هنری ششم: قسمت سوم

قتل هنری ششم؛ اثر نیکولاس رو (۱۷۰۹)

هنری ششم: قسمت سوم نمایشنامه‌ای تاریخی اثر ویلیام شکسپیر است که در حدود سال‌های ۱۵۹۰-۱۵۹۲ نوشته شده‌است.

ماخذ نمایشنامه

ماخذ اصلی مواد تاریخی کتاب «سیر تاریخ انگلستان، اسکاتلند و ایرلند» اثر رافائل هالینشد (۱۵۸۶-۱۵۸۷)؛ و همچنین «اتحاد دو خانواده مشهور و درخشان لنکستر و یورک» اثر ادوارد هال (۱۵۴۷) است. همچنین دو نمایشنامه دیگر که در برگیرنده مطالب سه قسمت هنری ششم شکسپیر هستند با عنوان‌های: «اولین بخش مجادله بین دو خانواده معروف یورک و لنکستر» و «تراژدی حقیقی ریچارد دوک اهل یورک» نیز وجود دارند که نوشته شدن این دو نمایشنامه را عده‌ای به شکسپیر نسبت می‌دهند. منتقدین دربارهٔ این دو نمایشنامه و ارتباطشان با نمایشنامه هنری ششم؛ دو عقیده مختلف دارند:
اول: «مجادله» و «تراژدی حقیقی» دستنویس‌های خام و بازبینی نشده هنری ششم: قسمت‌های دوم و سوم است.
دوم: «مجادله» و «تراژدی حقیقی» توسط شکسپیر نوشته نشده‌اند و نسخه‌های تقلبی هستند.

تاریخ وقوع حوادث نمایشنامه

نمایشنامه هنری ششم در قسمت سوم در بر گیرنده وقایع سال‌های ۱۴۷۱-۱۴۵۵ است. از جمله وقایع تاریخی که در نمایشنامه شکسپیر به آن‌ها اشاره شده‌است و از جمله رویدادهای تأیید شده عصر هنری ششم (تاریخ سلطنت ۱۴۷۱-۱۴۲۲) شناخته می‌شوند می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• جنگ‌های گل رز.
• ادعای یورک به ولیعهدی (۱۴۶۰).
• پیروزی طرفداران لنکستر در نبرد ویکفیلد و مرگ یورک (۱۴۶۰).
• پیروزی لنکستر در دومین نبرد سنت آلبنز (۱۴۶۱).
• انتصاب ادوارد چهارم به سلطنت انگلستان (۱۴۶۱).
• پیروزی جناح یورک در تاوتون (۱۴۶۱).
• ازدواج ادوارد چهارم با الیزابت وودویل (۱۴۶۴).
• پیروزی جناح یورک در هکزام (۱۴۶۴).
• حبس شدن هنری ششم (۱۴۶۵).
• به سلطنت بازگشتن هنری ششم (۱۴۷۰).
• بازگشت ادوارد چهارم (۱۴۷۱).
• مرگ واریک در بارنت (۱۴۷۱).
• شکست ملکه مارگارت در نبرد تویکس‌بری و مرگ شاهزاده ادوارد (۱۴۷۱).
• به قتل رسیدن هنری ششم در برج لندن (۱۴۷۱).

شخصیت‌های نمایش

مرگ پرنس ادوارد؛ اثر توماس استاثارد (۱۸۲۴)

این نمایش در ۵ پرده تدوین شده‌است و دارای ۳۳ شخصیت و تعدادی سیاهی لشکر است. شخصیت‌های اصلی نمایش عبارتند از:

• هنری ششم: پادشاه انگلستان، هنوز همان «هنری» خجالتی، کمرو، با حیا و عابد نماست که دستش برای گرفتن چوبدستی زایران برازنده تر است تا گرفتن عصای پادشاهی.
• ادوارد: پرنس ولز، پسر و ولیعهد هنری، جوانمرد، شاهزاده‌ای به تمام معنا، طبیعت در حق او تا نهایت ولخرجی کرده بود.
• مارگارت: ملکه و همسر شاه هنری، کاپیتان مارگارت؛ ماده گرگ فرانسوی، زنی سرسخت و سنگدل که نمی‌تواند شکستی را تحمل کند.
• دوک سامرست: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• ارل آکسفورد: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• ارل وستمورلند: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• ارل نورثامبرلند: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• مارکی مانتگیو: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• دوک اگزیتر: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ) .
• لرد کلیفورد: از اعضای جناح لنکستر (رز سرخ).
• هنری: ارل ریچموند، امید انگلستان، جوانی خوش سیما، به راستی گویی سرش برای تاج ساخته شده‌است.
• ریچارد پلانتاجنت، دوک یورک، مدعی جاه طلب سلطنت.
• ادوارد ارل مارچ؛ «ادوارد آزمند»، پسرکی مغرور و پرخاشگر، بعدها ادوارد چهارم پادشاه انگلستان.
• ادموند، ارل روتلند، پسرکی در حال تعلیم دیدن.
• جورج: بعدها دوک کلارنس، مردابی از مکر و ریا.
• ریچارد: بعدها دوک گلاستر، ریچارد مفلوک، قلوه سنگی تیز، پاره گوشتی هضم نشده و بی شکل.
• ریچارد نوبل، ارل واریک، چرب زبان، بوقلمون صفت، آنکه شاهان را اول بالا می‌برد و بعد بر زمین می‌کوبد.
• دوک نورفوک: از اعضای جناح یورک (رز سفید).
• ارل پمبروک: از اعضای جناح یورک (رز سفید).
• لرد هستینگز: از اعضای جناح یورک (رز سفید).
• لرد ستافورد: از اعضای جناح یورک (رز سفید).
• سر جان مورتیمر: عموی ستافورد.
• سر هیو مورتیمر: عموی ستافورد.
• سر جان مانتگامری: عموی ستافورد.
• سر ویلیام ستنلی.
• سر جان سامرویل.
• الیزابت وودویل: بیوه سر ریچارد گری (که در نبرد سنت آلبنز کشته شد)، بعدها همسر شاه ادوارد چهارم.
• لرد ریورز: برادر لیدی گری.
• لویی یازدهم: پادشاه فرانسه.
• بونا: خواهر ملکه فرانسه و نامزد شاه ادوارد چهارم.
• شهردار یورک: پیرمردی خوب و درستکار.
• پسری که پدرش را کشته.
• پدری که پسرش را کشته.
• نجیبزادگان، سربازان، زندانبانان، شکارچیان، قاصدان، پاسبانان و ملازمان.

محل وقوع حوادث نمایشنامه

نقاط مختلف انگلستان و فرانسه.