ناآرامی‌های ۱۳۸۴ اهواز
ناآرامی‌های اهواز در سال ۱۳۸۴، شورشی تند در ۲۶ فروردین ۱۳۸۴ بود که در آغاز توسط ایرانی‌های عرب، به مدت ۴ روز رخ داد. در ابتدا، وزیر اطلاعات گفت که تنها یک نفر در این حوادث کشته شده، این در حالی است که دیده‌بان حقوق بشر از کشته شدن حداقل ۵۰ نفر[۱] و یک مقام بیمارستانی در اهواز گفت که بین ۱۵ تا ۲۰ نفر در این اعتراضات جان باختند.
در فروردین سال ۱۳۸۴، نامه ای بر روی سایت‌های اهوازی منتشر شد که در آن بر تصمیم شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، برای تغییر ترکیب جمعیتی عرب‌های خوزستانی تأکید شده بود. این نامه امضای محمدعلی ابطحی رئیس دفتر محمد خاتمی رئیس‌جمهور وقت ایران را به همراه داشت. تاریخ نامه مربوط به سال ۱۳۷۷ بود که دومین سال ریاست جمهوری محمد خاتمی است. به این ترتیب این نامه در سال ۸۴ به‌طور گسترده در خوزستان منتشر شد.[۲][۳]
بلافاصله محمد علی ابطحی این نامه را تکذیب کرد و اعلام کرد جعلی است، اما در شهرهای مختلف استان خوزستان، شهروندان عرب دست به تظاهرات زدند که به شدت سرکوب شد.[۳] این نامه، که بعدها به نامه ابطحی معروف شد، بر ضرورت تغییر بافت جمعیتی مردم عرب استان خوزستان تأکید می‌کرد؛ به گونه ای که پس از ده سال عرب‌ها به اقلیتی در درون استان تبدیل شوند.[۲]
متعاقباً شبکه الجزیره در رابطه با این نامه گزارشی پخش کرد. مطابق با این نامه، دولت پیشنهاد داده بود که برای کاستن از جمعیت عرب‌های خوزستانی و جابه‌جایی جمعیتی آن‌ها از نیروهای غیرعرب در صنایع استان استفاده شده و کارگران عرب به استان‌های دیگر فرستاده شوند. این نامه که علاوه بر محمدعلی ابطحی، توسط رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت نیز جعلی خوانده شد، الهام‌بخش تودهٔ جوانان عرب برای حمله به مؤسسات و ساختمان‌های دولتی در شهر اهواز شد.[نیازمند منبع] برخی از چهره‌های هوادار دولت در آن زمان مدعی شدند که این اعتراضات توسط مخالفان دولت محمد خاتمی طرح‌ریزی شده تا از محبوبیت اصلاح‌طلب‌ها در میان عرب‌ها برای انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در سال ۱۳۸۴ بکاهد.[نیازمند منبع]
پیامدها[ویرایش]
در پی این شورش، چندین بمب در اهواز منفجر شد که ۲۸ کشته به دنبال داشت. در یک اقدام همزمان، در روز ۲۲ خرداد ۱۳۸۴ یک بمب در تهران و ۴ بمب در اهواز منفجر شد. بنا بر اعلام منابع دولتی در این بمب‌گذاری‌ها ۹ نفر کشته و ۷۸ تن زخمی شدند. ایران سرویس اطلاعاتی انگلستان را مسئول این انفجارها دانست. در سال ۱۳۸۵، ایران پنج عرب را به جرم بمب‌گذاری ۱۳۸۴ و تجزیه‌طلبی اعدام کرد.
منابع[ویرایش]
- ↑ Department Of State. The Office of Electronic Information, Bureau of Public Affairs. "Iran". 2001-2009.state.gov (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-23.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «چرا دستگیر شدم؟ /یوسف عزیزی بنی طرف». شهروند. ژانویه ۱۷, ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «یوسف عزیزی بنی طرف به پنج سال زندان محکوم شد». رادیوفردا. ۲۱ مرداد ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۸.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «2005 Ahvaz unrest». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱٫۳۱٫۲۰۱۵.