مسائل زیست‌محیطی در تهران
تهران پایتخت ایران [۱]از آلودگی شدید هوا رنج می‌برد و نزدیک به سه گسل اصلی زلزله قرار گرفته‌است،[۲] در حالی که تهران پرجمعیت‌ترین منطقه درکشور محسوب می‌شود، حدود ۵ میلیون نفر تشویق شدند تا با انگیزه‌های مالی این شهر را ترک کنند. در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹ هوای تهران با شاخص ۱۸۱، رده بالاترین هوای آلوده در جهان را کسب کرد.[۳]
آلودگی هوا[ویرایش]
تهران به عنوان یکی از آلوده‌ترین کلانشهرهای جهان رتبه‌بندی می‌شود.[۴] بخش‌هایی از تهران اغلب توسط مه دود پوشیده شده‌است که تنفس را دشوار و باعث به وجود آمدن بیماری‌های گسترده ریوی می‌شود. تخمین زده می‌شود که روزانه حدود ۲۷ نفر در اثر بیماری‌های مربوط به آلودگی می‌میرند.[۵] به گفته مقامات محلی، ۳۶۰۰ نفر در یک ماه تنها به دلیل آلودگی خطرناک هوا جان خود را از دست دادند.[۶] ۸۰ درصد از آلودگی این شهر، ناشی از رفت‌وآمد خودروها می‌باشد.[۷] ۲۰ درصد باقی مانده را آلودگی‌های صنعتی تشکیل می‌دهند. دیگر برآوردها نشان می‌دهد که موتور سیکلت‌ها به تنهایی ۳۰ درصد از آلودگی هوا و ۵۰ درصد از آلودگی صوتی در تهران به خود اختصاص می‌دهند.[۸]
در سال ۲۰۰۷، ایران تصمیم به سهمیه بندی سوخت گرفت اما این طرح موفقیت کمی در کاهش میزان آلودگی داشت. در سال ۲۰۱۱، با بهبود در سیستم حمل و نقل عمومی و افزایش قیمت سوخت طبق طرح هدفمندسازی یارانه‌ها، دولت امیدوار است بتواند مشکلات آلودگی و ترافیکی را بهبود بخشد.[۹]
آلودگی هوا به دلایل مختلف، متفاوت است:
- اقتصادی: بسیاری از صنایع ایران در حومه تهران واقع شده‌اند. این شهر همچنین مملو از اتومبیل‌های قدیمی و دارای قدمت بالا می‌باشد. علاوه بر این، شلوغ‌ترین فرودگاه ایران، یعنی فرودگاه بین‌المللی مهرآباد نیز در غرب تهران واقع شده‌است.
- اکثر مردم مجبورند از خودروهای شخصی یا تاکسی استفاده کنند که این موضوع باعث ایجاد ترافیک شدید درا ین شهر شده‌است.
- کیفیت بنزین: به دلیل تحریم‌های بین‌المللی، دولت ایران به پالایشگاه‌های خود که برای تولید محصولات پتروشیمی طراحی شده‌اند، اجازه تولید بنزین با کیفیت پایین‌تر را داد.
- جغرافیایی: تهران از شمال توسط رشته کوه البرز محاصره شده‌است که این امر باعث توقف جریان باد مرطوب خزر می‌شود. در نتیجه، اغلب اوقات وارونگی حرارتی هوا بطور متناوب مشاهده می‌شود. کمبود رطوبت و ابر، تهران را به یک شهرخیلی آفتابی تبدیل کرده‌است. تشعشعات ماورا بنفش با آلاینده‌های موجود ترکیب شده و باعث افزایش سطح ازون می‌شورد.[۱۰] بعلاوه، گزارش شده که کیفیت پایین بنزین ساخت ایران نیز می‌تواند در ایجاد آلودگی مؤثر باشد[۱۱]
با این حال، دولت مشغول به کاهش آلودگی هوا می‌باشد. به همین منظور تاکنون تصمیم‌های مختلفی گرفته‌است. برای مثال، تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها را به تبدیل موتورهای بنزین به موتور گاز طبیعی فشرده تشویق نموده و آن رابه اجرا درآورده است. علاوه بر این، از سال ۱۹۷۹، دولت «یک منطقه ترافیکی» ایجاد کرده که در ساعات اوج ترافیک مرکز شهر را پوشش می‌دهد. ورود و رانندگی در داخل این منطقه فقط با مجوز ویژه مجاز است.
دولت، همچنین در حال تلاش برای افزایش آگاهی مردم در مورد خطرات آلودگی است. یکی از روش‌ها این است که با نصب و راه اندازی تابلوهایی در سطح شهر، طبق شاخص آلودگی هوا، سطح فعلی ذرات معلق (PM10)، دی‌اکسید نیتروژن (NO2)، ازون (O3)، دی‌اکسید گوگرد (SO2) و مونوکسید کربن (CO) را نشان می‌دهد. این تابلوها همچنین شاخص استاندارد آلاینده‌ها (PSI) را نشان می‌دهند که یک شاخص کلی از کیفیت هوا براساس اندازه‌گیری آلاینده‌های پنج‌گانه ذکر شده در بالا است که علامت آلودگی و سطح هر آلاینده را به عنوان بی‌خطر یا خطرناک طبقه‌بندی می‌کنند.
العربیه در ژانویه ۲۰۱۷ گزارش داد که آلودگی هوا در تهران با شاخص کیفیت هوا به سطح خطرناکی رسیده‌است. مرکز نظارت بر آلودگی هوا در ۵ فوریه ۲۰۱۸ شاخص آلودگی هوا پایتخت را ۱۶۱ اعلام نموده و آنرا در وضعیت منطقه قرمز اعلام کرد.
در ژانویه سال ۲۰۱۷، العربیه گزارش داد که آلودگی در تهران به سطح خطرناک از نظر شاخص کیفیت هوا رسیده‌است.[۱۲]
زلزله[ویرایش]
تهران بر روی دو گسل اصلی زلزله قرار گرفته و تاکنون در این منطقه، اگر چه در۱۵۰ سال اخیر با زلزله شدیدی مواجه نبوده‌است، اما تا کنون بیش از ۱۰۰۰ زمین‌لرزه بزرگ و کوچک در این منطقه به ثبت رسیده‌است.[۱۳]
این شهر، به سرعت در حال رشد است و بسیاری از ساختمان‌های آن بدون ایمنی کافی در برابر زلزله ساخته شده‌اند. این در حالی است که درآینده به احتمال حدود ۹۰ درصد وقوع زلزله‌ای درابعاد ۶ ریشتر یا بیشتر وجود دارد.[۱۴]
جابه جایی پایتخت[ویرایش]
در سال ۲۰۱۰، دولت اعلام کرد که به دلایل امنیتی و اداری، برنامه‌ریزی برای جابه جایی پایتخت از تهران به شهر دیگری نهایی شده‌است.[۱۵] مجلس ایران سه شهر شاهرود، اصفهان و سمنان را به عنوان سه نامزد اصلی به جای تهران به عنوان پایتخت انتخاب کرد. همچنین برای انتقال ۱۶۳ شرکت دولتی و چندین دانشگاه از تهران به سایر استانها، جهت جلوگیری از خسارت زلزلهٔ احتمالی در تهران برنامه‌ریزی شده‌است.[۱۶]
منابع[ویرایش]
- ↑ "Tehran". Wikipedia. 2020-10-21.
- ↑ "Fault (geology)". Wikipedia. 2020-10-08.
- ↑ "Air pollution". Wikipedia. 2020-10-10.
- ↑ "Air pollution and traffic congestion in Tehran". Wikipedia. 2020-10-06.
- ↑ Har Ruz 27 Tehrāni be Dalile Āludegiye Hawā mimirand.
- ↑ Iran smog 'kills 3,600 in month'.
- ↑ "Car exhaust fumes blamed for over 80% of air pollution in Tehran". Payvand.com. 2006-11-22. Retrieved 2010-09-25.
- ↑ "Motorcycles Account for 30% of Air Pollution in Tehran". Payvand.com. 2006-11-22. Retrieved 2010-11-12.
- ↑ Turquoise Partners: Iran Investment Monthly (February 2011) بایگانی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine.
- ↑ The Huffington Post, "Tehran Air Pollution Keeps Iran's Capital Shut Down Amid 'Unbreathable' Smog", 12 December 2010
- ↑ The Economist, "The smoggiest of all capitals", 1 January 2011, p. 40.
- ↑ "Pollution in Tehran hits dangerous levels". Al Arabiya English staff. 8 January 2017. Retrieved 9 January 2017.
- ↑ Seismological studies of Tehran بایگانی‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, Atlas of Tehran Metropolis
- ↑ Ahmadinejad plans exodus to avert Iran quake disaster, Reuters, Apr 22, 2010
- ↑ "For Security and Administrative [sic] Reasons: Plan to Move Capital From Tehran Finalized". Payvand.com. Retrieved 2010-09-25.
- ↑ "Iran Moots Shifting Capital from Tehran". Payvand.com. 2006-11-22. Retrieved 2010-09-25.