مسجد خیرکی

مختصات: ۲۸°۳۱′۵۳″شمالی ۷۷°۱۳′۱۱″شرقی / ۲۸٫۵۳۱۵°شمالی ۷۷٫۲۱۹۷°شرقی / 28.5315; 77.2197
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مسجد خیرکی
ورودی اصلی مسجد
Map
دین
بخشدهلی جنوبی
سال تقدیسقرن چهاردهم میلادی
وضعیتبنای تاریخی
مکان
مکانKhirki Village, Delhi
شهرداریSDMC
ایالتدهلی
کشور هند
مسجد خیرکی در زمین واقع شده
مسجد خیرکی
موقعیت در زمین
مختصات۲۸°۳۱′۵۳″شمالی ۷۷°۱۳′۱۱″شرقی / ۲۸٫۵۳۱۵°شمالی ۷۷٫۲۱۹۷°شرقی / 28.5315; 77.2197
معماری
معمار(ها)خان جهان‌جانان شاه
گونهمسجد
سبکمعماری اسلامی هند
پایان ساخت۱۳۵۱-۵۴
ویژگی‌ها
درازا۵۲ متر (۱۷۰٫۶ فوت)
پهنا۵۲ متر (۱۷۰٫۶ فوت)
گنبد(ها)۸۵

مسجد خِیرَکی، از مساجد دوره تغلقیه است که در شمال شهر دهلی در کشور هند واقع شده‌است.

تاریخچه[ویرایش]

گفته شده است که این مسجد را خان جهان جانان شاه (وزیر فیروز شاه تغلق) بنا کرده‌است؛ اما برای این ادعا، دلیلی تاریخی اقامه نشده است.[۱] گذر زمان به این مسجد، آسیب‌های فراوانی را زده است. از جمله این آسیب‌ها، فروریختن برخی گنبدهای مسجد است. از همین رو سازمان میراث فرهنگی هند (INTACH)، این بنای تاریخی را به عنوان درجه برتر (A) دسته بندی کرده‌است. برای حفظ این بنا، ترمیم‌ها و اقداماتی صورت گرفته است.[۲]

بنا[ویرایش]

این مسجد در دو طبقه و از سنگ و پوشش گچ، ساخته شده است. با گذر زمان گچ های این ساختمان رو به تیرگی گذاشت و نمای سفید ساختمان از بین رفت. این بنا مربع شکل، با طرح چلیپایی است. ضلع این ساختمان به طول ۵۲ متر است و دارای چهار صحن مجزا در وسط ساختمان است.[۳] وظیفه این صحن‌ها، منبعی برای نور است و فضایی را برای تهویه هوا فراهم می‌نماید.[۴] در این بنا و در هر چهارگوشه ساختمان، یک مناره گنبددار به ارتفاع ۴۵ متر بنا شده است. بنای مسجد در وسط سه ضلع شمالی قرار گرفته است و دارای یک ورودی بزرگ است. ورودی این مسجد پلکان دارد. این مسجد بر روی یک طبقه زیرین بنا شده است که نام آن طبقه زیرین، ته خانه گفته می‌شود. این بنای زیرین بابت شکوهمندی و ایجاد فضای خنک در تابستان تهیه شده است. این طبقه زیرزمین محلی برای استراحت نمازگزاران و کارکردی به عنوان کارگاه داشته است. طاق‌های سقف مسجد، بر روی ۱۸۰ ستون مدور و ۶۰ ستون چهارگوش بنا شده است. سقف مسجد دارای ۸۱ گنبد کوچک است و مجموعاً ۸۵ گنبد را شامل می‌شود.[۳] دیواره‌های مسجد، از سنگ‌های تراشیده ساخته شده است و از بیرون با گچ بری تزئین شده است. این بنا یکی از بهترین ترکیبات معماری تاریخ سلطنتی در هند محسوب می‌شود.[۵]

نگارخانه[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. «دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرةالمعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۵.
  2. Verma, Richi (2009-01-23). "Say a prayer for Khirki mosque". Times of India. Archived from the original on 23 اكتبر 2012. Retrieved 2009-05-11. {{cite news}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرةالمعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۵.
  4. "Khirki Fort". archnet.org. Archived from the original on 2009-05-22. Retrieved 2009-05-11.
  5. "Khirki Mosque". Retrieved 2009-05-13.