میدان حر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئن ۲۰۱۳، ساعت ۱۲:۵۴

مبدان باغشاه و مجسمه سواره ناصرالدین‌شاه در آن اثر کمال‌الملک

میدان حر یا میدان باغ‌شاه (نام پیشین) یکی از میادین مرکزی تهران است. این میدان در تقاطع خیابان کارگر با خیابان امام‌خمینی قرار دارد. در مرکز این میدان سابقا مجسمه سواره ناصرالدین‌شاه قرار داشته که توسط رضاشاه تخریب گردیده است و سپس مجسمه گرشاسپ (اثر غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگدر سال ۱۱۳۹) در آن قرار دارد که نبرد پیروزمندانه گرشاسپ، از پهلوانان شاهنامه را با اژدها نشان می‌دهد. این مجسمه نشان‌دهنده پیروزی خیر بر شر است و به بهانه الحاق مجدد آذربایجان به ایران ساخته شده است.^[۱]

سابقه تاریخی باغشاه

از باغهای معروف تهران که سابقاً در غرب تهران و خارج از شهر واقع بود و اکنون در داخل شهر قرار گرفته و محل پادگان نظامی بود. در زمان قاجاریه این باغ گاه بگاه مسکن پادشاهان نیز بوده است، در سال 1285 هَ .ش . [ سال اعطای مشروطیت ] مظفرالدین شاه در باغشاه می نشست . ^[۲]. در سال 1326 هَ . ق .، محمدعلیشاه قاجار پس از آنکه با مشروطه خواهان و مجلس از درمخالفت در آمد مرکز فرماندهی خود را در این باغ قرار داد، شاه میخواسته از شهر بیرون جسته در باغشاه لشکر بیاراید و بآسانی با مشروطه نبرد کند. دستخطی دادبدین شرح : «جناب اشرف مشیرالسلطنه ، چون هوای تهران گرم و تحملش بر ما سخت بود ازینرو بباغشاه حرکت فرمودیم ، پنجشنبه 4 جمادی الاولی ، عمارت باغشاه .» سپس هشت تن از آزادیخواهان را احضار کرد که شش تن آنان بدین شرح نام برده میشوند: جهانگیرخان صور اسرافیل ، سید محمدرضا مساوات شیرازی ، ملک المتکلمین ، سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی، بهاءالواعظین و میرزا داودخان . ولی مجلس با این تقاضا مخالفت داشت و سرانجام در اثر مقاومت به توپ بسته شد، وکلا از مجلس پراکنده شدند، سید عبدالله بهبهانی و ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان و چند تن دیگر را سربازان دستگیر کردند و به باغشاه بردند. در باغشاه ملک الممتکلمین و میرزا جهانگیرخان را بقتل رساندند... ^[۳] بعدها این باغ توسط عبدالحسین میرزا فرمانفرما از احمد شاه قاجار خریداری شده و بعدتر در جریان خیابان کشیهای دوران رضا شاه قطعه قطعه گردید.

باغ شاه در گذشته بیرون از شهر تهران قرار داشت و به تدریج با گسترش شهر تهران بخشی از این شهر شد. از دوره پهلوی به پادگان نظامی تبدیل شد. اکنون میدان حر در محدوده قدیم این باغ قرار دارد و خیابان امام خمینی(خیابان سپه) و خیابان کارگر از آن می‌گذرد.

منابع

↑ «مجسمه‌های شهری / مشاهیر ساکت». سایت تخصصی هنر مجسمه‌سازی ایران.
↑ از تاریخ مشروطه کسروی بخش 1 ص 79
↑ از تاریخ مشروطه ٔ کسروی ص 658

اطلس کامل تهران. تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی،۱۳۸۵.ISBN 964-342-181-3

[1] «مجسمه‌های شهری / مشاهیر ساکت». سایت تخصصی هنر مجسمه‌سازی ایران.

[2] از تاریخ مشروطه کسروی بخش 1 ص 79

[3] از تاریخ مشروطه ٔ کسروی ص 658

[۱]

[۲]

[۳]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{coord|35|41|17.43|N|51|23|34.47|E|region:IR|display=title}}
 [[پرونده:BaghShah.jpg|300px|بندانگشتی|مبدان باغشاه و مجسمه سواره [[ناصرالدین‌شاه]] در آن اثر [[کمال‌الملک]]]]
+[[پرونده:Baghshahcurrent.jpg|300px|بندانگشتی|نمای امروزی]]
-'''میدان حر''' یا '''میدان باغ‌شاه''' (نام پیشین) یکی از میادین مرکزی [[تهران]] است. این میدان در تقاطع [[خیابان کارگر]] با [[خیابان امام‌خمینی]] قرار دارد. در مرکز این میدان مجسمه [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]] (اثر [[غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ]]در سال ۱۱۳۹) قرار دارد که نبرد پیروزمندانه [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]]، از پهلوانان [[شاهنامه]] را با [[اژدها]] نشان می‌دهد. این مجسمه نشان‌دهنده پیروزی خیر بر شر است و به بهانه الحاق مجدد [[آذربایجان]] به [[ایران]] ساخته شده است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iransculpture.ir/biennial/urban/u1-text/u1-a5-1.htm| عنوان = مجسمه‌های شهری / مشاهیر ساکت | ناشر = سایت تخصصی هنر مجسمه‌سازی ایران}}</ref>
+'''میدان حر''' یا '''میدان باغ‌شاه''' (نام پیشین) یکی از میادین مرکزی [[تهران]] است. این میدان در تقاطع [[خیابان کارگر]] با [[خیابان امام‌خمینی]] قرار دارد. در مرکز این میدان سابقا مجسمه سواره ناصرالدین‌شاه قرار داشته که توسط رضاشاه تخریب گردیده است و سپس مجسمه [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]] (اثر [[غلامرضا رحیم‌زاده ارژنگ]]در سال ۱۱۳۹) در آن قرار دارد که نبرد پیروزمندانه [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسپ]]، از پهلوانان [[شاهنامه]] را با [[اژدها]] نشان می‌دهد. این مجسمه نشان‌دهنده پیروزی خیر بر شر است و به بهانه الحاق مجدد [[آذربایجان]] به [[ایران]] ساخته شده است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iransculpture.ir/biennial/urban/u1-text/u1-a5-1.htm| عنوان = مجسمه‌های شهری / مشاهیر ساکت | ناشر = سایت تخصصی هنر مجسمه‌سازی ایران}}</ref>
+==سابقه تاریخی باغشاه==
+از باغهای معروف [[تهران (تهران)|تهران]] که سابقاً در غرب تهران و خارج از شهر واقع بود و اکنون در داخل شهر قرار گرفته و محل پادگان نظامی بود. در زمان قاجاریه این باغ گاه بگاه مسکن پادشاهان نیز بوده است، در سال 1285 هَ .ش . [ سال اعطای [[مشروطیت]] ] [[مظفرالدین شاه]] در باغشاه می نشست . <ref>از تاریخ مشروطه [[کسروی]] بخش 1 ص 79</ref>. در سال 1326 هَ . ق .، [[محمدعلیشاه قاجار]] پس از آنکه با مشروطه خواهان و مجلس از درمخالفت در آمد مرکز فرماندهی خود را در این باغ قرار داد، شاه میخواسته از شهر بیرون جسته در باغشاه لشکر بیاراید و بآسانی با مشروطه نبرد کند. دستخطی دادبدین شرح : «جناب اشرف مشیرالسلطنه ، چون هوای تهران گرم و تحملش بر ما سخت بود ازینرو بباغشاه حرکت فرمودیم ، پنجشنبه 4 جمادی الاولی ، عمارت باغشاه .» سپس هشت تن از آزادیخواهان را احضار کرد که شش تن آنان بدین شرح نام برده میشوند: [[جهانگیرخان صور اسرافیل]] ، [[سید محمدرضا مساوات شیرازی]] ، [[ملک المتکلمین]] ، [[سید جمال‌الدین واعظ اصفهانی]]، [[بهاءالواعظین (تهران)|بهاءالواعظین]] و [[میرزا داودخان]] . ولی مجلس با این تقاضا مخالفت داشت و سرانجام در اثر مقاومت به توپ بسته شد، وکلا از مجلس پراکنده شدند، [[سید عبدالله بهبهانی]] و ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان و چند تن دیگر را سربازان دستگیر کردند و به باغشاه بردند. در باغشاه ملک الممتکلمین و میرزا جهانگیرخان را بقتل رساندند... <ref>از تاریخ مشروطه ٔ کسروی ص 658</ref>
+بعدها این باغ توسط [[عبدالحسین میرزا فرمانفرما]] از [[احمد شاه قاجار]] خریداری شده و بعدتر در جریان خیابان کشیهای دوران [[رضا شاه]] قطعه قطعه گردید.
+باغ شاه در گذشته بیرون از شهر تهران قرار داشت و به تدریج با گسترش شهر تهران بخشی از این شهر شد. از دوره پهلوی به پادگان نظامی تبدیل شد. اکنون میدان حر در محدوده قدیم این باغ قرار دارد و [[خیابان امام خمینی|خیابان امام خمینی(خیابان سپه)]] و [[خیابان کارگر (تهران)|خیابان کارگر]] از آن می‌گذرد.
 == منابع ==