترجمه نموده و در برخی موارد، سخنان حضرت را شرح نیز کرده است.
 == نسخ خطی ==
-نسخه های خطی متعددی از توحید مفضّل به جا مانده است که برخی از آن‌ها در ایران و در کتابخانه‌هایی چون [[کتابخانه آستان قدس رضوی]]، [[کتابخانه ملی]] و [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]]، و برخی دیگر در عراق نگهداری می‌شوند. ظاهراً قدیمی‌ترین نسخه خطی این اثر، متعلق به سال ۱۰۵۶ق و به خط عبدالرزاق جیلانی است که در کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی در قم نگهداری می‌شود.<ref>http://fa.wikishia.net/view/توحید_مفضل_(کتاب)</ref>
+نسخه‌های خطی متعددی از توحید مفضّل به جا مانده است که برخی از آن‌ها در ایران و در کتابخانه‌هایی چون [[کتابخانه آستان قدس رضوی]]، [[کتابخانه ملی]] و [[کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]]، و برخی دیگر در عراق نگهداری می‌شوند. ظاهراً قدیمی‌ترین نسخه خطی این اثر، متعلق به سال ۱۰۵۶ق و به خط عبدالرزاق جیلانی است که در کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی در قم نگهداری می‌شود.<ref>http://fa.wikishia.net/view/توحید_مفضل_(کتاب)</ref>
 == چاپ کتاب ==
 توحید مفضل برای نخستین بار در ۱۲۸۷ش در ایران به چاپ رسید. از آن پس تاکنون، متن و ترجمه‌ها و شروح متعددی از توحید مفضّل در مصر، عراق و ایران چاپ شده است.
 == منابع ==
-{{پانویس}}
+{{پانویس|۲}}
 [[رده:کتاب‌های فارسی]]