مدل پاتز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مدل پاتز ( به انگلیسی Potts model) مدت زیادی است که به مطالعه رفتار سیستم‌های پیچیده می‌پردازد. این مدل می‌تواند بررسی کند که چگونه عناصر داخلی سیستم بر اساس برخی خصوصیات نسبت به هم واکنش نشان می‌دهند. رخ دادن این واکنش‌ها سبب ظاهر شدن ویژگی‌های ماکروسکوپیک سیستم خواهد شد. اثبات شده است که مدل پاتز ابزاری بسیار مفید برای شبیه‌سازی سیستم‌های واقعی می‌باشد. این مدل در حیطه‌ای از مدلسازی ریاضی با عنوان مکانیک آماری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مدل سیستم به یک گراف نگاشت داده می‌شود به طوری که رئوس گراف اجزاء تشکیل دهنده سیستم و یال‌های آن ارتباط بین این اجزاء می‌باشد برای بسیاری از کاربردها بهتر است که تصور کنیم که گراف دارای ساختار منظمی می‌باشد، این گراف منظم را در می‌نامند. در راس این گرافها هر چیزی می‌تواند در نظر گرفته شود، مثل اتم، انسان، مایعات و سلول و حتی گره حسگر. مدل پاتز در واقع مدلسازی می‌کند که چگونه نزدیکترین عناصر همجوار با اسپین‌های متفاوت با عناصر دیگر، در شبکه در ارتباط هستند.[۱] مدل فوق توسعه یافته مدل Ising می‌باشد. در مدل Ising برای هر رأس دو حالت در نظر گرفته می‌شود، اما در مدل پاتز، می‌توان q حالت مختلف برای هر رأس در نظر گرفت. با توجه به این که عناصر می‌توانند اسپینهای مختلفی داشته و با یکدیگر در تعامل باشند) که بستگی به مکان آنها در شبکه و اسپین خاص آنها دارد (باید معیاری برای محاسبه انرژی کل سیستم موجود باشد. تابعی که انرژی کل را برای یک حالت سیستم محاسبه می‌کند، تابع همیلتونی نام دارد.[۲] تابع همیلتونی در نظریه کنترل بهینه کاربرد دارد و به وسیله پنتریاگین ابداع شده است و به دنبال یافتن بهترین مقدار قابل دستیابی از یک تابع هدف تعریف شده بر یک دامنه معین از مقادیر است.

σi در این تابع J انرژی بین عناصر مجاور سیستم، میزان اسپینی است که به رأس i در حالت ω اختصاص پیدا می‌کند، و δ در صورت یکسان بودن انرژی بین دو عنصر به لبه بین آنها مقدار یک و در صورت متفاوت بودن، به آن مقدار صفر می‌دهد. 1 Lattice تابع پارتیشن مدل پاتز برای یک گراف با n رأس که هر رأس آن می‌تواند q اسپین n مختلف داشته باشد، q حالت وجود دارد. مدل پاتز در واقع به بررسی این حالت می‌پردازد. تابع احتمال مدل پاتز تابعی است که احتمال پیدا کردن شبکه را در یک حالت خاص محاسبه می‌کند. این تابع، به توزیع بولتزمن از مکانیک آماری وابسته می‌باشد. معادله(۲) تابع فوق را با توزیع نمایی نشان می‌دهد. که: معادله (۳) تابع پارتیشن این مدل نامیده می‌شود. پس: این معادله احتمال پیدا کردن یک حالت خاص ω را در کل مجموعه حالت ممکن Ω محاسبه می‌کند؛ که KT/1 = β ،T k = ۱٫۳۸ × ۱۰ و سیستم دمای- ۲۳ ثابت(joules/Kelvin(بولتزمن نام دارد. اما محاسبه تابع پارتیشن تنها برای شبکه‌های کوچک رام شدنی مناسب می‌باشد و عموماً برای شبکه‌های بزرگ با qهای بزرگ hard-NP می‌باشد. ریاضیدانان به ویژگی‌های تابع پارتیشن مدل پاتز از راه‌های گوناگونی دست یافته‌اند. یکی از این راه‌ها تفسیر آن به وسیله چندضلعی Tutte می‌باشد.[۳]روش دیگر تقریب تابع با استفاده از یک تکنیک شبیه‌سازی با عنوان الگوریتم متروپولیس می‌باشد.

این مدل به افتخار رنفری پاتس ، که مدل را در پایان دوره دکتری خود در سال ۱۹۵۱ توصیف کرد، نامگذاری شده است. پایان‌نامه این مدل مربوط به "پاتس مسطح" یا "مدل ساعت" بود که توسط مشاورش سیریل دامب به او پیشنهاد شد. مدل پاتس مسطح چهار حالته گاهی اوقات به عنوان مدل اشکین-تلر،  پس از جولیوس اشکین و ادوارد تلر، که مدلی معادل را در سال ۱۹۴۳ در نظر گرفتند، شناخته می‌شود.

مدل پاتس با چندین مدل دیگر از جمله مدل XY، مدل هایزنبرگ و مدل N-بردار مرتبط و تعمیم داده شده است. مدل Potts با برد بی نهایت به مدل Kac معروف است. هنگامی که اسپین ها به صورت غیرآبلی برهمکنش می کنند، مدل به مدل لوله شار مربوط می‌شود که برای بحث در مورد محصور شدن در کرومودینامیک کوانتومی استفاده می‌شود. تعمیم مدل پاتس نیز برای مدل‌سازی رشد دانه در فلزات و درشت شدن در فوم‌ها استفاده شده است. تعمیم بیشتر این روش‌ها توسط جیمز گلازیرو فرانسوا گرانر، معروف به مدل Potts سلولی، برای شبیه‌سازی پدیده‌های استاتیکی و جنبشی در کف و مورفوژنز بیولوژیکی استفاده شده است.

توصیف فیزیکی[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Assa, Afsoon; Jahan, Majid Vafaei (2012-10). "Adaptive scheduling in wireless sensor networks based on Potts model". 2012 2nd International eConference on Computer and Knowledge Engineering (ICCKE). IEEE. doi:10.1109/iccke.2012.6395387. ISBN 978-1-4673-4476-0. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  2. CHANG, SHU-CHIUAN; SHROCK, ROBERT (2001-02-20). "EXACT PARTITION FUNCTION FOR THE POTTS MODEL WITH NEXT-NEAREST NEIGHBOR COUPLINGS ON ARBITRARY-LENGTH LADDERS". International Journal of Modern Physics B. 15 (05): 443–478. doi:10.1142/s0217979201004630. ISSN 0217-9792.
  3. Welsh, D. J. A.; Merino, C. (2000-03). "The Potts model and the Tutte polynomial". Journal of Mathematical Physics. 41 (3): 1127–1152. doi:10.1063/1.533181. ISSN 0022-2488. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)

[۱]

پیوند به بیرون[ویرایش]

  1. زهرا سادات, حسینی; مجید, یوسفی افراشته; مروتی, ذکراله (2018-12-27). "فراتحلیل اثربخشی درمان‌های مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی و اضطراب (پژوهش‌های منتشر شده در ایران بین سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵)". Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences. doi:10.18502/ssu.v26i8.237. ISSN 2228-5733.