دستگاه اعداد پایه ۱۶: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۳۰ اوت ۲۰۱۴، ساعت ۰۹:۴۴

دستگاه اعداد پایه ۱۶ یا دستگاه شانزده‌شانزدهی (به انگلیسی: hexadecimal) (هِگزادِسیمال) (به اختصار hex) در علوم رایانه و ریاضیات، سامانهٔ عددنویسی بر پایه ۱۶ می‌باشد. این سیستم از نمادهای 0 تا 9 برای مقادیر صفر تا نه و از حروف A و B، C، D، E، F برای مقادیر ده تا پانزده استفاده می‌کند. عددنویسی به صورت هگزادسیمال به طور گسترده‌ای توسط طراحان و برنامه‌نویسان سیستم‌های رایانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. در رایانش، هگزادسیمال معمولا با پیشوند "0x" اغاز می‌شود.

هر رقم هگزادسیمال، نشان دهندهٔ چهار رقم دودویی (بیت) است.

تبدیل

تبدیل اعداد دودویی به شانزده‌شانزدهی از تبدیل دودویی به ده‌دهی ساده‌تر است، مثلاً در تبدیل ده‌دهی داریم:

۰۱۰۱۱۱۱۰۱۰۱۱۰۱۰۱۰۰۱۰_۲	= ۲۶۲۱۴۴_۱۰ + ۶۵۵۳۶_۱۰ + ۳۲۷۶۸_۱۰ + ۱۶۳۸۴_۱۰ + ۸۱۹۲_۱۰ + ۲۰۴۸_۱۰ + ۵۱۲_۱۰ + ۲۵۶_۱۰ + ۶۴_۱۰ + ۱۶_۱۰ + ۲_۱۰
	= ۳۸۷۹۲۲_۱۰

همین عدد در تبدیل از دودویی به شانزده‌شانزدهی با جدا کردن ۴ رقم ۴ رقم از سمت راست عدد به صورت زیر محاسبه‌پذیر است:

۰۱۰۱۱۱۱۰۱۰۱۱۰۱۰۱۰۰۱۰_۲	=	۰۱۰۱	۱۱۱۰	۱۰۱۱	۰۱۰۱	۰۰۱۰_۲
	=	۵	E	B	۵	۲_۱۶
	=	۵EB۵۲_۱۶

جستارهای وابسته

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hexadecimal». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ تیر ۱۳۹۰.

این یک مقالهٔ خرد ریاضیات است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 [[پرونده:Hexadecimal multiplication table.svg|بندانگشتی|200px|جدول ضرب هگزادسیمال]]
-'''دستگاه اعداد پایه ۱۶''' یا دستگاه '''شانزده‌شانزدهی''' یا هِگزادِسیمال {{انگلیسی|hexadecimal}} (به اختصار ''hex'') در [[علوم رایانه]] و [[ریاضیات]]، سامانهٔ عددنویسی بر پایه ۱۶ می‌باشد. این سیستم از اعداد ۰ تا ۹ برای مقادیر صفر تا نه استفاده می‌کند و از حروف A، B، C، D، E، F و برای مقادیر ۱۰ تا ۱۵ استفاده می‌کند.
+'''دستگاه اعداد پایه ۱۶''' یا '''دستگاه شانزده‌شانزدهی''' {{انگلیسی|hexadecimal}} (هِگزادِسیمال) (به اختصار ''hex'') در [[علوم رایانه]] و [[ریاضیات]]، سامانهٔ عددنویسی بر پایه ۱۶ می‌باشد. این سیستم از نمادهای 0 تا 9 برای مقادیر صفر تا نه و از حروف A و B، C، D، E، F برای مقادیر ده تا پانزده استفاده می‌کند. عددنویسی به صورت هگزادسیمال به طور گسترده‌ای توسط طراحان و برنامه‌نویسان سیستم‌های رایانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. در رایانش، هگزادسیمال معمولا با پیشوند "0x" اغاز می‌شود.
+هر رقم هگزادسیمال، نشان دهندهٔ چهار رقم [[دستگاه اعداد دودویی|دودویی]] ([[بیت]]) است.
 == تبدیل ==
-تبدیل اعداد [[دودویی]] به شانزده‌شانزدهی از تبدیل دودویی به [[ده‌دهی]] ساده‌تر خواهد بود، مثلاً در تبدیل ده‌دهی داریم:
+تبدیل اعداد [[دودویی]] به شانزده‌شانزدهی از تبدیل دودویی به [[ده‌دهی]] ساده‌تر است، مثلاً در تبدیل ده‌دهی داریم:
 {| dir="ltr" align="left"
@@ خط ۱۳: / خط ۱۵: @@
 |}
 {{-}}
-همین عدد در تبدیل [[دودویی]] به شانزده‌شانزدهی با جدا کردن ۴ رقم ۴ رقم از سمت راست عدد به صورت زیر محاسبه‌پذیر است:
+همین عدد در تبدیل از [[دستگاه اعداد دودویی|دودویی]] به شانزده‌شانزدهی با جدا کردن ۴ رقم ۴ رقم از سمت راست عدد به صورت زیر محاسبه‌پذیر است:
 {| dir="ltr" align="left"
@@ خط ۳۶: / خط ۳۸: @@
 == منابع ==
 {{پانویس}}
-{{یادکرد ویکی|عنوان = Hexadecimal|پیوند =  http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Hexadecimal&oldid=435557626|زبان = انگلیسی| بازیابی = ۳ تیر ۱۳۹۰}}
+{{یادکرد ویکی|عنوان = Hexadecimal|پیوند =  http://en.wikipedia.org/w/index.php?oldid=435557626|زبان = انگلیسی| بازیابی = ۳ تیر ۱۳۹۰}}
 {{ریاضی-خرد}}