مرداد
| << | مرداد | >> | ||||
| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ||
| ۶ | ۷ | ۸ | ۹ | ۱۰ | ۱۱ | ۱۲ |
| ۱۳ | ۱۴ | ۱۵ | ۱۶ | ۱۷ | ۱۸ | ۱۹ |
| ۲۰ | ۲۱ | ۲۲ | ۲۳ | ۲۴ | ۲۵ | ۲۶ |
| ۲۷ | ۲۸ | ۲۹ | ۳۰ | ۳۱ | ||
| ۱۴۰۳ خورشیدی | ||||||
مرداد یا اَمُرداد، مطابق با «حزیران» رومی و «اَسد» عربی [۱] در گاهشماری خورشیدی پنجمین ماه سال است.
در گاهشماری ایران این ماه همواره ۳۱ روز دارد و از روز صد و بیست و پنجم سال تا روز صد و پنجاه و پنجم سال است.
واژه یابی
مرداد از نظر لغوی و معناشناسی در اصل امرداد می باشد. امرداد به معنای نامیرایی و جاودانگی است. در زبانشناسیِ تاریخی، پدیده‌ای هست به نام «قیاس» که سرآغاز دگرگونی در بسیاری از واژه‌ها است. براي نمونه واژه «زمین» در اصل «زمی» بوده اما چون كم‌وبيش همرا با «آسمان» که آخرش «ن» دارد، به کار می‌رفته در قیاس با این واژه یک «ن» به پايانش افزوده شده و شده «زمین». اما این نون در ریشه‌اش وجود و معنا ندارد. همانگونه برای واژه اَمِرداد نیز چنین رخ داده؛ زیرا در کنار واژه‌ي خورداد قرار گرفته و این همجواری موجب همسانی در تلفظ و تسهیل آن و تخفیف به مرداد شده است. واژه «امرداد»(اَمِرِتات - Ameretat)، سه بخش دارد: 1- پیشوند اَ (a) که سر هر واژه‌ای بیاید، معنی آن را متضاد می‌کند. 2- ریشه‌ي اوستایی مَر (mar) به معنی مرگ و مردن 3- پسوند تات (tat). هم‌نشینی آن‌ها را پیشتر باید در اسطوره‌های ایرانی جستجو کرد. امرداد و خورداد دو تا از «امشاسپندان» هستند. امشاسپندان که نمودهاي خداوند در جهان به شمار می‌آیند، جاودانان سپندي(:مقدسی) هستند که هرکدام در رابطه با آفرینشِ یک یا چند پدیده از هستی خويشكاري(:وظیفه‌ای) دارند. امردادِ امشاسپند، پاسدار رُستني‌هاست. او می‌کوشد تا گیاهان پژمرده نشوند. در استوره آفرینش، زمانی که اهریمن به آفرینش نخستین در جهان حمله‌ور شد، امرداد از جوهره وجودی گیاهان پاسداري کرد؛ به این‌گونه که گیاهِ خشک‌شده و آسیب‌دیده از سوی اهریمن را برمی‌گیرد، می‌ساید و با یاری ایزد باران در جهان پراکنده می‌کند تا رستنی‌های گوناگون در همه جهان سر از خاک بیرون بیاورند. از سوی دیگر خوردادِ امشاسپند، خويشكاري‌اش پاسداري از آب است، با ایزد باران یار و همکار است و شادابی گیاهان نشانه‌ای از وجود اوست. بنابراین كار خورداد و امرداد با هم پيوند تنگاتنگي دارند. این دو امشاسپند نوشتارهاي کهن، به عنوان نمایندگان رویش و زندگی، نامشان در کنار هم می‌آید.
رویدادها
مناسبت‌ها
- ۷ - جشن مردادگان
- ۱۰ - جشن چله تابستان
- ۱۴ - سالروز پیروزی انقلاب مشروطه ی ایران
نامگذاری‌ها
زادروزها
- انوشیروان روحانی آهنگساز، موسیقی‌دان، نوازندهٔ پیانو ،ارگ و آکاردئون.
- منیرو روانی پور: ۱۳۳۳، بوشهر - داستان‌نویس ایرانی.
- داریوش ارجمند: ۱۳۲۳، تهران - بازیگر.
- مسعود کیمیایی: ۱۳۲۰، تهران - کارگردان و فیلمنامه نویس.
- محمود دولت‌آبادی: ۱۳۱۹، دولت آباد سبزوار - نویسنده و رمان نویس، او نویسنده رمان مشهور کلیدر است.
- محمدعلی جمال‌زاده: ۱۲۷۰، اصفهان - داستان‌نویس.
- علی حاتمی: ۱۳۲۳، تهران - فیلم نامه نویس و کارگردان.
- کارل گوستاو یونگ روانپزشک سوئیسی
- کارل پوپر فیلسوف علم، منطق دان، ریاضی دان و اندیشمند اتریشی-انگلیسی.
- ناپلئون بناپارت امپراتور فرانسه.
- اروین شرودینگر فیزیدکدان اتریشی .
- آلفرد هیچکاک کارگردان بریتانیایی .
- نیل آرمسترانگ فضانورد آمریکایی .
- آلدوس هاکسلی نویسنده ی بریتانیایی.
- جرج برنارد شاو نویسنده ایرلندی.
- فیدل کاسترو رهبر انقلاب کوبا.
- بنیتو موسیلینی روزنامه‌نگار، سیاستمدار و رهبر ایتالیای فاشیست طی دوران جنگ جهانی دوم .
- آرنولد شوارزنگر قهرمان پرورش اندام ، بازیگر ، سیاستمدار.
- استنلی کوبریک کارگردان آمریکایی . (4 امرداد مصادف با 26 جولای)
- الکسی دو توکویل
- پیر بوردیو جامعه شناس و مردم شناس فرانسوی.
- ارنست کاسیرر فیلسوف آلمانی .
- جیمز هتفیلد آهنگساز آمریکایی (متالیکا).
- داریوش فرضیایی(عمو پورنگ): ۱۳۵۲، تهران - مجری تلویزیونی
- ۲ - شقایق فراهانی: ۱۳۵۱، تهران - بازیگر ایرانی.
- ۲ - مهدی مهدوی کیا: ۱۳۵۶، تهران(شهر ری) - بازیکن تیم ملی فوتبال ایران.
- ۶ - حسن جوهرچی: ۱۳۴۷، تهران - بازیگر سینما و تلویزیون
- ۶ - امین زندگانی: ۱۳۵۱، تهران - بازیگر سینما.
- ۶ - سید جواد رضویان: ۱۳۵۳ - بازیگر سینما و تلویزیون.
- ۸ - پوپک گلدره: ۱۳۵۰، تهران - از هنرپیشه‌های ایرانی بود.
- ۸ - محسن چاوشی: ۱۳۵۸، خرمشهر - ترانه سرا، آهنگساز و خواننده پاپ.
- ۱۰ - حسین محجوب: ۱۳۲۷، رشت - کارگردان، نویسنده و بازیگر سینما.
- ۱۴ - ترانه مکرم: ۱۳۵۹، تهران - ترانه‌سرای.
- ۱۴ - لیلا اوتادی: ۱۳۶۲، تهران - بازیگر سینما و تلویزیون
- ۱۷ - شراره رخام: ۱۳۵۰، تهران شراره رخام - بازیگر ایرانی.
- ۱۷ - نیما شاهرخ شاهی: ۱۳۶۰، تهران - بازیگر.
- ۲۰ - امین تارخ: ۱۳۳۲، شیراز - بازیگر تئاتر و سینما.
- ۲۵ - شهریار پرهیزکار: ۱۳۴۳، تهران - قاری ایرانی
- ۲۵ - مازیار معاونی: ۱۳۵۳، تهران - پزشک، شاعر، منتقد سینمایی و مترجم آثار نمایشی.
- ۲۵ - رضا صادقی: ۱۳۵۸، بندرعباس - خواننده موسیقی پاپ.
- ۲۹ - عارف عارف کیا: ۱۳۱۹، میانه - خواننده موسیقی پاپ ایرانی.
درگذشت‌ها
- 4- رضا شاه : 1323 خورشیدی در ژوهانسبورگ .
- ۵ - محمدرضا شاه: ۱۳۵۹ خورشیدی در قاهره.
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
منابع
- http://amii.persianblog.ir/post/15
- http://www.biography.com
- http://www.amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=7724
 | این یک مقالهٔ خرد گاهشماری است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |