مرضیه وفامهر

مرضیه وفامهر
وفامهر در نمایی از فیلم کوتاه مکش (زیرِ) شکم، ۲۰۱۵
زادهٔ	تهران، ایران
تحصیلات	دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران
پیشه	فیلمساز بازیگر فعال اجتماعی
همسر	ناصر تقوایی
جوایز	بهترین بازیگر زن از جشنوارهٔ تئاتر دانشجویی برای بازی در نمایش بازیخانه

مرضیه وفامهر ‌فیلم‌ساز و بازیگر ایرانی سینما و تئاتر است. او فارغ‌التحصیل تئاتر دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران است و جوایزی در زمینهٔ بازیگری دریافت کرده‌است. او اولین زنی است که در سینمای ایران بعد از انقلاب ۱۳۵۷ و در فیلم سینمایی انتقادی تهران من، حراج در سال ۱۳۸۷ بدون حجاب بازی‌کرده‌است که به موجب آن چهار ماه در زندان قرچک حبس و بیش از ده سال ممنوع‌الکار و ممنوع‌الخروج از ایران شد. از دههٔ هفتاد با فعالیت در کمپین یک میلیون امضا در زمینهٔ حقوق زنان فعالیت مدنی داشته و در سال ۱۳۹۲ از اعضای تشکیل دهندهٔ کانون شهروندی زنان بوده‌است.

وفامهر، از سال ۱۳۷۴ تا قبل از مرگ فیلم‌ساز ناصر تقوایی، همسر او بوده است.

دستگیری و اتهامات

او مدتی به دلیل بازی در فیلم تهران من، حراج که توسط یک کمپانی استرالیایی و به کارگردانی گراناز موسوی در سال ۱۳۸۷ ساخته شده دستگیر شده بود. او از هشتم تیرماه ۱۳۹۰ بازداشت و در زندان قرچک ورامین زندانی شد. در دادگاه بدوی به یک سال حبس تعزیری و نود ضربهٔ شلاق محکوم شد اما دادگاه تجدید نظر حکم دادگاه بدوی را نقض کرد و این منجر به آزادی این هنرمند شد. حکم قطعی صادر شده در این پرونده سه ماه و یک روز زندان و یک میلیون و دویست هزار تومان جریمهٔ بدل از شلاق بود. مرضیه وفامهر سرانجام در روز سوم آبان ۱۳۹۰ بعد از حدود چهار ماه بازداشت موقت، عطف بر همین حکم از زندان آزاد شد. اما همچنان ممنوعیت کار و خروج از کشور وی ادامه دارد. دولت استرالیا به این حکم بدوی دادگاه اعتراض کرده بود.

فیلم‌شناسی

مرضیه وفامهر دو بار برندهٔ جایزهٔ برترین بازیگر زن در فستیوال سراسری تئاتر دانشجویان برای فیلم‌های گلادیاتورها به کارگردانی سیروس کهوری نژاد ۱۳۷۲ و بازیخانه به کارگردانی حسین کیانی ۱۳۷۶ بوده‌است. فیلم باد، ده ساله به کارگردانی مرضیه وفامهر اولین فیلم تولید ایران بوده‌است که منتخب ده فیلم برتر جشنوارهٔ ساندنس شده‌است. فیلم‌های او به نمایش درآمده و برنده در فستیوال‌های گوناگون بوده‌است. کودکان و کودکی فضای غالب فیلم‌های مرضیه وفامهر بوده‌است.

دستیار کارگردان

1. کاغذ بی‌خط (۱۳۸۰)

کارگردان

1. نبات ۱۳۸۲
2. باد، ده ساله ۱۳۸۴
3. مطرود ۱۳۸۷
4. عروسکخانه ۱۳۸۹–۱۳۹۲
5. ایستگاه

فیلم

• چای تلخ
• زنگی و رومی (ناصر تقوایی)
• پابرهنه در بهشت
• تهران من، حراج
• باد، ده ساله
• دژاوو
• بی‌صدا
• مکش شکم
• نگاه

تئاتر

1. گلادیاتورها
2. زندگی گالیله
3. بازیخانه
4. اطلسی‌های لگدمال شده
5. شیون و استغاثه پای دیوار بزرگ شهر
6. عمو ویگیلی در کنتیکت
7. سلام و خداحافظ
8. بهرام چوبینه
9. شب دشنه‌های بلند
10. کوکوی کبوتران حرم

منابع

• مصاحبه با ناصر تقوایی در مورد دستگیری همسرش - YouTube در یوتیوب
• Iranian actress sentenced to 90 lashes for film role
• نمایش «تهران من حراج» در بوستون؛ «زبان سینمای ایران شاعرانه‌است»
• مصاحبه با مرضیه وفامهر بعد از آزادی: «تحقیر نشدم، عمیق‌تر به آزادی فکر می‌کنم»
• مرضیه وفامهر در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران

پیوند به بیرون

• مرضیه وفامهر در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)