'''متاترون''' (عبری : מטטרון) یک فرشته در دین یهودیت است که گاهی در نوشته هاینوشتههای مسیحی نیز مورد استفاده قرار میگیردمیگیرد. بر اساس متون یهودی متاترون همان [[انوش]] جد [[نوح]] است که تبدیل به یک فرشته شد. نام متاترون در [[عهد عتیق]] و [[عهد جدید]] نیامده است ولیکن [[کتاب پیدایش]] فصل 5۵ در مورد انوش صحبت میکندمیکند "و انوش با خداوند راه رفت و او دیگر نبود زیرا خداوند او را برای خود گرفت". با اینکه نام متاترون به طور مختصر در [[تلمود]] آمده است بیشتر نوشته هانوشتهها در مورد متاترون از متون عرفانی یهودی مانند [[کتاب انوش]] 1۱ و 2۲ و 3۳ ناشی میشودمیشود. در نوشته هاینوشتههای ربیها او بالاترین مقام را در بین فرشته هافرشتهها دارد و مسئول نوشتن دستورهای خداست.
== در تلمود ==
[[تلمود]] ذکر میکندمیکند که الیشا بن ابویا که آشر نیز نامیده میشدمیشد وارد بهشت شد و دید متاترون نشسته است (کاری که برای فرشته هافرشتهها در حضور خدا ممنوع است). آشر به متاترون نگاه کرد و گفت "حقیقتاً دو نیرو در بهشت وجود دارند". ربیها توضیح میدهندمیدهند که متاترون اجازه نشستن پیدا کرد زیرا وظیفه او نوشتن کارهای [[قوم اسراییل]] بود.
تلمود میگویدمیگوید به الیشا ثابت شد که متاترون نمیتواند خدای دیگری باشد زیرا متاترون 60۶۰ ضربه شلاق با شلاق آتشین دریافت کرد تا نشان داده شود که متاترون خدای دیگر نیست و بلکه یک فرشته است و میتواندمیتواند مورد مجازات قرار گیرد. (تلمود، حگیگا 15a)
تلمود بابلی در دو جای دیگر نیز نام متاترون را ذکر میکندمیکند (سنهدرین 38b، آوودا زارا 3b). در سنهدرین ربی ایدیث به یهودیان میگویدمیگوید که مواظب باشند متاترون را به جای خدا نگیرند. در آوودا زارا در ربع چهارم خداوند مینشیندمینشیند و به کودکان مدرسه ایمدرسهای درس میدهدمیدهد. در سه ربع قبلی متاترون جای خدا را میگیردمیگیرد تا خدا به کارهای دیگر برسد.
دانشمند قرائی کیرکیسانی بر اساس نظر تلمود متاترون را "[[یهوه]] کوچک" مینامدمینامد. از نظر عددی در [[گماتریا]] لغت متاترون معادل شدای (خدا) است و از این رو گفته میشودمیشود که که نام او مانند نام اربابش است. ولیکن کیرکیسانی ممکن است عامدانه تلمود را بد ترجمه کرده باشد تا نشان دهد که ربیها به شرک رسیده اندرسیدهاند. ولیکن نوشته هاینوشتههای عرفانی غیر از تلمود از یک "یهوه کوچک" سخن میگویندمیگویند.
نام متاترون در متون عرفانی مانند [[مرکابا]] کتاب انوش ذکر شده است. این کتاب رابطه ایرابطهای بین انوش و متاترون برقرار میکندمیکند و نام "یهوه کوچک" را ذکر میکندمیکند. نویسنده کتاب ربی اشماعیل میگویدمیگوید که چگونه متاترون بهشت را به او نشان داد.
زوهر متاترون را "آن جوان" مینامدمینامد. در زوهر متاترون فرشته ایفرشتهای است که قوم اسراییل را از بیابان رهبری کرد بعد از اینکه از مصر خارج شدند. در بعضی متون [[کابالا|کابالایی]] متاترون حالت مسیحایی دارد.
بعضی محققین عقیده دارند که نام متاترون ممکن است از نام [[میترا]] گرفته شده باشد. شباهتهایی نیز بین میترا و متاترون وجود دارد.
بعضی دیگر به شباهت لغت متاترون و دو لغت یونانی متا و ترونوس (به معنی تخت یا عرش) اشاره میکنندمیکنند و میگویندمیگویند که این نام ممکن است به معنی کسی باشد که کنار تخت خداوند است.<ref>دائرةالمعارف یهودی، صفحه Metatron.</ref>
== منابع ==
|