پیشینزیستی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
۱) پیشینزیستی '''دیرینه''' |
۱) پیشینزیستی '''دیرینه''' |
||
از ۲٫۵ میلیارد تا ۱٫۶ |
از ۲٫۵ میلیارد تا ۱٫۶ میلیارد سال پیش را در برمیگیرد و خود شامل دورههای زیر است: |
||
الف) سیدرین (۲٫۵ – ۲٫۳ |
الف) سیدرین (۲٫۵ – ۲٫۳ میلیارد سال پیش). |
||
ب) ریاسین (۲٫۳ – ۲٫۰۵ |
ب) ریاسین (۲٫۳ – ۲٫۰۵ میلیارد سال پیش). |
||
ج) اوروسیرین (۲٫۰۵ – ۱٫۸ |
ج) اوروسیرین (۲٫۰۵ – ۱٫۸ میلیارد سال پیش). |
||
د) استاترین (۱٫۸ – ۱٫۶ |
د) استاترین (۱٫۸ – ۱٫۶ میلیارد سال پیش). |
||
۲) پیشینزیستی '''میانه''' |
۲) پیشینزیستی '''میانه''' |
||
محدوده زمانی ۱٫۶ تا ۱ |
محدوده زمانی ۱٫۶ تا ۱ میلیارد سال پیش را شامل میشود و خود از دورههای زیر تشکیل گردیده است: |
||
الف) کالیمین (۱٫۶ – ۱٫۴ |
الف) کالیمین (۱٫۶ – ۱٫۴ میلیارد سال پیش). |
||
ب) اکتاسین (۱٫۴ – ۱٫۲ |
ب) اکتاسین (۱٫۴ – ۱٫۲ میلیارد سال پیش). |
||
ج) استنین (۱٫۲ – ۱ |
ج) استنین (۱٫۲ – ۱ میلیارد سال پیش). |
||
۳) پیشینزیستی '''نو''' |
۳) پیشینزیستی '''نو''' |
||
از ۱ |
از ۱ میلیارد سال پیش تا ۵۴۱ میلیون سال پیش را دربرگرفته و شامل سه دوره زیر است: |
||
الف) تونین (۱ |
الف) تونین (۱ میلیارد - ۸۵۰ میلیون سال پیش). |
||
ب) کریوژنین (۸۵۰ -۶۳۰ میلیون سال پیش). |
ب) کریوژنین (۸۵۰ - ۶۳۰ میلیون سال پیش). |
||
ج) ادیاکاران (۶۳۵ تا ۵۴۱ میلیون سال پیش). |
ج) ادیاکاران (۶۳۵ تا ۵۴۱ میلیون سال پیش). |
نسخهٔ ۵ سپتامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۳:۰۰
زمانبندی زمینشناسی | |||
پیدازیستی (فانروزوئیک) | نوزیستی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
نئوژن | |||
پالئوژن | |||
میانهزیستی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
ژوراسیک | |||
تریاس | |||
دیرینهزیستی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
کربونیفر | |||
دوونین | |||
سیلورین | |||
اردویسین | |||
کامبرین | |||
نهانزیستی (پرکامبرین) | پیشینزیستی (پروتروزوئیک) | ||
نخستزیستی (آرکئن) | |||
پیشازیستی (هادئن) |
پیشینزیستی یا پروتروزوئیک (Proterozoic) یک اَبَردوران (ائون) زمینشناسی است.
پیشینزیستی از ۲۵۰۰ میلیون سال پیش تا حدود ۵۴۲ میلیون سال پیش ادامه داشت و نمایانگر زمانی است که زیست هنوز قرار بود بر روی زمین گسترش پیدا کند.
پیشینزیستی به سه دوران بخش میشود که به ترتیب زمانی پیشینزیستی دیرینه، پیشینزیستی میانه و پیشینزیستی نو نامگذاری شدهاند.
رویدادهای مهم این ابردوران پیدایش جو اکسیژندار بر روی زمین در دوران میانهپیشینزیستی، ایچاد چندین یخچال طبیعی و پدید آمدن دوران ادیاکاران است که طی آن ارگانیزمهای چندسلولی نرمتن فراوانی تکامل پیدا کردند.
به علت کمبود اطلاعات سنگوارهای از پیشینزیستی، نمیتوان به خوبی در مورد آب و هوای این ابردوران اظهار نظر نمود.
سنگشناسی
ابردوران پیشینزیستی شامل طبقاتی است که بلافاصله زیر سنگهای دیرینهزیستی قرار دارند. سنگهای آن کمتر دگرگونی حاصل کرده و اغلب از ماسهسنگ، کنگلومرا، شیست و کوراتزیت تشکیل شده است.[۱]
تعیین سن سنگهای پیشینزیستی بر اساس رادیومتریک صورت گرفته است. به طور کلی سنگهای مربوط به این ابردوران به دو دسته تقسیم شدهاند:
- الف) سنگهایی با درجه درگرگونی بالا یا گرانولیتها
- ب) سنگهای آذرین و رسوبی تخریبی اغلب دگرگون شده و به علت داشتن کلریت سبز رنگ هستند. به این دسته سنگها مجموعه سنگهای سبز میگویند.
زمینهای پیشینزیستی عبارتند از:
- ۱. سپرها یا زمینهای ثابت: زمینهایی که کمتر تحت دگرگونی و فرسایش بودهاند.
- ۲. فلات قارهها: در قسمتهای چین خورده و یا در درههای مرتفع قرار گرفتهاند.
دورانها
ابردوران | دوران | دوره | دیرینگی (میلیون سال) |
---|---|---|---|
پیشینزیستی | نو | ادیاکاران | ۶۳۵ - ۵۴۱ |
کریوژنین | ۸۵۰ - ۶۳۵ | ||
تونین | ۱۰۰۰ - ۸۵۰ | ||
میانه | استنین | ۱۲۰۰ - ۱۰۰۰ | |
اکتاسین | ۱۴۰۰ - ۱۲۰۰ | ||
کالیمین | ۱۶۰۰ - ۱۴۰۰ | ||
دیرینه | استاترین | ۱۸۰۰ - ۱۶۰۰ | |
اوروسیرین | ۲۰۵۰ - ۱۸۰۰ | ||
ریاسین | ۲۳۰۰ - ۲۰۵۰ | ||
سیدرین | ۲۵۰۰ - ۲۳۰۰ |
پیشینزیستی دربرگیرنده دورانهای زیر است:
۱) پیشینزیستی دیرینه
از ۲٫۵ میلیارد تا ۱٫۶ میلیارد سال پیش را در برمیگیرد و خود شامل دورههای زیر است:
الف) سیدرین (۲٫۵ – ۲٫۳ میلیارد سال پیش).
ب) ریاسین (۲٫۳ – ۲٫۰۵ میلیارد سال پیش).
ج) اوروسیرین (۲٫۰۵ – ۱٫۸ میلیارد سال پیش).
د) استاترین (۱٫۸ – ۱٫۶ میلیارد سال پیش).
۲) پیشینزیستی میانه
محدوده زمانی ۱٫۶ تا ۱ میلیارد سال پیش را شامل میشود و خود از دورههای زیر تشکیل گردیده است:
الف) کالیمین (۱٫۶ – ۱٫۴ میلیارد سال پیش).
ب) اکتاسین (۱٫۴ – ۱٫۲ میلیارد سال پیش).
ج) استنین (۱٫۲ – ۱ میلیارد سال پیش).
۳) پیشینزیستی نو
از ۱ میلیارد سال پیش تا ۵۴۱ میلیون سال پیش را دربرگرفته و شامل سه دوره زیر است:
الف) تونین (۱ میلیارد - ۸۵۰ میلیون سال پیش).
ب) کریوژنین (۸۵۰ - ۶۳۰ میلیون سال پیش).
ج) ادیاکاران (۶۳۵ تا ۵۴۱ میلیون سال پیش).
منابع
- Wikipedia contributors, "Proterozoic," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed September 2, 2013).
- ↑ گروه علمی فدک. بازدید: اوت ۲۰۱۳.