مصعب بن زبیر
| ابوعیسی مصعب بن زبیر بن عوام | |
|---|---|
| زادهٔ | ۶۴۷ |
| درگذشت | اکتبر ۶۹۱ (ح ۴۴ سال) دیرالجثالیق، عراق |
| دوران | خلافت اموی فتنه دوم |
| شناخته‌شده برای | فرماندار زبیری عراق (۶۸۶–۶۹۱) |
| مخالف(ها) | مختار ثقفی عبدالملک بن مروان |
| دین | اسلام سنی |
| همسر(ها) | عایشه بنت طلحه سکینه بنت حسین |
| والدین |
|
| خویشاوندان | عبدالله بن زبیر (برادر) عروة بن زبیر (برادر) |
| پیشینه نظامی | |
| وفاداری | زبیریان |
| جنگ‌ها و عملیات‌ها | فتنه دوم |
ٔمُصعَب بن زبیر فرزند زبیر بن عوام، (۲۷_ ۷۱ ه.ق) یکی از فرماندهان نظامی بود که در فتنه دوم نقش داشتند. پدر او زبیر، یکی از صحابه‌های پیامبر اسلام، محمد بود. او برادر کوچکتر عبدالله بن زبیر بود که در فتنه دوم خود را خلیفه نامید. پس از استقرار عبدالله در مکه و ادعای خلافت، مصعب به سوی فلسطین که در کنترل امویان بود حمله برد که موفقیتی به دست نیاورد. سپس او به فرمانداری بصره رسید که از سال ۶۸۶ تا ۶۹۱ به درازا انجامید. او شورش مختار ثقفی، از حامیان خاندان علی را در طی محاصره کوفه شکست داد و او را در سال ۶۸۷ کشت و همهٔ عراق را به زیر کنترل خود درآورد. عبدالله به دلیل سیاست‌های مصعب، او را از فرمانداری عراق کنار زد، ولی پس از مدتی این جایگاه را دوباره به او بخشید. او پس از چهار سال در نبرد دیرالجثالیق به دست نیروهای اموی شکست خورد و کشته شد. او در هنگام مرگ ۴۴ سال داشت.
منابع[ویرایش]
- از تاریخ یعقوبی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ج ۲، ص ۲۶۵ و ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج ۳، ص۲۹۷
- ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج۳، ص۲۹۸
- تاریخ ایران نوشته رسول جعفریان
- البدایة والنهایة (ابن کثیر)، ج ۸، ص ۳۴۷ و ص ۳۵۳؛ وقایع الایام (شیخ عباس قمی)، ص ۲۴۶
- چرا با وجود امام سجاد خواهرانش با خاندانهایی که دشمن اهل بیت بودند ازدواج کردند؟ مانند ابن زبیر و نواده عثمان الشیعه
- http://www.maddahi.com/?p=1541