نظریه ام

بعد از انقلاب دوم ابرریسمان نظریّه-م به عنوان نامزد اصلی نظریّهٔ (هنوز ناشناختهٔ) همه‌چیز شناخته شده‌است. این نظریه میان مدل استاندارد و نظریهٔ گرانش نسبیت عام آشتی ایجاد می‌کند. (که البته این بخش از نقاط مختلف مورد توافق و اختلاف است) هیچ‌کس هنوز نظریه-م را کامل نمی‌فهمد و نتوانسته‌است فرمول‌بندی کند. نظریه-م، در صورتی که با موفقیت فرمول‌بندی شود، پنج نظریهٔ موجود ابرریسمان و همچنین نظریهٔ کلاسیک ۱۱بعدی ابرگرانش را در یک فرمول کلی ادغام خواهد کرد. چنان‌که در مقالهٔ نظریه ریسمان مطرح شده‌است پنج نظریهٔ ریسمان با تعدادی روابط همزادی و حدها به هم مربوط‌اند.

فعلاً به نظریه-م به چند گونه می‌توان اندیشید.

می‌توان نظریه-م را نسخهٔ کوانتیده شدهٔ نظریهٔ ۱۱بعدی ابرگرانش دانست.
می‌توان آن را به عنوان حد اتصال قوی نظریهٔ ریسمان IIA در نظر گرفت. به بیان دقیق‌تر حد اتصال ضعیف نظریه-م هنگامی که بعد ۱۱ می‌شود (با توپولوژی S^۱) حاصل نظریهٔ ۱۰بعدی IIA ریسمان خواهد بود. هرچقدر اتصال کوچک‌تر باشد شعاع دایره (یک بعد فشرده شده) کوچک‌تر خواهد بود.
می‌توان آن را حد اتصال قوی نظریهٔ ریسمان HE دانست. این بار بعد ۱۱ام به جای دایره پاره‌خط است و هرچه اتصال قویتر شود اندازهٔ آن کوچک‌تر می‌گردد.

نظریه-م حاوی دو نوع شیء ممدودشده (گسترده) است. ابرپوسته (۲-وسته) و ۵-وسته. پ-وسته‌های نظریه-م (که مقدار پ بیانگر تعداد ابعاد است) با دپ-وسته‌های نظریهٔ ریسمان مربوط‌اند. برای مثال یک ۲-وسته اگر دور بعد یازدهم بپیجد به صورت یک ریسمان در نظریهٔ ریسمان نوع IIA در نظر گفته می‌شود و اگر دور بعد یازدهم نپیجد به صورت یک د۲-وسته.

از نظریه‌هایی که به عنوان نامزدی که توانسته‌اند نظریه-م را به‌طور دقیق در بعضی حالات توصیف کنند می‌توان نظریهٔ ماتریس را نام برد. نظریه m بدون پارامتر است.

منابع[ویرایش]

W. Taylor, "M(atrix) Theory: Matrix Quantum Mechanics as a Fundamental Theory". http://arxiv.org/abs/hep-th/0101126