محمد علی کلی

محمدعلی
زادروز	۱۷ ژانویهٔ ۱۹۴۲ لوییویل، کنتاکی
درگذشت	۳ ژوئن ۲۰۱۶ (۷۴ سال) سکاتزدیل، آریزونا، ایالات متحده آمریکا
محل زندگی	میشیگان
ملیت	آمریکایی
پیشه	بوکسور
سال‌های فعالیت	۲۹ اکتبر ۱۹۶۰–۱۱ دسامبر ۱۹۸۱
سبک	اورتودوکس
لقب	بزرگترین
دین	اسلام
همسر	سونجی روی (۱۹۶۶–۱۹۶۴) بلیندا بوید (خلیله) (۱۹۷۷–۱۹۶۷) ورونیکا پورش (۱۹۸۶-) یولاندا (۲۰۱۶–۱۹۸۶)
فرزندان	۷ دختر: لیلا علی، مریم، جمیله، راشده، هانا، میا، خلیله ۲ پسر: محمد علی جونیور، اسد امین

اطلاعات ورزشی محمدعلی
محمدعلی در سال ۱۹۶۶
مشخصات
دسته	سنگین‌وزن (۱۹۲ تا ۲۳۶ پوند)
قد	۶ فوت ۳ اینچ (۱۹۱ سانتیمتر)
گسترهٔ دست‌ها	۷۸ اینچ (۱۹۸ سانتیمتر)
طرز ایستادن	ارتدکس
اطلاعات بوکس
تعداد مبارزه‌ها	۶۱
تعداد برد	۵۶
برد با ناک‌اوت	۳۷
باخت	۵
مساوی	۰
سابقه مدال بوکس آماتور مردان شرکت‌کنندهٔ کشور ایالات متحده آمریکا المپیک‌های تابستانی طلا رم ۱۹۶۰ Light heavyweight

محمد علی (به انگلیسی: Muhammad Ali) با نام قبلی کاسیوس مارسلوس کِلِی، جونیور (به انگلیسی: Cassius Marcellus Clay, Jr.) (در ایران مشهور به محمد علی کلِی) (زاده ۱۷ ژانویه ۱۹۴۲ کنتاکی – درگذشتهٔ ۳ ژوئن ۲۰۱۶ لویی ویل، کنتاکی) بوکسور حرفه‌ای سنگین‌وزن آمریکایی بود که به عنوان برترین مشت‌زن تاریخ بوکس در این وزن و نیز یکی از مهم‌ترین و برترین شخصیت‌های ورزشی قرن بیستم شناخته می‌شود. او به عنوان یک فعال مدنی و چهره‌ای الهام بخش، جنجالی و چالش‌برانگیز در داخل و خارج رینگ بوکس شناخته شده‌است.

او از دوازده سالگی مشت‌زنی را شروع کرد و تنها ۱۰ سال بعد (۱۹۶۴) قهرمان بوکس جهان شد. علی سه بار قهرمان سنگین‌وزن جهان شد؛ یک‌بار سال ۱۹۶۴ با شکست دادن سانی لیستون، بار دوم سال ۱۹۷۴ در یک مبارزهٔ تاریخی که «غرش در جنگل» نام گرفت و در آن جرج فورمن را ناک‌اوت کرد، و آخرین بار در سال ۱۹۷۸ کمی پیش از بازنشستگی‌اش. او دوران حرفه‌ای‌اش را با کسب ۵۶ برد (۳۷ ناک‌اوت) و ۵ باخت به پایان برد.

محمد علی پس از گرویدن به اسلام در فعالیت‌های سیاسی نیز نقش داشت و امتناعش از شرکت در جنگ ویتنام نامش را بیش از پیش بر سر زبان‌ها انداخت. او در حالی از خدمت در ارتش آمریکا سر باز زد که سه سال پیش از آن عنوان قهرمانی جهان را از آن خود کرده بود. او علاوه بر مخالفت علنی با جنگ ویتنام، گفت باورهای مذهبی‌اش به او اجازه حضور در ارتش را نمی‌دهد. پلیس آمریکا به همین علت محمد علی را بازداشت کرد و عناوین قهرمانی‌اش هم از او سلب شد. محمد علی که به اتهام «فرار از خدمت» گناهکار شناخته شده بود، چند سالی از رینگ بوکس دور ماند تا این که بالاخره اعتراض او به حکم قاضی، در آغاز دهه ۷۰ میلادی به دادگاه عالی آمریکا ارجاع داده شد و این دادگاه که عالی‌ترین مرجع قضایی در آمریکاست، محکومیت محمد علی را لغو کرد.

محمد علی، در دوران اوجش، تقریباً مشهورترین آدم دنیا بود. کاخ سفید در سال ۲۰۰۵ بالاترین مدال افتخار را به او اهدا کرد. در این سال دو نشان عالی دولت آمریکا را که به شهروندان غیرنظامی اعطا می‌شود به پاس «خدمات مثال‌زدنی‌اش» به محمد علی اهداشد: مدال شهروندی و مدال آزادی. همان سال یک نهاد غیردولتی هم به نام او در لویی‌ویل کنتاکی باز شد، نهادی که هدفش ترویج صلح، مسئولیت اجتماعی و احترام است.

محمد علی از سوی نشریهٔ اسپورتس ایلوستریتد «ورزشکار قرن» و از سوی مردم در نظرسنجی بی‌بی‌سی «شخصیت ورزشی قرن» لقب گرفته‌است.

ابتدای زندگی

محمدعلی در المپیک ۱۹۶۰

محمّد علی در لویی ویل دوران کودکی خود را سپری کرد. پدرش تابلونویس بود. یک روز، وقتی دوازده ساله بود، به یک افسر پلیس گفت دوچرخه‌اش را دزدیده‌اند. گفت اگر دزد را پیدا کند حالش را جا می‌آورد. آن افسر، جو مارتین، در یک باشگاه محلی به بچه‌ها بوکس یاد می‌داد. به کاسیوس هم پیشنهاد داد اگر می‌خواهد با دزد دعوا کند اول بوکس یاد بگیرد. چیزی نگذشت که کاسیوس پا به رینگ گذاشت. این پسر بچه ۱۲ ساله به سرعت تحت فرامین مارتین در امر یادگیری بوکس پیشرفت کرد. تا زمانی که به دبیرستان رفت در کنتاکی موفق به کسب ۶ عنوان شد و با این موفقیتها مسوولین مدرسه در عوض، نمرات ضعیف درسی اش را نادیده گرفتند و اجازه دادند تا او فارغ‌التحصیل شود.

آغاز زندگی ورزشی

در بازی‌های المپیک تابستانی ۱۹۶۰ رم او مدال طلای بوکس آماتور در رده سبکِ سنگین‌وزن را کسب کرد و سپس بعد از آن آموزش بوکس حرفه‌ای را زیر نظر آنجلو داندی ادامه داد و هم‌زمان در همان سال‌ها بود که عقاید مذهبی خود را بروز داد. ضمن اینکه نتایج دور از انتظار و خیره‌کننده او در مسابقات، و روحیه خستگی ناپذیرش موجب شده بود تا لقب مشت زن لویی ویل را از آن خود کند.

در ۲۹ اکتبر ۱۹۶۰ در لوییس ویل، کاسیوس کلی در اولین مسابقه حرفه‌ای خود در ۶ راند توانست بر تونی هونساکر که رئیس پلیس فایتویل ویرجینیای شرقی بود پیروز شود.

از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۳ این مبارزه گر جوان در ۱۵ مسابقه نفسگیر دیگر حریفانش را ناک اوت کرد. کسانی مثل تونی اسپرتی، جیم رابینسون، دانی فلیمن، داک سابدانگ، آلونزو جانسون، جرج لوگان، ویلی بسمانف و لامار کلارک که در دوره اوج خود بیش از ۴۰ پیروزی قاطعانه داشت.

شاید هیجان انگیزترین و پر افتخارترین موفقیت علی را در آن دوران پیروزی برابر سانی بنکس، آلخاندرو لاورانته و آرچی مور که سابقه ۲۰۰ پیروزی چشمگیر داشتند، باشد. اگرچه بنکس و لاورانته هر دو پس از این در مسابقات دیگر روی رینگ کشته شدند و علی تنها مدعی عنوان قهرمانی برابر سانی لیستون شد. رویارویی با سانی لیستون رقابتی بود که همه بوکسورها با هراس از آن حرف می‌زدند و بوکسوری به سن و سال کم علی نتوانسته بود او را تاکنون شکست دهد و این عنوان را کسب کند.

مبارزه علی و لیستون

لحظهٔ ناک‌اوت شدن سانی لیستون به‌دست محمدعلی کلی که «نمادین‌ترین عکس ورزشی تاریخ» نامیده شده‌است، عکاس:نیل لایفر، ۱۹۶۵

علی هدف بزرگ و انگیزهٔ خوبی داشت، اما لیستون هم از اعتماد به نفس بالایی برخوردار بود و برای هر مبارزه‌ای با شعار شناور مانند پروانه ،نیش مثل زنبور، به انگلیسی(Float like a butterfly,Sting like a bee) آماده! در راند نخستین سرعت بازی کلی موجب حیرت همگان شد، حتی لیستون نیز از این مسئله شگفت زده شد. قبل از مسابقه آرچی مور و سوگار ری رابینسون به علی هشدار داده بودند که مراقب سر خود باشد چرا که سانی ضربات سهمگینی دارد، ضمن اینکه از وزن بالای خود در زیر فشار گذاشتن حریف استفاده می‌کرد. به همین دلیل علی حسابی در راند اول شرایط را بررسی کرد و سعی می‌کرد به او فرصت ندهد.

در همان ابتدای راند سوم به طرز آشکاری لیستون خستگی خود را بروز داد و علی از این مسئله بیشترین سود را برد و با ضرباتی سنگین او را ضعیفتر هم کرد. در ثانیه‌های پایانی راند سوم با یکی از ضربات علی زیر چشم سانی شکاف عمیقی خورد و همین خون‌ریزی نیروی او را بیش از پیش تحلیل داد. در راند چهارم لیستون با بهره‌جویی از خستگی علی کمی خود را جمع و جور کرد، اما بوکسور جوان با استفاده از همین نیروی جوانی تا راند ششم خود را سرپا نگه داشت و منتظر پایان مسابقه بود که به ناگاه لیسون پس از چند ضربه از درد به خود پیچید و اعلام کرد که بازویش دررفته و از ادامه مسابقه بازماند و علی با قدرت خود را «پادشاه جهان» نامید و با فریاد از همه خبرنگاران حاضر در ورزشگاه خواست که در وصف قدرت نمایی او مقاله‌های جذابی بنویسند!

در یک رقابت نفس گیر و پراسترس او بالاخره قهرمان جهان شد. اما باید پس از آن قدرت و توانایی خود را به سایرین هم نشان می‌داد. در ماه نوامبر ۱۹۶۵ توانست قهرمان اسبق دنیا فلوید پترسون را شکست دهد. در راند دوازدهم داور مسابقه به علت شرایط فیزیکی بد فلوید، بازی را متوقف کرد و کلی را برنده بازی اعلام نمود.

دفاع از عنوان قهرمانی

سالهای ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ برای وی سالهای پر مشغله‌ای بودند. چرا که او مجبور شد هفت بار از عنوان قهرمانی‌اش دفاع کند. هیچ‌یک از قهرمانان سابق دنیا در طول یکسال این کار را در چنین دفعاتی انجام نداده‌اند.

در مارس ۱۹۶۶ در برابر یکی از سرسخت‌ترین حریفانش که یک بوکسور کانادایی به نام جرج چوالو بود در یکی از نفسگیرترین مبارزات به پیروزی رسید. چاوالو پیش از این در رده حرفه‌ای خود هرگز شکست نخورده بود.

پس از این مسابقه او به انگلیس رفت تا با قهرمان‌های انگلیسی: براین لاندن و هنری کوپر که او را در یک بازی دوستانه در سال ۱۹۶۳ شکست داده بودند، دست و پنجه نرم کند. او هر دوی اینها را ناک اوت کرد و به آلمان رفت تا برابر کارل میلدنبرگر اولین آلمانی که برای عنوان ماکس اشملینگ می‌جنگید، به روی رینگ رود. این مسابقه به اعتراف خودش بسیار سخت و دشوار بود، اما در راند دوازدهم بالاخره میلدنبرگر را ناک اوت کرد. در نوامبر ۱۹۶۶ او باز به ایالات متحده برگشت تا «ویلیامز» را در هوستون شکست دهد! ویلیامز از آن دسته بوکسورهایی بود که ید طولایی در ناک اوت کردن حریف داشت، اما محمد علی به آسانی در راند سوم او را شکست داد.

تغییر نام و مذهب

افزون بر مسابقات بوکس سنگین‌وزن، کاسیوس کلی به دلایل دیگری نیز مطرح و معروف شد او در سال ۱۹۶۲ میلادی بعد از آشنایی با الیجا محمد، به اسلام روی آورد و نام خود را به «محمد» و نام خانوادگی‌اش را به «علی» تغییر داد. او همیشه تأکید داشت که تغییر نامش به «محمد علی»، یکی از مهم‌ترین اتفاقات در زندگی‌اش محسوب می‌شود و «کاسیوس کلی» را نام بردگی‌اش عنوان می‌کرد و برنمی‌تابید کسی به آن نام قبلی صدایش کند.

محمد علی پیش از اولین مسابقه با لیستون هم با «جنبش امت اسلام»، آشنا بود. جنبشی که در دهه ۱۹۳۰ به رهبری الیجا محمد در دیترویت راه افتاده بود. سیاست امت اسلامی این بود که سیاهان هم باید جنبشی مشابه اما مجزا داشته باشند – به‌عکس مارتین لوتر کینگ که خواهان جنبشی فراگیر بود.

دادگاه و محرومیت از مسابقات

در سال ۱۹۶۶ بود که وی از حضور در ارتش آمریکا برای جنگ ویتنام سر باز زد و اعلام کرد که هرگز به روی همنوعان ویتنامی خود آتش نمی‌گشاید، که همین مسئله مدت‌ها سر زبان‌ها بود و پس از آن حتی از حضور در رقابت‌های بوکس به مدت ۵ سال محروم شد و گواهینامه بوکسش نیز به حالت تعلیق درآمد، البته مدتی بعد این محکومیت به ۳ سال کاهش پیدا کرد. دادگاه محمد علی را به جرم فرار از خدمت زیر پرچم به پنج سال زندان محکوم کرده بود ولی با پرداخت مبلغ ضمانت به زندان نرفت. او دوران محرومیت را با شرکت در مجامع سیاسی، شرکت در برنامه‌های تلویزیونی و سخنرانی در دانشگاه‌ها سپری کرد. او در این مدت کمتر به تمرین بوکس می‌پرداخت.

بازگشت به دنیای بوکس حرفه‌ای

محمدعلی در حال مصاحبه با کرت اندرسون

در سال ۱۹۷۰ پس از سپری کردن دوران محرومیت خود بار دیگر جواز بوکس خود را دریافت کرد، در نخستین مسابقه پس از بازگشت جری کواری را شکست داد اما به علت وقفه‌ای چند ساله در ورزش حرفه‌ای عنوان قهرمانی سال ۱۹۷۱ رادر مبارزه‌ای با جو فریزر در مدیسن اسکوئر گاردن از دست داد.

در اکتبر سال ۱۹۷۴ محمد علی برای مسابقه با جورج فورمن -معروف به غرش در جنگل- راهی زئیر شد. این بار هم کارشناسان بختی برای علی قائل نبودند. بعضی گزارشگران بوکس حتی می‌گفتند رقابت با فورمن شکست‌ناپذیر ممکن است به قیمت جان علی تمام شود. علی هشت راند اول فقط دفاع می‌کرد. در حالی که جمعیت با تمام وجود حمایتش می‌کردند، عملاً به طناب دور رینگ چسبیده بود و ضربات رقیب جوان‌تر و تنومندتر را تحمل می‌کرد. اواخر راند هشتم ناگهان از لاک دفاعی بیرون آمد و با ضربه‌ای بی‌نقص – که بعدها قاب دیوار هزاران خانه شد – فورمن را از پا درآورد. محمدعلی ۳۲ ساله قهرمانی سنگین‌وزن جهان را پس گرفته بود. پیش از او فقط یک بار کسی چنین کاری کرده بود.

در سال ۱۹۷۵ محمد علی، فریزر را در مانیلِ فیلیپین شکست داد. این مسابقه یکی از جنجالی‌ترین مسابقات بوکس دنیا بود و پس از ۱۴ راند، ادی فاچ مربی فریزر مانع او از ادامه مسابقه شد و دست کلی به عنوان پیروز میدان بالا رفت. مجله رینگ این مبارزه را «مبارزه منتخب سال» نامید.

در ۳۰ آوریل ۱۹۷۶ رو در روی جیمی یانگ قرار گرفت و بدترین مبارزه خود را انجام داد. وی هم اضافه وزن پیدا کرده بود و هم از آمادگی فیزیکی خوبی برخوردار نبود و به نظر می‌رسید رقیب خود را نیز چندان جدی نگرفته بود. عده بسیاری که در کنار رینگ قرار داشتند یانگ را مستحق پیروزی می‌دانستند و حتی مربی کلی هم او را بابت عملکرد ضعیفش سرزنش کرد. در ماه سپتامبر همان سال محمد علی برابر کن نورتون روی رینگ رفت و در استادیوم یانکیها یکبار دیگر از مقام خود دفاع کرد.

در سال ۱۹۷۸ بار دیگر عنوان قهرمانی را که در اوایل همان سال ۱۹۷۸ از دست داده بود با غلبه بر لئون اسپینکس که تنها ۸ بازی حرفه‌ای داشت به دست آورد و برای سومین بار قهرمان سنگین‌وزن دنیا لقب گرفت.

اعلام بازنشستگی

در ۲۷ ژوئن ۱۹۷۹ محمد علی اعلام بازنشستگی کرد و با دنیای پر هیجان رینگ و بوکس خداحافظی نمود. اگرچه در طی دو سال پس از آن مسابقاتی هم انجام داد ولی در آخرین مسابقه خود برابر ترور بربیک که ۱۲ سال از او جوان‌تر بود شکست خورد و پس از این شکست در سال ۱۹۸۱ با رکورد ۵۶ پیروزی، ۳۷ ناک اوت و ۵ شکست به‌طور کامل از بوکس کناره‌گیری کرد.

محمد علی همیشه فاصله‌اش با حریف نسبت به سایرین بیشتر بود و ضرباتش به سر از هر بوکسور دیگری بیشتر بود. اگرچه شاید این مسئله در طول یک مسابقه ریسک بیشتری داشته باشد اما ضربات سنگین به اعضای بدن برای ناک اوت کردن حریف از روی رینگ موثرتر است و کلی معتقد بود نمی‌خواهد با فریب دادن دیگران قهرمان شود.

ابتلا به پارکینسون

در سال ۱۹۸۲ محمد علی دچار سندروم پارکینسون شد، اما از محبوبیتش نزد مردم و هوادارانش چیزی نکاست و همچنان مورد توجه میلیون‌ها تن در سراسر جهان بود. پارکینسون یک بیماری تدریجی و بدون درمان قطعی است که ناشی از زوال تدریجی بخش مهمی از مغز است که کار آن تولید مواد شیمیایی لازم برای انتقال پیام‌های عصبی است که فرمان‌های مغز را برای کنترل و حرکت اعضای بدن ارسال می‌کنند. محمد علی اولین نشانه‌های این بیماری را در سال ۱۹۸۴ و وقتی ۴۲ ساله بود، مشاهده کرد. طی چند دهه جهان شاهد آن بود که این بیماری به تدریج محمد علی را از اوج به زیر می‌کشد و لرزش و کرختی، جای چابکی و زیرکی ورزشی وی را می‌گیرد.

محمد علی در سال ۱۹۹۶ در حالی که علایم بیماری پارکینسون در او مشهود بود افتخار روشن کردن مشعل المپیک آتلانتا را در جورجیای آمریکا پیدا کرد.

از آنجایی که دخترش لیلا علی به رشتهٔ پدر علاقه فراوانی داشت از سال ۱۹۹۹ بوکس حرفه‌ای را آغاز کرد. اما پدرش پیش از این در سال ۱۹۷۸ در مورد بوکس زنان گفته بود: «زنان هرگز نمی‌توانند به خاطر فیزیولوژی بدنشان مثل مردان بوکس بازی کنند. ضربات سهمگین بوکس باعث بروز مشکلاتی برایشان می‌شود که گاهی جبران‌ناپذیر است.»

سفر به ایران، افغانستان و عراق

محمد علی در سال ۱۳۷۲ شمسی به دعوت مقامات وقت بوکس به ایران سفر کرد و با جمعی از مقامات و ورزشکاران ایران نیز دیدار کرد. از مقبره روح‌الله خمینی دیدن کرد، در نماز جمعه تهران حضور پیدا کرد و سفری هم به مشهد داشت. او همچنین با علی‌اصغر کاظمی از قهرمانان بوکس ایران در مسابقه‌ای نمایشی در سالن شیرودی بر روی رینگ رفت. کاظمی به رسم احترام او را بوسید. علی رقص‌پای مشهور خود را به نمایش گذاشت. مردم حاضر در ورزشگاه شیرودی بارها به تشویق علی پرداختند. داور در نهایت دست قهرمان اسطوره‌ای بوکس را به نشانه پیروزی بالا برد.

محمد علی به عنوان چهره‌ای سرشناس و جهانی و البته مسلمان چند سال پیش نیز در نامه‌ای خطاب به مقامات ایران از آن‌ها خواست تا به آزادی دو خبرنگار واشینگتن پست که بازداشت شده بودند، کمک کنند.

محمد علی که در سال ۱۹۹۸ به عنوان سفیر صلح سازمان ملل انتخاب شد، یک سال پس از سقوط گروه طالبان، در سال ۲۰۰۲ از افغانستان دیدار کرد و با حامدکرزی، رئیس‌جمهوری وقت ملاقات داشت. وی همچنین در سفری به عراق به حرم امام حسین رفت.

واکنش به حرف‌های ضداسلامی ترامپ

اسطوره مسلمان بوکس دنیا اواسط ژانویه بود که به اظهارات ضداسلامی کاندیدای اصلی جمهوری‌خواهان آمریکا در انتخابات ریاست جمهور سال آینده آمریکا واکنش نشان داد. نامزد اصلی حزب جمهوری در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری آمریکا گفته بود این کشور باید ورود مسلمانان به این کشور را ممنوع و شرایط زندگی آن‌ها در خاک آمریکا را محدود کند.

محمد علی در بیانیه‌ای که NBC آن را منتشر کرده بدون آوردن نام ترامپ نوشت: "ما به عنوان مسلمان باید مقابل این آدم‌ها که می‌خواهند از اسلام برای رسیدن به هدف‌های مقطعی خودشان استفاده کنند بایستیم. این آدم‌ها، خیلی‌ها را از راه شناخت اسلام منحرف کرده‌اند. مسلمان‌های واقعی می‌دانند یا باید بدانند اسلام علیه هیچ کس نیست. "

درگذشت

محمد علی روز دوشنبه ۲۳ مه ۲۰۱۶ به علت بروز مشکلات تنفسی راهی بیمارستان شد و پس از بستری شدن به تدریج حالش رو به وخامت گذاشته‌است به‌طوری‌که در روزهای پنجشنبه و جمعه تقریباً خانواده محمد علی، از بهبودی او ناامید می‌شوند و شامگاه جمعه در حالی که همسر و فرزندان پرتعداد او در کنار بسترش بوده‌اند، پزشکان مرگ محمد علی را در ساعت نه و چهار دقیقه عصر جمعه (به وقت غرب) آمریکا اعلام کردند. علت مرگ محمدعلی 'شوک عفونتی به دلایل طبیعی ناشناخته' اعلام شد. وی در روز سوم ژوئن ۲۰۱۶ پس از ۳۲ سال تحمل بیماری پارکینسون، بر اثر مشکلات تنفسی در سن ۷۴ سالگی در بیمارستان اسکاتسدیل آریزونا درگذشت.

خاکسپاری

مراسم خاکسپاری محمد علی روز جمعه، دهم ژوئن ۲۰۱۶ (۲۱ خرداد ۱۳۹۵) یک هفته پس از مرگ او، در زادگاهش شهر لوئی‌ویل ایالت کنتاکی برگزار شد. هزاران نفر در خیابان‌های شهر لویی‌ویل برای بدرقه کاروان حامل پیکر محمد علی صف کشیدند. خودروی حامل تابوت محمدعلی از مقابل اماکن مهم در زندگی او در حالی عبور کرد که جمعیت سوگوار با فریاد علی، علی به او ادای احترام کردند.

درحالی که در چند سال گذشته بطور معمول در آمریکا خانواده‌های درگذشتگان سرشناس می‌خواهند به حریم خصوصی ایشان احترام گذاشته شود؛ مراسم تشییع جنازه محمد علی به خواست او به‌طور همگانی برگزار شد و در کنار چهره‌های سرشناس جهان، مردم عادی هم فرصت یافتند در مراسم بزرگداشت محمد علی که مطابق مراسم اسلامی انجام شد حضور یابند. بیل کلینتون رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، حامد کرزی رئیس‌جمهوری سابق افغانستان، ملک عبدالله پادشاه اردن، بیلی کریستال کمدین معروف، آرنولد شوارتزنگر هنرپیشه و فرماندار سابق کالیفرنیا، ویل اسمیت هنرپیشه برجسته هالیوود، رهبران قبایل سرخپوستان آمریکا، دختر مالکوم ایکس، رحمان برادر محمد علی، لونی همسرش و دو دختر او مریم و راشده در این مراسم حضور داشتند و اغلب ایشان در مورد محمد علی صحبت کردند. باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا به دلیل شرکت در مراسم فارغ‌التحصیلی دختر بزرگش نتوانست در مراسم شرکت کند اما یک فرستاده ویژه و پیامی ویدئویی به مراسم فرستاد.

نظرات دیگران دربارهٔ محمدعلی

• مالکوم ایکس (فعال حقوق مدنی در مورد مسابقه کلی- لیستون): کلی برنده می‌شود. او بهترین ورزشکار «کاکا سیاهی» است که می‌شناسم و او برای طرفدارانش از جکی رابینسون هم محبوب‌تر می‌شود.
• مارتین لوتر کینگ، فعال حقوق مدنی: او برای کاری که وجدانش می‌گفت درست است، از میلیون‌ها دلار گذشت.
• جو فریزر، رقیب محمد علی پس از مسابقه مانیل: پسر، من مشت‌هایی به او می‌زدم که دیوار شهر را پایین می‌آورد. خدا، خدا، او قهرمان بزرگی است.
• جرج فورمن، قهرمان پیشین سنگین‌وزن بوکس جهان: من او را بزرگ‌ترین بوکسور تاریخ نمی‌نامم. او بزرگ‌ترین انسانی است که دیده‌ام.

واکنش‌ها به درگذشت محمدعلی

پس از انتشار خبر درگذشت محمد علی، شمار زیادی از شخصیت‌های سیاسی، ورزشی و اجتماعی در جهان به او ادای احترام کردند.

• پله، اسطوره فوتبال جهان در پیامی گفت: جهان ورزش دچار یک ضایعه بزرگ شده‌است. محمد علی دوست من، قهرمان من و الگوی من بود. برای او از خدا بهترین‌ها را می‌خواهم.
• باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا نقش محمد علی در مبارزه‌های سیاسی را ستود و ضمن مقایسه او با کسانی چون نلسون ماندلا و مارتین لوتر کینگ گفت: «او مردی بود که برای ما جنگید.» اوباما در بیانیه‌ای گفت: «مبارزه او خارج از رینگ ممکن بود به قیمت عنوان قهرمانی و شهرتش تمام شود، ممکن بود از چپ و راست برایش دشمن بتراشد و باعث شود به زندان بیفتد.» او گفت محمدعلی «جهان را لرزاند، و جهان برای همین جای بهتری است».
• محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان، درگذشت این بوکسور افسانه‌ای آمریکا و چهره سرشناس جنبش مدنی سیاه‌پوستان آمریکا را تسلیت گفت. او در صفحه توییترش نوشت: "روحت شاد مرد بزرگ و قهرمان همه دوران؛ محمد علی به ما یاد داد که اراده و کار سخت می‌تواند افتخارات عظیم به ارمغان بیاورد.
• حامد کرزی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان نیز درگذشت محمد علی را ضایعه بزرگ خواند و گفت نام او جاودانه باقی می‌ماند.
• محمد جواد ظریف درگذشت محمد علی کلی بوکسور اسطوره‌ای جهان را تسلیت گفت و در صفحه توییتر خود نوشت: محمد علی همانگونه که در رینگ بوکس برترین بود در حلقه مبارزه برای عدالت و کرامت و صلح در زمره برترین هاست و برایش رحمت بی‌کران از درگاه خدای متعال خواستاریم.
• جسی جکسون، از رهبران سیاه‌پوستان آمریکا، که در مراسم مذهبی تدفین محمد علی شرکت کرده بود نقش علی را در مبارزات آزادی‌خواهانه سیاه‌پوستان ستود و گفت که او بد بودن قوانین تبعیض‌آمیز را نشان می‌داد.
• بیل کلینتون، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا گفت: «محمد علی را برای خیلی چیزها ستودند اما فکر کنم کمتر یا اصلاً کسی او را به علت هوش سرشارش ستایش نکرده‌است.»

نتایج بوکس حرفه‌ای

۵۶ برد (۳۷ بار با ضربه فنی به ۱۹ بار با امتیاز)، ۵ باخت (۱ بار با ضربه فنی، ۴ بار با امتیاز)

نتیجه	رقیب	راند	تاریخ	مکان
باخت	تروور بربیک—Trevor Berbick	۱۰ (۱۰)	۱۹۸۱-۱۲-۱۱	ناسائو، باهاما
باخت	لری هولمس—Larry Holmes	۱۰ (۱۵)	۱۹۸۰-۱۰-۰۲	لاس‌وگاس، نوادا
برد	لئون اسپینکس—Leon Spinks	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۸-۰۹-۱۵	نیو اورلان
باخت	لئون اسپینکس—Leon Spinks	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۸-۰۲-۱۵	لاس‌وگاس، نوادا
برد	ارنی شاورس—Earnie Shavers	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۷-۰۹-۲۹	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	آلفردو اوانجلیستا—Alfredo Evangelista	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۷-۰۵-۱۶	لاندوور، مریلند
برد	کن نورتون—Ken Norton	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۶-۰۹-۲۸	برانکس، نیویورک
برد	ریچارد دان—Richard Dunn	۵ (۱۵)	۱۹۷۶-۰۵-۲۴	مونیخ، آلمان
برد	جیمی یانگ—Jimmy young	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۶-۰۴-۳۰	لاندوور، مریلند
برد	ژان پیر چوپمن—Jean-Pierre Coopman	۵ (۱۵)	۱۹۷۶-۰۲-۲۰	سان خوآن، پورتوریکو
برد	جو فریزر—Joe Frazier	۱۴ (۱۵)، ۰:۵۹	۱۹۷۵-۱۰-۰۱	کزون سیتی، فیلیپین
برد	جو بونگر—Joe Bunger	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۵-۰۶-۳۰	کوالالامپور، مالزی
برد	ران لیله—Ron Lyle	۱۱ (۱۵)	۱۹۷۵-۰۵-۱۶	لاس‌وگاس، نوادا
برد	چاک وپنر—Chuck Wepner	۱۵ (۱۵)، ۲:۴۱	۱۹۷۵-۰۳-۲۴	ریچفیلد، اوهایو
برد	جرج فورمن—George Foreman	۸ (۱۵)، ۲:۵۸	۱۹۷۴-۱۰-۳۰	کینشاسا، زئیر
برد	جو فریزر—Joe Frazier	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۴-۰۱-۲۸	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	رودی لابرس—Rudi Lubbers	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۳-۱۰-۲۰	جاکارتا، اندونزی
برد	کن نورتون—Ken Norton	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۳-۰۹-۱۰	اینگل وود، کالیفرنیا
باخت	کن نورتون—Ken Norton	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۳-۰۳-۳۱	سن دیگو، کالیفرنیا
برد	جو بونگر—Joe Bunger	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۳-۰۲-۱۴	لاس‌وگاس، نوادا
برد	باب فاستر—Bob Foster	۷ (۱۲)	۱۹۷۲-۱۱-۲۱	لاندوور، مریلند
برد	فلوید پترسون—Floyd Patterson	۷ (۱۲)	۱۹۷۲-۰۹-۲۰	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	آلوین لوئیس—Alvin Lewis	۱۱ (۱۲)، ۱:۱۵	۱۹۷۲-۰۷-۱۹	دوبلین، ایرلند
برد	جری کیواری—Jerry Quarry	۷ (۱۲)، ۰:۱۹	۱۹۷۲-۰۶-۲۷	لاس‌وگاس، نوادا
برد	جورج چاوالو—George Chuvalo	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۲-۰۵-۰۱	ونکوور، کانادا
برد	مک فاستر—Mac Foster	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۲-۰۴-۰۱	توکیو، ژاپن
برد	یورگن بلین—Jürgen Blin	۷ (۱۲)، ۲:۱۲	۱۹۷۱-۱۲-۲۶	زوریخ، سوئیس
برد	باستر ماتیس—Buster Mathis	۱۲ (۱۲)	۱۹۷۱-۱۱-۱۷	هیوستون، تگزاس
برد	جیمی الیس—Jimmy Ellis	۱۲ (۱۲)، ۲:۱۰	۱۹۷۱-۰۷-۲۶	هیوستون، تگزاس
باخت	جو فریزر—Joe Frazier	۱۵ (۱۵)	۱۹۷۱-۰۳-۰۸	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	اسکار بوناونا—Oscar Bonavena	۱۵ (۱۵)، ۲:۰۳	۱۹۷۰-۱۲-۰۷	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	جری کیواری—Jerry Quarry	۳ (۱۵)	۱۹۷۰-۱۰-۲۶	آتلانتا، جورجیا
برد	زورا فولی—Zora Folley	۷ (۱۵)، ۱:۴۸	۱۹۶۷-۰۳-۲۲	نیویورک سیتی، نیویورک
برد	ارنی ترل—Ernie Terrell	۱۵ (۱۵)	۱۹۶۷-۰۲-۰۶	توکیو، ژاپن
برد	کلیولند ویلیامز—Cleveland Williams	۳ (۱۵)	۱۹۶۶-۱۱-۱۴	نیویرک سیتی، نیویورک
برد	کارل میلدنبرگر—Karl Mildenberger	۱۲ (۱۵)	۱۹۶۶-۰۹-۱۰	فرانکفورت، آلمان
برد	برایان لندن—Brian London	۳ (۱۵)	۱۹۶۶-۰۸-۰۶	لندن، انگلستان
برد	هنری کوپر—Henry Cooper	۶ (۱۵)، ۱:۳۸	۱۹۶۶-۰۵-۲۱	لندن، انگلستان
برد	جورج چاوالو—George Chuvalo	۱۵ (۱۵)	۱۹۶۶-۰۳-۲۹	تورنتو، کانادا
برد	فلوید پترسون—Floyd Patterson	۱۲ (۱۵)، ۲:۱۸	۱۹۶۵-۱۱-۲۲	لاس‌وگاس، نوادا
برد	سونی لیستون—Sonny Liston	۱ (۱۵)، ۲:۱۲	۱۹۶۵-۰۵-۲۵	لوستن، مین
برد	سونی لیستون—Sonny Liston	۷ (۱۵)	۱۹۶۴-۰۲-۲۵	میامی بیچ، فلوریدا
برد	هنری کوپر—Henry Cooper	۵ (۱۰)، ۲:۱۵	۱۹۶۳-۰۶-۱۸	لندن، انگلستان
برد	داگ جونز—Doug Jones	۱۰ (۱۰)	۱۹۶۳-۰۳-۱۳	نیویرک سیتی، نیویورک
برد	چارلی پاول—Charley Powell	۳، ۲:۰۴	۱۹۶۳-۰۱-۲۴	پیتسبورگ، پنسیلوانیا
برد	ارچی مور—Archie Moore	۴ (۱۰)، ۱:۳۵	۱۹۶۲-۱۱-۱۵	لس آنجلس، کالیفرنیا
برد	آلخاندرو لاورانته—Alejandro Lavorante	۵ (۱۰)، ۱:۴۸	۱۹۶۲-۰۷-۲۰	لس آنجلس، کالیفرنیا
برد	بیلی دانیلز—Billy Daniels	۷ (۱۰)، ۲:۲۱	۱۹۶۲-۰۵-۱۹	لس آنجلس، کالیفرنیا
برد	جورج لوگان—George Logan	۴ (۱۰)، ۱:۳۴	۱۹۶۲-۰۴-۲۳	نیویرک سیتی، نیویورک
برد	دان وارنر—Don Warner	۴، ۰:۳۴	۱۹۶۲-۰۳-۲۸	میامی بیچ، فلوریدا
برد	سانی بانک—Sonny Bank	۴ (۱۰)، ۰:۲۶	۱۹۶۲-۰۲-۱۰	نیویرک سیتی، نیویورک
برد	ویلی بسمنوف—Willi Besmanoff	۷ (۱۰)، ۱:۵۵	۱۹۶۱-۱۱-۲۹	لوییویل، کنتاکی
برد	الکس میتف—Alex Miteff	۶ (۱۰)، ۱:۴۵	۱۹۶۱-۱۰-۰۷	لوییویل، کنتاکی
برد	آلونزو جانسون—Alonzo Johnson	۱۰ (۱۰)	۱۹۶۱-۰۷-۲۲	لوییویل، کنتاکی
برد	داک سابدانگ—Duke Sabedong	۱۰ (۱۰)	۱۹۶۱-۰۶-۲۶	لاس‌وگاس، نوادا
برد	لامار کلارک—lamar Clark	۲ (۱۰)، ۱:۲۷	۱۹۶۱-۰۴-۱۹	لوییویل، کنتاکی
برد	دانی فلیمن—Donnie Fleeman	۷ (۸)	۱۹۶۱-۰۲-۲۱	میامی بیچ، فلوریدا
برد	جیمی رابینسون—Jimmy Robinson	۱ (۸)، ۱:۳۴	۱۹۶۱-۰۲-۰۷	میامی بیچ، فلوریدا
برد	تونی اسپرتی—Tony Esperti	۳ (۸)، ۱:۳۰	۱۹۶۱-۰۱-۱۷	میامی بیچ، فلوریدا
برد	هرب سیلر—Herb Siler	۴ (۸)	۱۹۶۰-۱۲-۲۷	میامی بیچ، فلوریدا
برد	تونی هونساکر—Tunney Hunsaker	۶ (۶)	۱۹۶۰-۱۰-۲۹	لوییویل، کنتاکی
۵۶برد	۵باخت	۱۹ تصمیم‌گیری	۳۷ ضربه فنی	۰ تساوی

پیوند به بیرون

• محمد علی؛ مردی که مشهورترین آدم دنیا بود
• وب‌سایت رسمی محمد علی
• «آلبوم عکس: جهان از محمد علی خداحافظی کرد». بی‌بی‌سی فارسی، ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶. بازبینی‌شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۶. 

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Muhammad Ali». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۶.
• . وب‌سایت رسمی محمد علی. http://muhammadali.com/. بازبینی‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۶.