مقارنه
مُقارنه یا همدمی در ستاره‌شناسی به هم‌راستا قرار گرفتن دو یا چند جرم سماوی با همدیگر از منظر زمین می‌گویند به گونه‌ای که در آسمان در کنار هم دیده شوند.
مقارنه یک موقعیت است که در ستاره‌شناسی آماتوری و ستاره‌بینی استفاده می‌شود و به نزدیکی ظاهری چند سیاره و ماه یا باهم اشاره دارد.
مقارنهٔ سیارات یا ماه با خورشید مقارنه داخلی یا خارجی است. چنانچه خورشید از اجرام مقارنه نباشد مقارنه سیاره‌ای (دو سیاره) یا ماه و سیاره دیگر یا اجرام سیار با ثوابت خواهد بود؛ و به صورت ترکیبی مقارنه بیش از سه جرم سماوی نیز ممکن است. در حقیقت یک سوی مقارنه همواره ناظر زمینی است. مقارنهٔ ماه با اجرام غیر خورشید را اختفا می‌گویند.
مقارنه بر اساس هم‌راستایی بعد (نصف‌النهار) سماوی یا طول سماوی دو جرم محاسبه می‌شود. نزدیکترین حالت دو جرم در صورت هم‌راستایی طول سماوی رخ می‌دهد.
مقارنهٔ داخلی یا خارجی[ویرایش]
وضعیتی که در آن یک سیاره از دید ناظر زمینی درست در پشت خورشید قرار گیرد، مقارنهٔ خارجی (علیا) نام دارد. چنانچه خورشید در میانه قرار گیرد مقارنهٔ خارجی گویند که برای همه سیارات بجز ماه مفروض است. دو سیارهٔ درونی (عطارد یا زهره) وقتی مابین خورشید و زمین قرار گیرند در وضعیت مقارنه داخلی هستند.
وضعیتی که در آن یک سیارهٔ درونی مانند عطارد یا زهره از دید ناظر زمینی درست در بین خورشید و زمین قرار گیرد مقارنهٔ داخلی (سفلی) نام دارد. چنانچه یکی از اجرام خورشید باشد و جرم دوم در میانه قرار گیرد مقارنه داخلی گویند که فقط برای سیارات درونی و ماه امکان‌پذیر است. مقارنه ماه و خورشید از ناظر زمینی همواره مقارنه داخلی است.
مقارنه داخلی یکی از شرایط احتمال پدیده گرفت خورشید اعم از گذر سیاره (زهره یا عطارد) یا خورشیدگرفتگی توسط ماه می‌باشد.
نماد مقارنه در یونیکد ☌ (x260c) و به صورت دستی به صورت 
است.
مقارنه‌های اخیر[ویرایش]
بعضی مقارنه‌های مهم اخیر:
- ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ - عطارد و زحل (۴۱ دقیقه قوسی)[۱]
- ۹ فروردین ۱۴۰۱ - زهره و زحل (فاصله ۲ درجه)
- ۱۶ فروردین ۱۴۰۱ - مریخ و زحل (فاصله ۰٫۳ درجه)[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- مقابله
- ستاره‌بینی
- ستاره‌شناسی رصدی
- گرفت (ستاره‌شناسی)
- گذر (ستاره‌شناسی)
- خورشیدگرفتگی
- اختفاء (ستاره‌شناسی)
- مقارنه کیوان و مشتری (مقارنه بزرگ)
