نامتار

نامتار
ملازم ارشکیگال
اقامتگاه	جهان زیرین بین‌النهرین باستان
اطلاعات شخصی
والدین	مردولائانکی (مادر)
شریک زندگی	هوشبیشاگ
فرزندان	هدیمکو

نامتار (سومری: 𒉆𒋻) شخصیتی در دین بین‌النهرین باستان بود که بسته به زمینه خدایی خُرد و یا دیو بیماری در نظر گرفته می‌شد.

شخصیت و کارکردها

نام نامتار در زبان سومری به معنای «سرنوشت» است.

هیچ گواهی از پیش از دوره بابلی باستان در مورد نامتار در جایگاه یک خدایی به دست نیامده است.

نامتار معمولا در فهرست‌های پیشکش حضور ندارد که نشانهٔ عدم وجود آیین در مورد او است. با این وجود، تقدیم پیشکش به او در چند متن ادبی ذکر شده است (شامل مرگ بیلگمس و مرگ اور-ناما) که در هر دو مورد، قهرمان نام‌بخش دست به این کار می‌زند.

ارتباط با سایر خدایان

نامتار سوکال ارشکیگال بود، هر چند در موارد کمتری در مقام سوکال نرگال نیز به او اشاره شده است. در برخی از متن‌ها تنها به او «سوکال جهان زیرین» (sukkal ereseti^ki) گفته شده است.

اساطیر

نامتار در اسطوره نرگال و ارشکیگال در نقش سوکال ارشکیگال ظاهر می‌شود. از آنجایی که ملکهٔ سرزمین مردگان نمی‌تواند به آسمان سفر کند، نرگال در مقام نمایندهٔ او به جشنی در آسمان می‌رود. اکثر خدایان در آن جمع به او احترام می‌گذارند، نرگال چنین نمی‌کند و موجب آن می‌شود که ارشکیگال خواستار فرستادن او به جهان زیرین شود. بعدا، نامتار بار دیگر به آسمان فرستاده می‌شود تا نرگال را که هنگام خواب ارشکیگال به آنجا گریخته، بار دیگر به جهان زیرین برگرداند.

در اسطوره فرو رفتن ایشتار، نامتار همین نقش را دارد. ارشکیگال از او می‌خواهد تا خواهرش ایشتار را به شصت بیماری مبتلا کند و سپس دوباره او را زنده کند و به جهان زندگان برگرداند تا جایگزینی برایش پیدا کند. این عنصر داستان، در اسطوره پیشین سومریِ فرو رفتن اینانا وجود ندارد و در آنجا نامی از نامتار به میان نمی‌آید و اینانا به حکم داوران الهی، می‌میرد.

در آترا-هاسیس، انلیل در ابتدا قصد دارد تا برای مواجهه با سروصدای بشر به نامتار متوسل شود.

در اسطوره انکی و نینماه، گذرا به نامتار اشاره می‌شود که یکی از خدایانی است که به جشن خلقت انسان دعوت شده است.

منابع

• Boivin, Odette (2018). The First Dynasty of the Sealand in Mesopotamia. De Gruyter. doi:10.1515/9781501507823. ISBN 978-1501507823.
• Böck, Barbara (2014). The healing goddess Gula: towards an understanding of ancient Babylonian medicine. Leiden: Brill. ISBN 978-9004261464. OCLC 868971232.
• Gadotti, Alhena (2020). "Never Truly Hers: Ereškigal's Dowry and the Rulership of the Netherworld". Journal of Ancient Near Eastern Religions. Brill. 20 (1): 1–16. doi:10.1163/15692124-12341309. ISSN 1569-2116. S2CID 225667868.
• Katz, Dina (2003). The Image of the Netherworld in the Sumerian Sources. Bethesda, MD: CDL Press. ISBN 1883053773. OCLC 51770219.
• Klein, Jacob (1998), "Namtar", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-21
• Krebernik, Manfred (1987), "Mardulaʾanki", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-21
• Lambert, Wilfred G. (1972), "Ḫedimmeku", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-21
• Lambert, Wilfred G. (1972a), "Ḫušbiša", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-21
• Lambert, Wilfred G. (1987), "Lugal-namtarra", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-21
• Rahmouni, Aicha (2008). Divine epithets in the Ugaritic alphabetic texts. Leiden Boston: Brill. ISBN 978-9047423003. OCLC 304341764.
• Schwemer, Daniel (2010). "Entrusting the Witches to Ḫumuț-Tabal: The Ušburruda Ritual BM 47806+". Iraq. British Institute for the Study of Iraq, Cambridge University Press. 72: 63–78. ISSN 0021-0889. JSTOR 20779020. Retrieved 2022-03-21.