پرش به محتوا

موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع
پوستر پخش سینمایی
کارگردانابراهیم حاتمی‌کیا
تهیه‌کنندهسید محمود رضوی
نویسندهابراهیم حاتمی‌کیا
بر پایهزندگی موسی
بازیگران
موسیقیکارن همایونفر
فیلم‌بردارتورج منصوری
تدوین‌گر
  • پیمان علیزاده
  • ابراهیم حاتمی‌کیا
شرکت‌های
تولید
توزیع‌کنندهشهر فرنگ
تاریخ‌های انتشار
۱۸ بهمن ۱۴۰۳ (فجر)
۸ اسفند ۱۴۰۳ (ایران)
مدت زمان
۱۳۵ دقیقه
کشورایران
زبانفارسی
هزینهٔ فیلم۶۱۹٫۰۰۰ دلار آمریکا[۱][۲]
فروش گیشه۶۵٬۴۸۰٬۶۰۸٬۰۰۰ تومان[۳]

موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع فیلمی ایرانی به نویسندگی و کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا و تهیه‌کنندگی سید محمود رضوی محصول سال ۱۴۰۳ است. موسی کلیم‌الله، داستان زندگی موسی را روایت می‌کند و مریلا زارعی با همراهی علیرضا کمالی، نقش پدر و مادر او را به تصویر می‌کشند. این فیلم که با امکاناتی از فناوری تولید مجازی توسط سیمافیلم ساخته شده، نسخهٔ سینمایی از مجموعه‌ای تلویزیونی با همین نام است.[۴][۵][۶] موسی کلیم‌الله نخستین بار در ۱۸ بهمن ۱۴۰۳ در چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشته شد.[۷] این فیلم از ۸ اسفند ۱۴۰۳ در سینماهای ایران اکران شد.

فرج‌الله سلحشور، فیلم‌نامهٔ ابتدایی این فیلم را نوشته بود، و پس از درگذشت او، حاتمی‌کیا بازنویسی آن را انجام داد.[۸] تولید آن بیش از چهار سال زمان برد.

بازیگران

[ویرایش]
بازیگر نقش توضیحات نقش
مریلا زارعی یوکابد مادر موسی[۹]
علیرضا کمالی عمران پدر موسی[۹]
بهنام تشکر فرعون[۹] از فراعنه مصر باستان
بهاره کیان‌افشار آسیه[۹] همسر فرعون
شکیب شجره راموس فرمانده سپاه فرعون[۹]
فرهاد آئیش آنوبیس خواب‌گزار فرعون
اورییل پیر و رهبر سِبط(خاندان) لاوی از بنی‌اسرائیل
طوفان مهردادیان[۱۰] آنخ‌ماهور رئیس کاهنان معبد آمون
مریم سرمدی فوعه قابله دربار
مسعود رحیم‌پور هامان مشاور فرعون
کامبیز امینی آندخوی مرد سبدفروش
بهار نوحیان بدون‌نام زنی از بنی‌اسرائیل
گندم شیخی میریام خواهر موسی
دلسا محمدی[۱۱] هارون برادر موسی

تولید

[ویرایش]

رضا مصطفوی، محقق و مشاور پروژه، گفت که کار پژوهش مجموعهٔ موسی کلیم‌الله از سال ۱۳۸۸ با فرج‌الله سلحشور آغاز شد و همهٔ منابع ادیان ابراهیمی و غیر ابراهیمی، از یهود تا مسیحیت مورد بررسی قرار گرفتند. برای به‌روزرسانی پروژه، حاتمی‌کیا فیلم‌نامه سلحشور را کنار گذاشت و فیلم‌نامه جدیدی نوشت. هر دو فیلم‌نامه بر اساس پژوهش جامعی نوشته شد و در اصل داستان تفاوتی وجود ندارد.[۱۲]

برای ساخت فیلم از فناوری Virtual Production (تولید مجازی) استفاده شد که با استفاده از نمایشگرهای LED عظیم، محیط‌های دیجیتالی در پس‌زمینه صحنه ایجاد و جایگزین پرده سبز (Green Screen) شده است.[۱۳]

قائم‌مقام معاون سیما گفته که فیلم‌نامه این فیلم مستقل از نسخه تلویزیونی است.[۱۴] قائم‌مقام معاون سیما یادآوری کرد: «در واقع، نمونه سریالی و نمونه سینمایی فیلمنامه‌های جداگانه‌ای لازم دارند. در مواردی سکانس‌ها یا پلان‌هایی مختص فیلم سینمایی تولید می‌شود که در نسخه سریالی و برای نمایش در قاب تلویزیون موردنیاز نیست؛ اما نسخه سینمایی به‌لحاظ زیبایی‌شناسی به آن نیاز دارد.»[۱۴]

انتشار

[ویرایش]

موسی کلیم‌الله نخستین بار در ۱۸ بهمن ۱۴۰۳ در چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر به نمایش گذاشته شد.[۱۵][۱۶] این فیلم در ۸ اسفند ۱۴۰۳ در ایران اکران شد.[۱۷]

بازخورد

[ویرایش]

گیشه

[ویرایش]

موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع پرفروش‌ترین فیلم غیرکمدی جشنواره فجر شد و پیش‌فروش بلیت‌های آن به اتمام رسید.[۱۸] این فیلم در نخستین روز اکران در ایران از ۲۴۸ سالن سینما، ۹۹۳ میلیون تومان فروش داشت.[۱۷]

واکنش نقادانه

[ویرایش]

موسی کلیم‌الله: به وقت طلوع بازخوردهای متفاوتی از منتقدان در جشنواره فیلم فجر گرفت؛[۱۹][۲۰] به گزارش بی‌بی‌سی فارسی، این فیلم در جلب نظر مثبت منتقدان ناموفق بود و «بی‌روح و آشفته» توصیف شد.[۲۱] به عقیدهٔ محمد تقی‌زاده در ایرنا، «توجه کارگردان بیش از حد صرف جلوه‌های ویژه و ساختار بصری شده و قصه‌گویی در اولویت اول قرار نگرفته است.»[۲۲]

از سویی دیگر برخی منتقدان نیز به تمجید از فیلم پرداختند، به نظر محمد تقی فهیم: «موسی کلیم‌الله، باشکوه‌ترین و بهترین فیلم تاریخی-مذهبی سینمای ایران است که ابراهیم حاتمی‌کیا آن را ساخته است.»[۲۳] چندین منتقد به نقش محوری زنان در داستان این فیلم اشاره کردند.[۱۷]

مسعود فراستی گفت:

فیلم بسیار پرحاشیه، پرسروصدای جشنواره فجر؛ فیلمی که یه اتوده یه تسته برای آیندشون؛ استفاده از ویدئو وال به بدترین شکل ممکن، از آب و آتیش‌هایی که آنقدر بیرون میزنن از قاب که هیچی نمیتونن بسازن، ویدئو وال هر چقدر که تکنیکش رو یاد بگیرید باز مال ما نمیشه اینو باید بفهمیم ما این نوع تکنولوژی - استفاده از هوش مصنوعی، استفاده از ویدئو وال و غیره - مال سینمای ایران نیست، سینمامون هنوز صنعتی نشده، اینا عارض میشه برش و این سینمای عارضی بدرد ما نمیخوره، چیزی به ما اضافه نمیکنه حسی تولید نمیکنه و فقط فیلم رو خراب میکنه. فیلمه… فیلم که نه تست حاتمی‌کیا تست بسیار ضعیفیه نه کاراکتر میسازه نه فضا میتونه بسازه و هیچی؛ متأسفم برای ابراهیم حاتمی‌کیا که مهم‌ترین به نظر من فیلمساز بعد از انقلاب ما بوده تا همین اواخر.[۲۴]

همایون سامه‌یح نجف‌آبادی نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی دربارهٔ این فیلم گفت: «فیلم موسی کلیم‌الله بدون کوچک‌ترین سوءگیری ساخته شده و کوچک‌ترین توهینی به جامعه یهودی نداشت.» این نماینده مجلس طی نامه‌ای از حاتمی‌کیا تشکر کرد.[۲۵]

احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی پس از تماشای فیلم یکی از نقاط قوت این اثر را «استفاده از تکنولوژی‌های نوین با بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی و جوانان متخصص کشور» دانست و افزود: «آقای حاتمی‌کیا در این اثر، با دقت و ظرافت ضمن وفاداری به منابع مذهبی و تاریخی، داستانی عمیق و تأثیرگذار را خلق کرده‌اند، علاوه بر کارگردانی قوی، بازی‌های درخشان بازیگران، به‌ویژه خانم زارعی و دیگر هنرمندان، به این اثر عمق و جذابیت بیشتری بخشیده است.»[۲۶]

علی لاریجانی موسی کلیم‌الله را برای جامعه «هویت ساز» دانست و گفت: «با توجه به اینکه از تکنیک‌های جدید هم استفاده کرده‌اند، یک شروع خوبی برای دوره جدید فیلم‌سازی در تاریخ ایران به شمار می‌رود. چندین بار که فیلم را دیدم، احساس می‌کردم درحال عبادت هستم. آنقدر که این فیلم در انسان جرقه‌هایی را در قلب آدم ایجاد می‌کند»[۲۷][۲۸]

جوایز و نامزدی‌ها

[ویرایش]
جایزه رده نامزد نتیجه منبع
چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر بهترین فیلم سید محمود رضوی نامزدشده [۲۹]
بهترین کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا نامزدشده
بهترین بازیگر نقش اول زن مریلا زارعی نامزدشده
بهترین بازیگر نقش مکمل مرد فرهاد آئیش برنده
بهنام تشکر نامزدشده
بهترین بازیگر نقش مکمل زن بهاره کیان‌افشار نامزدشده
بهترین فیلمنامه ابراهیم حاتمی‌کیا نامزدشده
بهترین فیلم‌برداری تورج منصوری نامزدشده
بهترین چهره‌پردازی شهرام خلج برنده
بهترین طراحی لباس آذر محمدی برنده
بهترین طراحی صحنه کیوان مقدم برنده
بهترین جلوه‌های ویژه بصری علیرضا واعظ برنده
بهترین فیلم از نگاه تماشاگران سید محمود رضوی نامزدشده

منابع

[ویرایش]
  1. وبگاه سیمافیلم
  2. مجله سینمایی گیشه،شماره۲۲۲،صفحه۴۸
  3. https://www.samfaa.ir/
  4. «ردپای نهادها بر تن ۴۱ درصد از فیلم‌های فجر؛ انیمیشن‌هایی که برای اولین‌بار کاملاً مستقل‌اند». ایرنا.
  5. «تکنولوژی تولید مجازی به کمک حاتمی‌کیا آمد». فرهیختگان. ۱۱ بهمن ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵.
  6. «موسی به فجر می‌رسد؟ / روزهای پایانی فیلمبرداری نسخه سینمایی «موسی کلیم‌الله (ع)» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا». میزان. ۲۴ آذر ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵.
  7. عظیم‌بیک، فرزاد (۱۰ فوریه ۲۰۲۵). «سردی و سکوت جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۳، آینه تمام‌نمای وضعیت امروز سینمای ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۲۵.
  8. «حاتمی‌کیا و ریسک کارگردانی «موسی (ع)» / آنچه بر یادگار سلحشور گذشت». خبرگزاری مهر. ۲۵ آبان ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ ۹٫۴ «بازیگر نقش فرعون «موسی کلیم‌الله (ع)» مشخص شد».
  10. «آخرین اخبار از سریال موسی کلیم‌الله ابراهیم حاتمی‌کیا؛ نمایش نسخه سینمایی در جشنواره فجر امسال». عصر ایران.
  11. «نخستین تصویر «موسی کلیم‌الله (ع)» ابراهیم حاتمی‌کیا». همشهری.
  12. ««موسی کلیم‌الله» مخاطب جهانی خواهد داشت». تسنیم. ۲۱ بهمن ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  13. ««موسی کلیم‌الله»؛ عبور از نیل سینمای سنتی». تسنیم. ۱۹ بهمن ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «فیلم‌نامه سریال «موسی کلیم‌الله» مستقل از نسخه سینمایی است - تسنیم». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۱.
  15. ««موسی کلیم‌الله (ع)» با تکنولوژی تولید مجازی آماده می‌شود». خبرگزاری مهر.
  16. «نسخه سینمایی «موسی (ع)» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا در راه جشنواره فجر». خبرگزاری دانشجو.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ ۱۷٫۲ «از موسی کلیم‌الله استقبال می‌شود؟». شرق. ۸ اسفند ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۹ اسفند ۱۴۰۳.
  18. «موسی کلیم‌الله (ع)؛ پرفروش‌ترین فیلم جشنواره فجر». مشرق. ۱۰ بهمن ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۹ اسفند ۱۴۰۳.
  19. «همه چیز دربارهٔ فیلم موسی کلیم‌الله». فیلیموشات. ۲۱ بهمن ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  20. نصرالهی، صوفیا (۲۰ بهمن ۱۴۰۳). «نقد فیلم موسی که در بهترین حالت یک سریال تلویزیونی است/امر قدسی را جدی‌تر بگیرید». هم‌میهن. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  21. عظیم‌بیک، فرزاد (۱۰ فوریه ۲۰۲۵). «سردی و سکوت جشنواره فیلم فجر ۱۴۰۳، آینه تمام‌نمای وضعیت امروز سینمای ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۲۵.
  22. تقی‌زاده، محمد (۲۰ بهمن ۱۴۰۳). ««موسی کلیم‌الله» چگونه فیلمی است؟». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  23. «محمدتقی فهیم: «موسی کلیم‌الله» باشکوه‌ترین و بهترین فیلم مذهبی سینمای ایران است». ایرنا. بهمن ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۲۲ بهمن ۱۴۰۳.
  24. Masoud Farasati (2025-02-18), آسیب‌شناسی جشنواره چهل و سوم فجر, retrieved 2025-02-21
  25. YJC، باشگاه خبرنگاران جوان | آخرین اخبار ایران و جهان |. «فیلم موسی کلیم‌الله بدون کوچک‌ترین سوءگیری علیه یهودیت ساخته شده/ از حاتمی‌کیا متشکرم». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۶.
  26. ««موسی کلیم‌الله»، اثری شاخص در سینمای دینی و هنر نوین است». مشرق نیوز. ۲۰۲۵-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۷.
  27. «واکنش علی لاریجانی به دیدن فیلم «موسی کلیم‌الله» ابراهیم حاتمی کیا». خبرآنلاین. ۲۰۲۵-۰۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۶.
  28. SNN.IR، خبرگزاری دانشجو |. «فیلم موسی کلیم‌الله (ع) برای جامعه هویت ساز است». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۲-۲۶.
  29. «اسامی برگزیدگان جشنواره فیلم فجر۴۳». سایت رسمی جشنواره فیلم فجر. ۲۳ بهمن ۱۴۰۳.

برای مطالعهٔ بیشتر

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]