گذرگاه دریک: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۵۸°۳۴′۴۹″ جنوبی ۶۲°۵۴′۳۴″ غربی / ۵۸٫۵۸۰۲۸°جنوبی ۶۲٫۹۰۹۴۴°غربی / -58.58028; -62.90944
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: حذف میان‌ویکی موجود در ویکی‌داده: ۴۸ میان‌ویکی
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱۳: خط ۱۳:
|صفحه=ص ۷۳
|صفحه=ص ۷۳
|سال= تابستان ۱۳۸۷
|سال= تابستان ۱۳۸۷
|شابک=ISBN 978-964-342-270-7}}</ref> {{به انگلیسی|Drake Passage}} آبراه عمیقی به عرض ۱۰۰۰ کیلومتر است که در میان [[دماغه هورن]]، واقع در جنوبی‌ترین نقطهٔ [[آمریکای جنوبی]] و [[جزایر شتلند جنوبی]]، واقع در ۱۶۰ کیلومتری شمال شبه‌جزیره [[جنوبگان]] قرار داشته<ref name="Britannica">
|شابک=ISBN 978-964-342-270-7}}</ref> {{به انگلیسی|Drake Passage}} آبراه عمیقی به عرض ۱۰۰۰ کیلومتر است که در میان [[دماغه هورن]]، واقع در جنوبی‌ترین نقطهٔ [[آمریکای جنوبی]] و [[جزایر شتلند جنوبی]]، واقع در ۱۶۰ کیلومتری شمال شبه‌جزیره [[جنوبگان]] قرار داشته<ref name="Britannica">
{{یادکرد وب
{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/170944/Drake-Passage
| نشانی = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/170944/Drake-Passage
خط ۲۳: خط ۲۳:
| عنوان = Drake Passage
| عنوان = Drake Passage
| تاریخ بازدید = ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱
| تاریخ بازدید = ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱
| ناشر = The American Heritage® Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company, 2004. Answers.com}}</ref><ref name="Britannica"/> نام این گذرگاه برگرفته از نام دریانورد مشهور [[انگلیس|انگلیسی]] سر [[فرانسیس دریک]] است هرچند که این گذرگاه نخستین بار پس از او و توسط یک گروه اکتشافی [[فلاندر|فلاندری]] به‌سرپرستی [[ویلم شوتن]] در سال ۱۶۱۶ طی شد.<ref name="Britannica"/>
| ناشر = The American Heritage® Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company, 2004. Answers.com}}</ref><ref name="Britannica"/> نام این گذرگاه برگرفته از نام دریانورد مشهور [[انگلیس|انگلیسی]] سر [[فرانسیس دریک]] است هرچند که این گذرگاه نخستین بار پس از او و توسط یک گروه اکتشافی [[فلاندر|فلاندری]] به‌سرپرستی [[ویلم شوتن]] در سال ۱۶۱۶ طی شد.<ref name="Britannica"/>


گذرگاه دریک تا پیش از افتتاح [[کانال پاناما]] در سال ۱۹۱۴، نقشی مهم در تجارت سده‌های نوزدهم و بیستم داشت.<ref name="Britannica"/> با این‌حال عبور از دماغهٔ هورن از طریق این تنگه به‌سبب وجود دریاهای طوفانی و شرایط یخی برای کشتی‌ها و خدمه‌های آن زمان، آزمونی سخت و دشوار به‌شمار می‌رفت.<ref name="Britannica"/>
گذرگاه دریک تا پیش از افتتاح [[کانال پاناما]] در سال ۱۹۱۴، نقشی مهم در تجارت سده‌های نوزدهم و بیستم داشت.<ref name="Britannica"/> با این‌حال عبور از دماغهٔ هورن از طریق این تنگه به‌سبب وجود دریاهای طوفانی و شرایط یخی برای کشتی‌ها و خدمه‌های آن زمان، آزمونی سخت و دشوار به‌شمار می‌رفت.<ref name="Britannica"/>


متوسط عمق گذرگاه دریک ۳٬۴۰۰ متر است که در نزدیکی محدوده‌های شمالی و جنوبیش تا ۴٬۸۰۰ متر نیز افزایش می‌یابد.<ref name="Britannica"/> وزش بادها در این گذرگاه عمدتاً از سمت غرب است و بر شدت آنها به سوی شمال و نزدیکی دماغهٔ هورن افزوده می‌شود. همچنین گردبادهای برخاسته از اقیانوس آرام مسیری غربی-شرقی را در لبهٔ جنوبی این گذرگاه می‌پیمایند.<ref name="Britannica"/> متوسط دمای سالانه در این منطقه بین ۵ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال و -۳ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب متغیر است. همچنین دمای سطح آب از ۶ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال تا -۱ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب در نوسان بوده و در عرض جغرافیایی ۶۰ درجهٔ جنوبی، یعنی منطقهٔ هم‌گرایی قطب جنوب این تغییرات دمایی شدیدتر صورت می‌پذیرد.<ref name="Britannica"/>
متوسط عمق گذرگاه دریک ۳٬۴۰۰ متر است که در نزدیکی محدوده‌های شمالی و جنوبیش تا ۴٬۸۰۰ متر نیز افزایش می‌یابد.<ref name="Britannica"/> وزش بادها در این گذرگاه عمدتاً از سمت غرب است و بر شدت آنها به سوی شمال و نزدیکی دماغهٔ هورن افزوده می‌شود. همچنین گردبادهای برخاسته از اقیانوس آرام مسیری غربی-شرقی را در لبهٔ جنوبی این گذرگاه می‌پیمایند.<ref name="Britannica"/> متوسط دمای سالانه در این منطقه بین ۵ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال و -۳ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب متغیر است. همچنین دمای سطح آب از ۶ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال تا -۱ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب در نوسان بوده و در عرض جغرافیایی ۶۰ درجهٔ جنوبی، یعنی منطقهٔ هم‌گرایی قطب جنوب این تغییرات دمایی شدیدتر صورت می‌پذیرد.<ref name="Britannica"/>


[[پرونده:Drake-Passage profile hg.png|انگشتی|۲۵۰ پیکسل|برشی عمودی از گذرگاه دریک]]
[[پرونده:Drake-Passage profile hg.png|انگشتی|۲۵۰ پیکسل|برشی عمودی از گذرگاه دریک]]


آب‌های گذرگاه دریک در اواخر تابستان این منطقه (برابر با ماه [[فوریه]]) عاری از یخ است و در ماه [[سپتامبر]]، بیشترین میزان یخ‌زدگی مشاهده می‌شود و گاه تکه‌یخ‌هایی شناور تا نزدیکی دماغهٔ هورن نیز می‌رسند.<ref name="Britannica"/> همچنین جریان آب در این تنگه عمدتاُ از غرب به شرق است و بخشی از جریان بزرگ قطبی‌ای را تشکیل می‌دهد که با سرعت ۹۵ تا ۱۵۰ میلیون متر مکعب در ثانیه جریان دارد. در عین حال انقباضات و تنگ‌شدگی‌های فیزیکی گذرگاه دریک بر سرعت این جریان به‌ویژه در عرض ۶۰ درجهٔ جنوبی می‌افزاید.<ref name="Britannica"/> بیشتر آب‌های این جریان قطبی بزرگ پس از خروج از گذرگاه دریک به سمت شرق یا شمال شرقی ادامهٔ مسیر می‌دهند اما بخشی از آن که به [[جریان فالکلند]] معروف است با گردش به‌سمت شمال وارد آب‌های اقیانوس اطلس جنوبی می‌شود.<ref name="Britannica"/>
آب‌های گذرگاه دریک در اواخر تابستان این منطقه (برابر با ماه [[فوریه]]) عاری از یخ است و در ماه [[سپتامبر]]، بیشترین میزان یخ‌زدگی مشاهده می‌شود و گاه تکه‌یخ‌هایی شناور تا نزدیکی دماغهٔ هورن نیز می‌رسند.<ref name="Britannica"/> همچنین جریان آب در این تنگه عمدتاً از غرب به شرق است و بخشی از جریان بزرگ قطبی‌ای را تشکیل می‌دهد که با سرعت ۹۵ تا ۱۵۰ میلیون متر مکعب در ثانیه جریان دارد. در عین حال انقباضات و تنگ‌شدگی‌های فیزیکی گذرگاه دریک بر سرعت این جریان به‌ویژه در عرض ۶۰ درجهٔ جنوبی می‌افزاید.<ref name="Britannica"/> بیشتر آب‌های این جریان قطبی بزرگ پس از خروج از گذرگاه دریک به سمت شرق یا شمال شرقی ادامهٔ مسیر می‌دهند اما بخشی از آن که به [[جریان فالکلند]] معروف است با گردش به‌سمت شمال وارد آب‌های اقیانوس اطلس جنوبی می‌شود.<ref name="Britannica"/>


آب‌های گذرگاه دریک غنی از [[پلانکتون]] به‌ویژه [[سخت‌پوستان]] [[میگو|میگومانندی]] به‌نام [[کریل]] است که چنین [[ارگانیسم|ارگانیسم‌هایی]]، منبع غذایی اصلی [[نهنگ باله‌آبی|نهنگ‌های باله‌آبی]]، [[ماهی مرکب|ماهی‌های مرکب]]، [[پنگوئن امپراتور|پنگوئن‌های امپراتور]] و [[فک خرچنگ‌خوار|فک‌های خرچنگ‌خوار]] را تشکیل می‌دهد.<ref name="Britannica"/>
آب‌های گذرگاه دریک غنی از [[پلانکتون]] به‌ویژه [[سخت‌پوستان]] [[میگو|میگومانندی]] به‌نام [[کریل]] است که چنین [[ارگانیسم|ارگانیسم‌هایی]]، منبع غذایی اصلی [[نهنگ باله‌آبی|نهنگ‌های باله‌آبی]]، [[ماهی مرکب|ماهی‌های مرکب]]، [[پنگوئن امپراتور|پنگوئن‌های امپراتور]] و [[فک خرچنگ‌خوار|فک‌های خرچنگ‌خوار]] را تشکیل می‌دهد.<ref name="Britannica"/>
خط ۴۸: خط ۴۸:
[[رده:تنگه‌های شیلی]]
[[رده:تنگه‌های شیلی]]
[[رده:تنگه‌های قطب جنوب]]
[[رده:تنگه‌های قطب جنوب]]
[[رده:جغرافیای منطقه ماژلان و قطب جنوب شیلی]]
[[رده:مرزهای شیلی]]
[[رده:مرزهای شیلی]]
[[رده:منطقه جنوبگان]]
[[رده:منطقه جنوبگان]]

نسخهٔ ‏۴ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۱:۵۰


موقعیت گذرگاه دریک

گذرگاه دریک[۱] (به انگلیسی: Drake Passage) آبراه عمیقی به عرض ۱۰۰۰ کیلومتر است که در میان دماغه هورن، واقع در جنوبی‌ترین نقطهٔ آمریکای جنوبی و جزایر شتلند جنوبی، واقع در ۱۶۰ کیلومتری شمال شبه‌جزیره جنوبگان قرار داشته[۲] و اقیانوس اطلس جنوبی را به اقیانوس آرام متصل می‌سازد.[۳][۲] نام این گذرگاه برگرفته از نام دریانورد مشهور انگلیسی سر فرانسیس دریک است هرچند که این گذرگاه نخستین بار پس از او و توسط یک گروه اکتشافی فلاندری به‌سرپرستی ویلم شوتن در سال ۱۶۱۶ طی شد.[۲]

گذرگاه دریک تا پیش از افتتاح کانال پاناما در سال ۱۹۱۴، نقشی مهم در تجارت سده‌های نوزدهم و بیستم داشت.[۲] با این‌حال عبور از دماغهٔ هورن از طریق این تنگه به‌سبب وجود دریاهای طوفانی و شرایط یخی برای کشتی‌ها و خدمه‌های آن زمان، آزمونی سخت و دشوار به‌شمار می‌رفت.[۲]

متوسط عمق گذرگاه دریک ۳٬۴۰۰ متر است که در نزدیکی محدوده‌های شمالی و جنوبیش تا ۴٬۸۰۰ متر نیز افزایش می‌یابد.[۲] وزش بادها در این گذرگاه عمدتاً از سمت غرب است و بر شدت آنها به سوی شمال و نزدیکی دماغهٔ هورن افزوده می‌شود. همچنین گردبادهای برخاسته از اقیانوس آرام مسیری غربی-شرقی را در لبهٔ جنوبی این گذرگاه می‌پیمایند.[۲] متوسط دمای سالانه در این منطقه بین ۵ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال و -۳ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب متغیر است. همچنین دمای سطح آب از ۶ درجهٔ سانتی‌گراد در شمال تا -۱ درجهٔ سانتی‌گراد در جنوب در نوسان بوده و در عرض جغرافیایی ۶۰ درجهٔ جنوبی، یعنی منطقهٔ هم‌گرایی قطب جنوب این تغییرات دمایی شدیدتر صورت می‌پذیرد.[۲]

برشی عمودی از گذرگاه دریک

آب‌های گذرگاه دریک در اواخر تابستان این منطقه (برابر با ماه فوریه) عاری از یخ است و در ماه سپتامبر، بیشترین میزان یخ‌زدگی مشاهده می‌شود و گاه تکه‌یخ‌هایی شناور تا نزدیکی دماغهٔ هورن نیز می‌رسند.[۲] همچنین جریان آب در این تنگه عمدتاً از غرب به شرق است و بخشی از جریان بزرگ قطبی‌ای را تشکیل می‌دهد که با سرعت ۹۵ تا ۱۵۰ میلیون متر مکعب در ثانیه جریان دارد. در عین حال انقباضات و تنگ‌شدگی‌های فیزیکی گذرگاه دریک بر سرعت این جریان به‌ویژه در عرض ۶۰ درجهٔ جنوبی می‌افزاید.[۲] بیشتر آب‌های این جریان قطبی بزرگ پس از خروج از گذرگاه دریک به سمت شرق یا شمال شرقی ادامهٔ مسیر می‌دهند اما بخشی از آن که به جریان فالکلند معروف است با گردش به‌سمت شمال وارد آب‌های اقیانوس اطلس جنوبی می‌شود.[۲]

آب‌های گذرگاه دریک غنی از پلانکتون به‌ویژه سخت‌پوستان میگومانندی به‌نام کریل است که چنین ارگانیسم‌هایی، منبع غذایی اصلی نهنگ‌های باله‌آبی، ماهی‌های مرکب، پنگوئن‌های امپراتور و فک‌های خرچنگ‌خوار را تشکیل می‌دهد.[۲]

نگارخانه

منابع

  1. واحد پژوهش و تألیف گیتاشناسی زیر نظر سعید بختیاری (تابستان ۱۳۸۷)، «نقشهٔ سیاسی آمریکای جنوبی»، اطلس جامع گیتاشناسی ۸۷-۸۸، تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ص. ص ۷۳، شابک ISBN ۹۷۸-۹۶۴-۳۴۲-۲۷۰-۷ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک) پارامتر |چاپ= اضافه است (کمک)
  2. ۲٫۰۰ ۲٫۰۱ ۲٫۰۲ ۲٫۰۳ ۲٫۰۴ ۲٫۰۵ ۲٫۰۶ ۲٫۰۷ ۲٫۰۸ ۲٫۰۹ ۲٫۱۰ ۲٫۱۱ «Drake Passage». Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, 2011. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱.
  3. «Drake Passage». The American Heritage® Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company, 2004. Answers.com. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۱.