پالایشگاه گاز طبیعی

نمایی از پالایشگاه گاز طبیعی شهید هاشمی‌نژاد (خانگیران)

پالایشگاه گاز طبیعی مجموعه‌ای صنعتی متشکل از واحدهای فرآیندی، تاسیساتی، ذخیره‌سازی و ... است که گاز ترش و یا هیدروکربنهای ناخالص دریافتی (از مخزن گاز طبیعی) را جهت مصارف گوناگون (خانگی، صنعتی و صادرات) تصفیه و پالایش می‌کند.

از مهم‌ترین پالایشگاه‌های گاز در ایران می‌توان به پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی (واقع در عسلویه)، پالایشگاه گاز خانگیران (واقع در سرخس) و پالایشگاه گاز پارسیان (واقع در مهر)، پالایشگاه گاز ایلام (واقع در چوار) و پالایشگاه گاز بیدبلند (واقع در آغاجاری) اشاره نمود.

واحدهای پالایشگاه گاز

واحدهای فرآیندی

تاسیسات دریافت گاز

در ورودی به پالایشگاه جریان سه فازی (آب و گلایکول، گاز و میعانات گازی) دریافتی از چاه‌ها که خوراک نامیده می‌شود با افت فشار مواجه شده و جداسازی اولیه انجام می‌گیرد. گازهای خروجی از جداساز به واحد شیرین‌سازی گاز ارسال می‌شود و میعانات به واحد تثبیت میعانات گازی فرستاده می‌شود.

• واحد لخته‌گیر
• واحد بازیابی، تزریق، ذخیره‌سازی، نمک‌زدایی اتیلن گلیکول
• واحد پایدارسازی میعانات گازی
• واحد پالایش آب اسیدی
• واحد پشتیبانی پایدارسازی میعانات گازی

مسیرهای گازی

این واحد از اصلی‌ترین واحدهای هر پالایشگاه گاز است. در این مرحله بخش زیادی از ترکیبات گاز سولفید هیدروژن و قسمتی از گاز کربنیک از گاز جدا می‌شود و به مقدار مطابق با استاندارد محصول مورد نیاز رسانده می‌شود. جداسازی این ترکیبات از طریق حلال جاذب و معمولا حلال آمین (متیل دی‌اتانول‌آمین) انجام می‌گیرد و سپس آمین مصرف شده احیا می‌گردد.

• واحد شیرین‌سازی گاز
• واحد نم‌زدایی گاز
• واحد بازیابی گاز اتان
• واحد فشرده‌سازی گاز (کمپرسورهای گازی)
• واحد سرماسازی با پروپان

تاسیسات پالایش گازی

• واحد تفکیک میعانات گازی
• واحد بازیابی سود سوزآور
• واحد شیرین‌سازی پروپان
• واحد شیرین‌سازی بوتان
• واحد کربن‌زدایی از اتان

بازیافت و جامدسازی گوگرد

هدف از این واحد بازیافت گوگرد مایع از گازهای اسیدی تولیدشده در واحد شیرین‌سازی می‌باشد. غلظت گوگرد بازیافتی حدود ۹۵ درصد است.

• واحد بازیابی گوگرد
• واحد جامدسازی گوگرد

واحدهای تاسیساتی

• واحد تولید و توزیع برق
• واحد تولید و توزیع بخار آب
• واحد تامین سوخت گازی
• واحد تولید هوای ابزاردقیق
• واحد تولید و ذخیره‌سازی نیتروژن
• واحد دریافت و بازگرداندن آب دریا
• واحد نمک‌زدایی از آب دریا
• واحد پالایش آب
• واحد تامین آب آشامیدنی
• واحد پالایش پس‌آب
• واحد آب آتش‌نشانی
• واحد ژنراتورهای دیزل
• واحد تولید آب سردساز

واحدهای خارج از پالایشگاه

• واحد مشعل و زیرآب‌زنی
• واحد تخلیه
• واحد حوضچه سوزان
• واحد تاسیسات بارگیری پروپان
• واحد تاسیسات بارگیری بوتان

واحدهای ذخیره‌سازی

• واحد نگهداری و ارسال میعانات گازی
• واحد نگهداری پروپان سردساز
• واحد مخازن مواد شیمیایی
• واحد مخازن پروپان
• واحد مخازن بوتان

جستارهای وابسته

• پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی
• خط لوله سراسری گاز ایران

منابع

• حامدنی، مداح ساداتیه، ناصر، رضا (۱۳۸۶). شرح واحدهای فرآیندی و تاسیساتی پالایشگاه‌های پارس جنوبی. انتشارات جهاد دانشگاهی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۷۲۹-۴۶-۳.