زسو-۲۳-۴: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ویرایش به وسیلهٔ ابزار خودکار ابرابزار |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه جنگ‌افزار |
{{جعبه جنگ‌افزار |
||
|نام= |
|نام=زسو-۲۳-۴ «شیلکا» |
||
|تصویر= پرونده:ZSU-23-4-Camp-Pendleton.jpg |
|تصویر= پرونده:ZSU-23-4-Camp-Pendleton.jpg |
||
|توضیح تصویر= |
|توضیح تصویر= |
||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
}} |
}} |
||
''' |
'''زسو-۲۳-۴ «شیلکا»''' {{به روسی|ЗСУ-23-4 «Ши́лка»}} سیستم [[توپ ضدهوایی|پدافند هوایی]] ِ [[توپ خودکششی|خودکششی]] و زره‌پوش ساخت [[شوروی]] است. این سیستم از یک توپ چهارلول ۲۳ میلی‌متری و یک [[رادار]] تشکیل می‌شود که بر روی یک شاسی زرهی سوار شده که از [[تانک سبک]] پی‌تی-۷۶ اقتباس شده‌است. |
||
نام ''' |
نام '''زسو''' (زِاس‌او) مخفف واژهٔ روسی ''Зенитная Самоходная Установка'' به معنی «مقر ضدهوایی خودکششی» است؛ '''۲۳''' به [[کالیبر]] و '''۴''' به شمار لوله‌های توپ آن اشاره دارند. '''شیلکا''' هم نام رودخانه‌ای در روسیه است که بر روی این [[خودرو زره‌پوش جنگی]] گذاشته شده‌است. |
||
== طراحی و توسعه == |
== طراحی و توسعه == |
||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
== تاریخچه عملیاتی == |
== تاریخچه عملیاتی == |
||
شیلکا از موفق‌ترین جنگ‌افزارها در کلاس خود بود که قابلیت‌های بسیار بالاتری در مقایسه با سیستم‌های مشابه خود داشت. ابتدا قرار بود این سیستم در کنار سیستم خودکششی ۵۷ م‌م |
شیلکا از موفق‌ترین جنگ‌افزارها در کلاس خود بود که قابلیت‌های بسیار بالاتری در مقایسه با سیستم‌های مشابه خود داشت. ابتدا قرار بود این سیستم در کنار سیستم خودکششی ۵۷ م‌م زسو-۵۷-۲ در ارتش شوروی فعالیت کند اما نیروهای شوروی بسیار از شیلکا راضی‌تر بودند و به همین جهت زسو-۵۷-۲ خیلی زود در دهه ۱۹۶۰ از ارتش این کشور کنار گذاشته شد. |
||
شیلکا جنگ‌های متعددی را به خود دیده‌است که [[جنگ یوم کیپور]] و دیگر نزاع‌های کشورهای عربی و اسرائیل، و [[جنگ ایران و عراق]] از مهمترین آن‌ها هستند. در جنگ یوم کیپور شیلکا بسیار موفق ظاهر شد چرا که خلبان‌های اسرائیلی برای گریز از موشک‌های [[سام-۶]] در ارتفاع پایین پرواز می‌کردند و در آنجا شکار شیلکاها می‌شدند. |
شیلکا جنگ‌های متعددی را به خود دیده‌است که [[جنگ یوم کیپور]] و دیگر نزاع‌های کشورهای عربی و اسرائیل، و [[جنگ ایران و عراق]] از مهمترین آن‌ها هستند. در جنگ یوم کیپور شیلکا بسیار موفق ظاهر شد چرا که خلبان‌های اسرائیلی برای گریز از موشک‌های [[سام-۶]] در ارتفاع پایین پرواز می‌کردند و در آنجا شکار شیلکاها می‌شدند. |
||
شوروی‌ها در [[جنگ شوروی در افغانستان|جنگ افغانستان]] هم به طور گسترده‌ای از این توپ ضد هوایی بهره بردند. با این که دشمن آن‌ها در این نبرد مجهز به نیروی هوایی و هیچ نوع هواگرد نبود اما با توجه به اینکه [[مجاهدین افغان]] عمدتا در مناطق کوهستانی مستقر شده بودند، تیربار پرقدرت چهارلول |
شوروی‌ها در [[جنگ شوروی در افغانستان|جنگ افغانستان]] هم به طور گسترده‌ای از این توپ ضد هوایی بهره بردند. با این که دشمن آن‌ها در این نبرد مجهز به نیروی هوایی و هیچ نوع هواگرد نبود اما با توجه به اینکه [[مجاهدین افغان]] عمدتا در مناطق کوهستانی مستقر شده بودند، تیربار پرقدرت چهارلول زسو-۲۳-۴ سلاح مناسبی برای حمله به سنگرهای آن‌ها بود چرا که این سلاح درجه بالاروی بسیار بیشتری در مقایسه با سلاح‌های زره‌پوش‌های دیگر روس‌ها مثل [[تی-۵۵]]ها و [[تی-۶۲]]ها، نفربرهای خانوادهٔ [[بی‌تی‌آر]] و و [[بی‌ام‌پی-۱]]ها داشت. به همین دلیل روس‌ها در [[جنگ چچن]] هم از این سیستم برای سرکوب مخالفان خود در این منطقه کوهستانی بهره بردند. |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
نسخهٔ ۸ ژانویهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۱۷:۲۹
| زسو-۲۳-۴ «شیلکا» | |
|---|---|
 | |
| نوع | توپ ضد هوایی |
| خاستگاه |  اتحاد جماهیر شوروی |
| تاریخچه خدمت | |
| خدمت | ۱۹۶۲ |
| جنگ‌ها | |
| تاریخچه تولید | |
| تاریخ طراحی | ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۲ |
| سازنده | شوروی |
| تاریخ تولید | ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۲ |
| تعداد ساخته‌شده | حدود ۶۵۰۰ دستگاه |
| ویژگی‌ها | |
| وزن | ۱۹ تن |
| طول | ۶٫۵۳ متر |
| خدمه | ۴ نفر (فرمانده، راننده، توپچی، اپراتور رادار) |
| پوکه | ۲۳*۱۵۲ م‌م |
| کالیبر | ۲۳ میلیمتر |
| سرعت دهانه | ۹۷۰ متر بر ثانیه |
| زره | فولاد جوشکاری، حداکثر ۹ میلیمتر |
| موتور | دیزلی ۸ سیلندر ۲۰ لیتری ۲۸۰اسب بخار در ۲ هزار دور در دقیقه |
| قدرت/وزن | ۱۴٫۷ اسب بخار به تن |
| ظرفیت سوخت | ۵۱۵ لیتر |
برد عملیاتی | جاده: ۴۵۰ کیلومتر خارج از جاده: ۳۰۰ کیلومتر |
| بیشینهٔ سرعت | جاده: ۵۰ کیلومتر در ساعت خارج از جاده: ۳۰ کیلومتر در ساعت |
زسو-۲۳-۴ «شیلکا» (به روسی: ЗСУ-23-4 «Ши́лка») سیستم پدافند هوایی ِ خودکششی و زره‌پوش ساخت شوروی است. این سیستم از یک توپ چهارلول ۲۳ میلی‌متری و یک رادار تشکیل می‌شود که بر روی یک شاسی زرهی سوار شده که از تانک سبک پی‌تی-۷۶ اقتباس شده‌است.
نام زسو (زِاس‌او) مخفف واژهٔ روسی Зенитная Самоходная Установка به معنی «مقر ضدهوایی خودکششی» است؛ ۲۳ به کالیبر و ۴ به شمار لوله‌های توپ آن اشاره دارند. شیلکا هم نام رودخانه‌ای در روسیه است که بر روی این خودرو زره‌پوش جنگی گذاشته شده‌است.
طراحی و توسعه
طراحی شیلکا از اواخر دهه ۱۹۵۰ آغاز شد و در سال ۱۹۶۲ به ارتش شوروی معرفی شد. حدود ۶۵۰۰ دستگاه از این ضدهوایی خودرو بین سال‌های ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۲ ساخته شده و به ارتش شوروی و ده‌ها کشور دیگر دنیا تحویل داده شد.
ویژگی‌ها
شاسی زرهی پی‌تی-۷۶ شباهت زیادی به شاسی تانک سبک پی‌تی-۷۶ و توپ پشتیبانی پیاده‌نظام آاس‌یو-۸۵ دارد و مثل آن‌ها برای حرکت از یک زنجیر ۶ چرخ بدون زنجیر چرخ کمکی استفاده می‌کند. راننده در جلو نشسته و سه خدمه دیگر یعنی فرمانده و توپچی و افسر رادار در برجک قرار گرفته‌اند. شیلکا قابلیت حرکت روی آب را ندارد و فقط در آب‌های حداکثر یک متری قابلیت حرکت را دارد. یک زره سبک که قطر آن حداکثر به ۹ میلیمتر می‌رسد از سرنشنیان شیلکا محافظت می‌کند و یک سیستم حفاظت اتمی-میکروبی-شیمیایی هم برای خودرو پیش‌بینی شده‌است.[۱]
شیلکا برای یافتن تهدیدهای هوایی و هدایت آتش توپ‌های خود به یک رادار باند جی مجهز شده که بشقاب آن در قسمت عقب خودرو قرار گرفته و به داخل خودرو جمع می‌شود. شیلکا با تیربار چهارلول خود که فشنگ‌هایی مشابه فشنگ‌های ضد هوایی دولول زو-۲۳-۲ را شلیک می‌کنند، توانایی کشف، پیگیری و درگیری با هواگردهای مهاجم در ارتفاع پایین را داشته و همچنین قادر به درگیری با خودروهای زمینی در حال حرکت است. با توجه به سرعت واکنش و نواخت تیر بالا معمولا وظیفهٔ سرکوب سکوهای شلیک موشک ضد تانک (مثل خودروهای مسلح به موشک تاو) هم به شیلکاها سپرده می‌شود. تیربارهای این سیستم تا مسافت حداکثر ۳ هزار متر برد مفید دارند. شیلکاها در مجموع ظرفیت حمل ۲ هزار فشنگ را دارند که در نوارهای حداکثر ۵۰ تایی داخل خشاب گذاشته شده و نوع مهمات هم معمولا یک گلوله زره‌شکاف پس از سه گلوله انفجاری است.[۲]
با توجه به عمر زیادی که از فعالیت شیلکاها می‌گذرد، برنامه‌های بهینه‌سازی متعددی برای آن‌ها اجرا و پیشنهاد شده‌است. یک بهینه‌سازی اوکراینی شامل یک سیستم رادار جدید به علاوه یک غلاف حسگر که در بردارندهٔ یک دوربین دید روز و شب است، یک مسافت‌یاب لیزری، و شش لانچر موشک‌های شلیک و بعد هیچ روسی سام-۱۸ می‌شود، تا این خودرو به سبک بسیاری از خودروهای ضد هوایی غربی به ترکیبی از توپ ضد هوایی و موشک گرمایاب برای درگیری با تهدیدهای هوایی مجهز باشد.
تاریخچه عملیاتی
شیلکا از موفق‌ترین جنگ‌افزارها در کلاس خود بود که قابلیت‌های بسیار بالاتری در مقایسه با سیستم‌های مشابه خود داشت. ابتدا قرار بود این سیستم در کنار سیستم خودکششی ۵۷ م‌م زسو-۵۷-۲ در ارتش شوروی فعالیت کند اما نیروهای شوروی بسیار از شیلکا راضی‌تر بودند و به همین جهت زسو-۵۷-۲ خیلی زود در دهه ۱۹۶۰ از ارتش این کشور کنار گذاشته شد.
شیلکا جنگ‌های متعددی را به خود دیده‌است که جنگ یوم کیپور و دیگر نزاع‌های کشورهای عربی و اسرائیل، و جنگ ایران و عراق از مهمترین آن‌ها هستند. در جنگ یوم کیپور شیلکا بسیار موفق ظاهر شد چرا که خلبان‌های اسرائیلی برای گریز از موشک‌های سام-۶ در ارتفاع پایین پرواز می‌کردند و در آنجا شکار شیلکاها می‌شدند.
شوروی‌ها در جنگ افغانستان هم به طور گسترده‌ای از این توپ ضد هوایی بهره بردند. با این که دشمن آن‌ها در این نبرد مجهز به نیروی هوایی و هیچ نوع هواگرد نبود اما با توجه به اینکه مجاهدین افغان عمدتا در مناطق کوهستانی مستقر شده بودند، تیربار پرقدرت چهارلول زسو-۲۳-۴ سلاح مناسبی برای حمله به سنگرهای آن‌ها بود چرا که این سلاح درجه بالاروی بسیار بیشتری در مقایسه با سلاح‌های زره‌پوش‌های دیگر روس‌ها مثل تی-۵۵ها و تی-۶۲ها، نفربرهای خانوادهٔ بی‌تی‌آر و و بی‌ام‌پی-۱ها داشت. به همین دلیل روس‌ها در جنگ چچن هم از این سیستم برای سرکوب مخالفان خود در این منطقه کوهستانی بهره بردند.
منابع
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ زسو-۲۳-۴ موجود است. |