هادی رنجی تهرانی
| هادی رنجی تهرانی هادی رنجی تهرانی | |
|---|---|
.png) پرتره‌ای از هادی رنجی | |
| زادهٔ | ۱۲۸۶ ش تهران |
| درگذشت | ۴ اسفند ۱۳۳۹ (۵۳ سال) تهران |
| علت درگذشت | سکته قلبی |
| آرامگاه | گورستان ابن بابویه |
| ملیت | ایرانی |
| پیشه | شاعر |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۲۲–۱۹۶۰ (شعر) |
| فرزندان | ۲ پسر ۶ دختر |
هادی پیشرفت متخلص به رنجی (۱۲۸۶ – ۴ اسفند ۱۳۳۹) شاعر ایرانی بود.[۲][۳]
زندگی و شاعری[ویرایش]
هادی بن مهدی تهرانی در ۱۲۸۶ش (۱۹۰۷م) در تهران زاده شد، و بعدها نام خانوادگی پیشرفت برگزید. تحصیلات خود را ناتمام رها کرد و مجبور به اشتغال شد، از جوانی عهده‌دار معاش خانواده بود و به قفل‌سازی پیشه‌ور شد. از ۱۵ سالگی سرودن شعر را آغاز نمود و رنجی تخلص گرفت.[۳]
رنجی نتوانست تحصیلات خود را رسماً ادامه دهد، و به‌طور خودآموخته و ذوقی با ادبیات خو گرفت. بیشتر به سبک هندی تمایل داشت و به تاسی از حافظ و صائب تبریزی شعر می‌گفت.[۳]
رنجی در ۴ اسفند ۱۳۳۹ (۲۳ فوریه ۱۹۶۱) در سن ۵۳ سالگی بر اثر سکتهٔ قلبی در بیمارستان ویلای تهران درگذشت، در گورستان ابن بابویه در جنب آرامگاه مادرش به خاک سپرده شد.[۳]
نمونه اشعار[ویرایش]
به نااميدی ازين در مرو ، اميد اينجاست
فزون‌تر از عدد قفل‌ها كليد اينجاست
بعيد نيست خطابخشی از كرامت دوست
اگر كريم نبخشد خطا ، بعيد اينجاست
به هر دری كه روی جز عزا نخواهی ديد
مگر مقيم در ِ دل شوی كه عيد اينجاست
در آ به خلوت دل تا به چشم جان نگری
كه دوست را رخ بهتر ز مه پديد اينجاست
مباش در پی خودبينی و خدابين باش
كه آنچه فرق يزيد است و بايزيد اينجاست
بكوش در عمل امروز و فكر فردا كن
كه فرصتی كه شقی دارد و سعيد اينجاست
به ساز و برگ سفر جهد كن در اين بازار
كه آنچه شايد و بايد تو را خريد اينجاست
بيا به ميكده تا آنكه روسپيد شوی
كه روسيه نشود هر كه روسپيد اينجاست
از آن به كوی خراباتيان مقام من است
كه از جهان، دلم آنجا كه آرميد اينجاست
سحر ز عرش، سروشم به گوش جان فرمود:
كه هر كه سر به گريبان دل كشيد اينجاست
قدم نمی‌نهد از كوی دل برون (رنجی)
مراد می‌طلبد از دل و مريد اينجاست
(می‌گرید)
دل بیدار من، بر مردم خوابیده می‌گرید
بلی، فهمیده بر احوال نافهمیده می‌گرید
ز چشم خویشتن آموختم رسم رفاقت را
که هر عضوی به درد آید به حالش دیده می‌گرید
پس از جان دادن عاشق، دل معشوق می‌سوزد
که شیرین بهر فرهادِ به خون غلتیده می‌گرید
نگردد تا رقیب زشت خو، آگه ز حال من...
دلم از هجر آن زیبا صنم دزدیده می‌گرید
به روز وصل، هم عاشق بوَد در گریه و زاری
ز شام هجر از بس دیده‌اش ترسیده می‌گرید
لبی خندان نبینی تا نباشد دیده‌ای گریان
بخندد جام، چون مینای می را دیده می‌گرید
محبت را میان یوسف و یعقوب سنجیدم
چو دیدم بیشتر آن پیر محنت‌دیده می‌گرید
کسی کو تیر جانان را هدف گردیده می‌خندد
دلی کز تیغ آن محبوب سرپیچیده می گرید
هر آن عاشق که بینی از فراق یار می‌نالد
ولی (رنجی) ز بهر دلبر رنجیده می‌گرید
آثار[ویرایش]
- دیوان اشعارحدود ۳۰۰۰ می‌باشد که توسط کیوان سمیعی در تیر ۱۳۴۱ منتشر شد.[۴][۳]
- گزیده‌ای از اشعار او در قالب یکصد سال ادبیات فارسی توسط انتشارات امیرکبیر و با عنوان «تلاطم دریا» منتشر شده‌است.
نامگذاری خیابان[ویرایش]
در 28 آبان 1399 خیابان امین در محدوده خیابان کلاهدوز بنام هادی رنجی تهرانی تغییر نام یافت.[۵]
جستارهای وابسته[ویرایش]
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به هادی رنجی تهرانی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
منابع[ویرایش]
- ↑ «گفتگوی کیهان فرهنگی با جناب آقای حاج محمود نکوگویان فرزند جناب شیخ رجبعلی خیاط». کیهان فرهنگی.
- ↑ «هادی پیشرفت». وبگاه آفتاب.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ نظمی تبریزی، علی (۱۹۷۶). دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. تابش. ص. ۱۱۸.
- ↑ «تلاطم دریا در کتاب‌فروشی‌ها». روزنامه دنیای اقتصاد. ۱۹ مرداد ۱۳۹۱.
- ↑ «نامگذاری ۱۳ خیابان تهران به نام شاعران/ مخالفت خانواده مرحوم سرحدی‌زاده با نامگذاری یک خیابان به یاد او». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.