محمدحسین دبیرالملک فراهانی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

محمدحسین فراهانی (۱۲۲۵–۱۲۹۷ ه‍.ق) از دولتمردان عصر قاجار بود.

او در سال ۱۲۷۰ ه‍.ق ملقب به دبیرالملک شد. در سال ۱۲۷۶ ه‍.ق به عضویت دارالشوری دولتی درآمد. در سال ۱۲۹۰ ه‍.ق وزیر داخله و در همین سال حاکم اراک شد.^[۱]درتهران عمارتی با نام دبیر الملک وجود دارد که برای او بوده و بعد از فوتش این عمارت برای بازدید عموم آماده شده است.

منابع[ویرایش]

↑ میرزا محمدحسین فراهانی، القاب رجال قاجار

پیوند به بیرون[ویرایش]

علی‌بیگی، فهیمه (۱۳۹۳). «دبیرالملک فراهانی». در حداد عادل، غلامعلی. دانشنامه جهان اسلام. ج. ۱۷. تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۲۰.

ن ب و وزیران کشور ایران (فهرست)
قاجار پیش از مشروطه (داخله)	صادق امین‌الدوله (۱۲۷۵ ه‍.ق) ؟فرخ امین‌الدوله (۱۲۷۵–؟ ه‍.ق) محمدحسین دبیرالملک فراهانی (۱۲۹۰ ه‍.ق) یوسف آشتیانی (۱۲۹۰–۱۳۰۳ ه‍.ق) عباس قوام‌الدوله (رجب ۱۳۰۳–۱۳۰۴ ه‍.ق) علی‌اصغر امین‌السلطان (؟–؟) علی‌قلی مخبرالدوله (۱۳۱۴ ه‍.ق) تقی مجدالملک (۱۳۱۵–؟ ه‍.ق) اسماعیل امین‌الملک (۱۳۱۶ ه‍.ق) نصرالله دبیرالملک (۱۳۱۷–۱۳۱۹ ه‍.ق) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (؟–؟) احمد مشیرالسلطنه (۱۳۲۳–۱۳۲۴ ه‍.ق) تقی مجدالملک (۱۳۲۴ ه‍.ق)
قاجار پس از مشروطه (داخله)	تقی مجدالملک (۱۲۸۵) سلطان‌علی وزیر افخم (۱۲۸۵–۱۲۸۶) علی‌اصغر اتابک (۱۲۸۶) احمد مشیرالسلطنه (۱۲۸۶) غلامرضا آصف‌الدوله (۱۲۸۶) حسین‌قلی نظام‌السلطنه (۱۲۸۶–۱۲۸۷) احمد مشیرالسلطنه (۱۲۸۷–۱۲۸۸) عبدالحسین میرزا فرمانفرما (۱۲۸۸) علی‌قلی سردار اسعد (۱۲۸۸–؟) محمدولی سپهدار اعظم (۱۲۸۹) عبدالحسین میرزا فرمانفرما (۱۲۸۹) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (۱۲۸۹) صادق مستشارالدوله (۱۲۸۹–۱۲۹۰) حسن وثوق‌الدوله (۱۲۹۰) احمد قوام‌السلطنه (۱۲۹۰) نجف‌قلی صمصام‌السلطنه (۱۲۹۰–۱۲۹۱) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (۱۲۹۱–۱۲۹۳) حسن محتشم‌السلطنه (۱۲۹۳) صادق مستشارالدوله (۱۲۹۳–۱۲۹۴) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (۱۲۹۴) حسن مستوفی‌الممالک (۱۲۹۴) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (۱۲۹۴) محمدولی سپهسالار اعظم (۱۲۹۴–۱۲۹۵) فتح‌الله سردار منصور (۱۲۹۵–۱۲۹۶) صادق مستشارالدوله (۱۲۹۶) عبدالمجید میرزا عین‌الدوله (۱۲۹۶) ؟احمد قوام‌السلطنه (۱۲۹۶) حسن مستوفی‌الممالک (۱۲۹۶–؟) مهدی‌قلی مخبرالسلطنه (؟–۱۲۹۷) نجف‌قلی صمصام‌السلطنه (۱۲۹۷) حسن وثوق‌الدوله (۱۲۹۷–۱۲۹۹) ابوالفتح میرزا حشمت‌الدوله (۱۲۹۹) فتح‌الله سپهدار اعظم (۱۲۹۹) حسین دادگر* (۱۲۹۹–۱۳۰۰) احمد قوام (۱۳۰۰) حسن پیرنیا (۱۳۰۰–۱۳۰۱) علی منصور* (۱۳۰۱) حسن مستوفی (۱۳۰۱–؟) حسین سمیعی (؟–۱۳۰۲) احمد پیرنیا* (۱۳۰۲) حسن پیرنیا (۱۳۰۲) قاسم صوراسرافیل (۱۳۰۲–۱۳۰۳) محمود انصاری (۱۳۰۳) علی منصور* (۱۳۰۳–۱۳۰۴) احمد قوام (۱۳۰۴)
پهلوی (داخله تا آبان ۱۳۱۸)	دادگر (۱۳۰۵–۱۳۰۴) مستوفی (۱۳۰۵) علامیر (۱۳۰۵) مشیر فاطمی (۱۳۰۶–۱۳۰۵) حسین سمیعی (؟–۱۳۰۶) منصور (؟–؟) زرین‌کفش* (۱۳۱۲–؟) جم (۱۳۱۶–۱۳۱۲) فروهر (۱۳۱۶–؟) فریدونی* (؟–؟) فروهر (؟–؟) حکمت (۱۳۱۸–؟) سعید سمیعی* (۱۳۱۹–۱۳۱۸) حکمت (۱۳۱۹) سهیلی (۱۳۲۰–۱۳۱۹) جواد عامری (۱۳۲۰) جهانبانی (۱۳۲۰) امیراحمدی (۱۳۲۰) سهیلی (۱۳۲۱–۱۳۲۰) فرخ (۱۳۲۱) کاظمی (۱۳۲۱) عامری (۱۳۲۱) بهرامی (۱۳۲۱) سهیلی (۱۳۲۲) تدین (۱۳۲۲) هژیر (۱۳۲۳–۱۳۲۲) سروری (۱۳۲۴–۱۳۲۲) حکیمی (۱۳۲۴) محسن صدر (۱۳۲۴) فهیمی (۱۳۲۴) صالح (۱۳۲۴) قوام (۱۳۲۵–۱۳۲۴) فریدونی* (۱۳۲۶–۱۳۲۵) آق‌اولی (۱۳۲۶) قوام (۱۳۲۶) آق‌اولی (۱۳۲۶) امیراحمدی (۱۳۲۷–۱۳۲۶) فهیمی (۱۳۲۷) هژیر (۱۳۲۷) ساعد* (۱۳۲۷) اقبال (۱۳۲۸–۱۳۲۷) علم (۱۳۲۸) زند (۱۳۲۹–۱۳۲۸) اردلان (۱۳۲۹) رزم‌آرا* (۱۳۲۹) اردلان (۱۳۲۹) فضل‌الله زاهدی (۱۳۳۰) امیرعلائی (۱۳۳۰) امیرتیمور کلالی (۱۳۳۰) صالح (۱۳۳۰) رام (۱۳۳۱–۱۳۳۰) امامی (۱۳۳۱) صدیقی (۱۳۳۲–۱۳۳۱) فضل‌الله زاهدی (۱۳۳۴–۱۳۳۲) علم (۱۳۳۶–۱۳۳۴) جلالی (۱۳۳۷–۱۳۳۶) باتمانقلیچ (۱۳۳۸–۱۳۳۷) اتابکی (۱۳۳۹–۱۳۳۸) علوی مقدم (۱۳۳۹) امیرعزیزی (۱۳۴۱–۱۳۳۹) پیراسته (۱۳۴۲–۱۳۴۱) سید جواد صدر (۱۳۴۴–۱۳۴۲) عبدالرضا انصاری (۱۳۴۷–۱۳۴۴) خسروانی (۱۳۴۸–۱۳۴۷) حسن زاهدی (۱۳۵۰–۱۳۴۸) سام (۱۳۵۳–۱۳۵۰) آموزگار (۱۳۵۵–۱۳۵۳) هویدا* (۱۳۵۵) معینی (۱۳۵۶–۱۳۵۵) نصر اصفهانی (۱۳۵۷–۱۳۵۶) قره‌باغی (۱۳۵۷) بختیار (۱۳۵۷)
جمهوری اسلامی	صدر حاج‌سیدجوادی (۱۳۵۸–۱۳۵۷) صباغیان (۱۳۵۸) هاشمی رفسنجانی* (۱۳۵۸) مهدوی کنی (۱۳۶۰–۱۳۵۸) نیک‌روش (۱۳۶۰) ناطق نوری (۱۳۶۴–۱۳۶۰) محتشمی‌پور (۱۳۶۸–۱۳۶۴) نوری (۱۳۷۲–۱۳۶۸) بشارتی (۱۳۷۶–۱۳۷۲) نوری (۱۳۷۷–۱۳۷۶) تاج‌زاده* (۱۳۷۷) موسوی لاری (۱۳۸۴–۱۳۷۷) پورمحمدی (۱۳۸۷–۱۳۸۴) هاشمی* (۱۳۸۷) کردان (۱۳۸۷) دانشجو* (۱۳۸۷) محصولی (۱۳۸۸–۱۳۸۷) محمدنجار (۱۳۹۲–۱۳۸۸) رحمانی فضلی (۱۴۰۰–۱۳۹۲) وحیدی (اکنون–۱۴۰۰)
* سرپرست

ن ب و تولیت آستان قدس رضوی
صفوی	خواجه عتیق منشی (۹۱۶) • غیاث‌الدین محمد صدر خراسانی • خلیفه اسدالله اصفهانی (۹۶۲-۹۷۰) • امیرعبدالله شوشتری (۹۷۰-۹۷۱) • سید علی رضوی (۹۷۱-۹۷۴) • ابوالولی انجوی و میرزا عبدالله (به اتفاق یکدیگر به تولیت واجبی و سنتی انتخاب شدند) (۹۷۴-۹۸۱) • میرعلی مفضل استرآبادی (۹۸۱) • سید کمال‌الدین استرآبادی و ابوالقاسم اصفهانی (به اتفاق یکدیگر به تولیت واجبی و سنتی انتخاب شدند) • میر سید علی متولی (۹۶۶) • عبدالکریم متولی (۹۹۷) • قاضی سلطان متولی (۱۰۰۸-۱۰۲۶) • میرزا محسن رضوی (۱۰۲۶-۱۰۳۰) • ابوطالب رضوی (۱۰۳۱-۱۰۳۵) • میر محمدمؤمن حسینی موسوی (۱۰۳۷-۱۰۳۸) • محسن رضوی (۱۰۵۵) • محمدباقر رضوی (۱۰۵۵-۱۰۷۳) میرزا بدیع رضوی (۱۰۷۳-۱۰۷۷) • تقی‌الدین محمد رضوی (۱۰۷۷-۱۰۹۳) • محمدابراهیم رضوی (۱۰۹۴-۱۱۰۰) • میرزا عبدالمؤمن شهرستانی (۱۱۰۱) • میرزا داود متولی (۱۱۰۸-۱۱۳۳) • میرزا عبدالله حسینی (نائب التولیه میرزا داود متولی) (۱۱۲۲-۱۱۲۸) • میرزا محمدعلی حسینی (۱۱۲۸-۱۱۳۳) • شمس‌الدین محمد رضوی (۱۱۳۵)
دوره افشار	میر محمدتقی رضوی (۱۱۴۱-۱۱۴۲ق) • محمدابراهیم رضوی (۱۱۴۳-۱۱۴۷ و ۱۱۶۱-۱۱۶۳ق) • محمدرضا رضوی (۱۱۴۷-۱۱۵۳ق) • عبدالحی متولی (۱۱۵۳-۱۱۵۶ق) • سید محمد متولی (۱۱۵۶-۱۱۶۱ق) • داوود میرزا (۱۱۶۳ق) • محمدشریف الشریف(۱۱۶۶-۱۱۷۸ق) • سید علی متولی (۱۱۷۹-؟) • میرزا مهدی مجتهد (۱۱۹۲-؟)
دوره قاجار	میرزا موسی فراهانی (۱۲۴۷ق) • میرزا عبدالله خویی (۱۲۶۲-۱۲۶۴ق) • شیخ عبدالرحیم بروجردی (۱۲۶۶-۱۲۶۸ق) • میرزا عبدالباقی منجم‌باشی (۱۲۶۸-۱۲۷۰ق) • میرزا فضل‌الله نوری (۱۲۷۰-۱۲۷۲ق) • میرمحمدحسین عضدالملک قزوینی (۱۲۷۲-۱۲۷۷ق) • میرزا جعفر خان مشیرالدوله (۱۲۷۷-۱۲۸۱ق) • علی‌اکبر قوام‌الملک شیرازی (۱۲۸۱-۱۲۸۲ق) • میرمحمدحسین عضدالملک قزوینی (۱۲۸۲-۱۲۸۳ق) • میرزا محمدخان سپهسالار (۱۲۸۳-۱۲۸۴ق) • میرزا محمد مجدالملک (۱۲۸۴-۱۲۸۵ق) • میرزا محمدحسین دبیرالملک (۱۲۸۵-۱۲۸۷ق) • میرزا ابوالقاسم معین‌الملک (۱۲۸۷-۱۲۸۸ق) • سیف‌الدوله (۱۲۸۸-۱۲۹۰ق) • میرزا سعیدخان مؤتمن‌الملک (۱۲۹۰-۱۲۹۷ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۲۹۷ق) • میرزاحسین‌خان سپهسالار (۱۲۹۷ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۲۹۸) • عبدالوهاب‌خان آصف‌الدوله (۱۳۰۱-۱۳۰۳ق) • شاهزاده فیروز میرزا (۱۳۰۳ق) • میرزا محمدعلی صدرالممالک (۱۳۰۳-۱۳۰۶ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۳۰۶-۱۳۰۸ق) • فتحعلی‌خان صاحب‌دیوان (۱۳۰۸-۱۳۱۱ق) • شاهزاده ابوالفتح میرزا مویدالدوله (۱۳۱۱-۱۳۱۳ق) • میرزا محمدعلی صدرالممالک (۱۳۱۳-۱۳۱۴ق) • حسین‌خان آصف‌الدوله (۱۳۱۴-۱۳۱۵ق) • میرزا محمود خان مدیرالدوله (۱۳۱۵-۱۳۱۶ق) • میرزا محمدرضا صدیق‌الدوله نوری (۱۳۱۶-۱۳۱۹ق) • شاهزاده سلطان‌حسین میرزا نیرالدوله (۱۳۱۹ق) • میرزا ابوالقاسم نصیرالملک شیرازی (۱۳۱۹-۱۳۲۰ق) • شاهزاده مهدی‌قلی میرزا سهام‌الملک (۱۳۲۰-۱۳۲۲ق) • غلامرضاخان آصف‌الدوله (۱۳۲۲-۱۳۲۳ق) • میرزا کاظم‌ امام‌جمعه تبریزی (۱۳۲۳-۱۳۲۶ق) • میرزا محمدشفیع صدرالممالک (۱۳۲۶-۱۳۲۹ق) • میرزا مرتضی قلی‌ طباطبایی (۱۳۲۹-۱۳۳۴ق) • سید جواد ظهیرالاسلام (۱۳۳۴-۱۳۳۶ق) • میرزا مرتضی قلی طباطبایی (۱۳۳۶-۱۳۳۸ق) • سید جواد ظهیرالاسلام (۱۳۳۸-۱۳۴۰ق) • میرزا مرتضی قلی طباطبایی (۱۳۴۰-۱۳۴۱ق) • میرزا محمدعلی قائم‌مقام التولیه (۱۳۴۱ق) • میرزا مرتضی قلی طباطبایی (۱۳۰۳ش)
پهلوی	محمدولی اسدی (فروردین ۱۳۰۵ - ۲ آذر ۱۳۱۴) • فتح‌الله پاکروان (۳ آذر ۱۳۱۴ - دی ۱۳۲۰) • علی منصور (دی ۱۳۲۰ - بهمن ۱۳۲۴) • ناصر اعتمادی (اسفند ۱۳۲۴ - مرداد ۱۳۲۵) • غلامحسین اشرفی (مرداد ۱۳۲۵ - بهمن ۱۳۲۶) • محمود بدر (اسفند ۱۳۲۶-فروردین ۱۳۳۰) • مصطفی‌قلی رام (فروردین ۱۳۳۰-خرداد ۱۳۳۰) • سید جلال‌الدین طهرانی (۱۹ خرداد ۱۳۳۰-۱۷ بهمن ۱۳۳۱) • علی معتمدی (فروردین ۱۳۳۲-۱۷ فروردین ۱۳۳۴) • سید فخرالدین شادمان (خرداد ۱۳۳۴ - فروردین ۱۳۳۸) • محمد مهران (اردیبهشت ۱۳۳۸ - دی ۱۳۴۰) • سید جلال‌الدین طهرانی (۱۷ دی ۱۳۴۰ - ۱۴ فروردین ۱۳۴۲) • سید محمدصادق امیرعزیزی (۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۲ - مهر ۱۳۴۴) • نادر باتمانقلیچ (مهر ۱۳۴۴ - خرداد ۱۳۴۶) • باقر پیرنیا (خرداد ۱۳۴۶ - شهریور ۱۳۵۰) • حسن زاهدی (مهر ۱۳۵۰ - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۳) • عبدالعظیم ولیان (۱۳۵۳-۱۳۵۷ش) • سید حسن سراج حجازی (۶ شهریور ۱۳۵۷ - ۲۱ آبان ۱۳۵۷) • سید محمدصادق امیرعزیزی (۲۱ آبان ۱۳۵۷ - ۱۴ دی ۱۳۵۷)
جمهوری اسلامی	عباس واعظ طبسی (۱۳۵۹-۱۳۹۴) • سید ابراهیم رئیسی (۱۳۹۴-۱۳۹۸) • احمد مروی (۱۳۹۸-)