نیزک ترخان
.gif)
متاخر، در دوران نیزک ترخان در حدود سال ۷۰۰ میلادینیزک ترخان یا نیزک طرخان (نامشخص - ۷۱۰ میلادی) مرزبان ناحیه تخارستان بود که در زمان حملهٔ عرب‌های مسلمان، در حدود سال ۷۰۹ میلادی بر عليه قتیبة بن مسلم قیام كرد و با عرب‌ها جنگید و پس از هر بار شکست سر به شورش برداشت تا سرانجام کشته‌شد.[۱]
سرگذشت
[ویرایش]در سال ۸۷ ه.ق قتیبة بن مسلم قصد داشت که شهر بلخ را تصرف کند. نیزک ترخان، آیین اسلام را نپذیرفت و به دفاع از شهر پرداخت. ولی سرانجام شکست خوردخ و زندانی شد. در این زمان او بصورت ظاهری اسلام را پذیرفت، ولی زمانی که قتیبة به بخارا لشکرکشی کرد، نیزک نیز اسلام رهاکرده و به آیین زرتشتی بازگشت. او سپاهی گردآوری کرد، تا برای جنگ با مسلمانان آماده شود. قتیبة با سپاهی بزرگ به او حمله کرد و نیزک باز هم اسلام را بصورت ظاهری پذیرفت. ولی بار دیگر از اسلام برگشت و به جنگ با مسلمانان پرداخت. او بخشی از سپاه مسلمانان را شکست داد و شماری از شهرهای اشغال شده را آزاد کرد.
قتیبة که خبر خروج دوبارهٔ نیزک را شنید خشمگین شد و سوگند خورد که نان نخورد تا زمانی که از خون نیزک و پیروان و افرادش آسیاب خون گرداند. پس سپاهی بزرگ گردآورد و به به نیزک حمله‌ور شد. او شهرها را یکی پس از دیگری تصرف و مردم آن شهرها را نیز قتل‌عام کرد، آن‌چنان‌که در روز نخست شش هزار تن را سر برید و در دیگر روزها نیز چنین کرد و از آسیابی که احداث کرده بود، گندم آرد کرده و نان پخت و از آن خورد تا به سوگندش عمل کرده‌باشد.
سرانجام نیزک و افرادش را نیز شکست داده و اسیر کرد. قتیبة دستور داد تا نیزک، فرزندان و همهٔ خویشان و وابستگان و هواخواهانش را یک جا کشتند. و چون این‌گونه به عهد خویش وفاکرده بود در مسجد جامع نماز شکر خواند.
منابع
[ویرایش]- ↑ Alram, Michael (2014). "From the Sasanians to the Huns New Numismatic Evidence from the Hindu Kush". The Numismatic Chronicle (1966-). 174: 261–291. ISSN 0078-2696.
- هاشم رضی، متون شرقی و سنتی زرتشتی، جلد دوم، شابک ۹۶۴-۶۶۷۱-۶۴-۰
برای مطالعه بیشتر
[ویرایش]- Beckwith, Christopher (2009). Empires of the Silk Road. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-13589-2.
- الگو:The Arab Conquests in Central Asia
- Kennedy, Hugh (2007). The Great Arab Conquests: How the Spread of Islam Changed the World We Live In. Philadelphia, Pennsylvania: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-81740-3.
- Shaban, M. A. (1970). [[[:الگو:Gbook]] The ʿAbbāsid Revolution]. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29534-3.
{{cite book}}: Check|url=value (help)