لیدیه
پادشاهی لیدیه | |
|---|---|
 | |
 | |
| مختصات: | |
| پایتخت | سارد |
| پیدایش انحلال | ۱۲۰۰ (پیش از میلاد) ۵۴۶ (پیش از میلاد) |
| تاریخ ترکیه |
|---|
 |
 درگاه ترکیه |
لیدیه (به یونانی: Λυδία) یک پادشاهی باستانی در عصر آهن در غرب آناتولی و گسترانیده در نواحی بیتینی و آسیانا بوده است، مطابق با استان‌های امروزی ازمیر و مانیسا در ترکیه. پایتخت سنتی پادشاهی لیدیه شهر سارد بود. پادشاهی لیدیه در گسترده‌ترین حالت خود تمامی آناتولی غربی را در تصرف خود داشت.[۱]
در حقیقت لیدیان اصلی ترین ساکنان آناتولی غربی در دوره باستان به شمار می رفتند که در خلال امپریالیسم ایرانی و یونانی از میان رفتند و مردمانشان در اثر جنگ ها و یورش های بی امان سایر اقوام در دل تاریخ ناپدید شده یا ادغام گشتند.[۲]
زبان[ویرایش]
مردمان لیدی جزو بومیان آناتولی بوده و به زبان لیدی که یک زبان از شاخه زبان های هندواروپایی بود سخن می گفتند که این زبان از گروه سایر زبان های هم خانواده از سری زبانان آناتولی تباران به شمار می رفت. این زبان نزدیکی تنگاتنگی با زبان هیتی ها داشت و بسیاری از کلمات و دستور زبان آن فراموش شده است و در قرن یکم قبل از میلاد رسما منقرض گردید که علت اصلی آن کلونیزه کردن آسیای صغیر و ایجاد مستعمرات و کوچ های یونانیان به این ناحیه بود که در زمان اسکندر کبیر این اقدامات به اوج خود رسیده بود که حتی در زمان سلوکیان نیز ادامه داشت.[۳]
تاریخچه[ویرایش]
لیدیه ثروتمندترین کشور منطقهٔ آناتولی (آسیای کوچک) بود. پادشاه لیدی به منظور مقابله با کوروش بزرگ با فرمانروای اسپارت که از مهم‌ترین شهرهای یونان بود، پیمان دوستی بست. کوروش بزرگ به لیدیه حمله برد و سارد را در سال ۵۴۶ پ.م. به قلمروی ایران افزود. با فتح شهر سارد، عمر پادشاهی بزرگ لیدی به پایان رسید.
در سدهٔ هفتم پ.م. یونانیان این سرزمین را به تصرف و اشغال خود درآورده و با پارس همسایه شده بودند. آنها شهرهای مهمی از جمله بیزانس یا استانبول فعلی را بنیان نهادند. امپراتوری روم در سال ۱۹۶ پ.م. بر این سرزمین تسلط یافت.
سکه‌های لیدیایی که از نقره ساخته شده‌اند، از قدیمی‌ترین سکه‌های موجود هستند که مربوط به سدهٔ هفتم پیش از میلاد است.[۴][۵]
شاهان لیدیه[ویرایش]
زبان[ویرایش]
زبان مردم لیدی، زبان لیدیایی بود که از زبان‌های هند و اروپایی خانواده زبان‌های آناتولی بود. این زبان با زبان لووی و زبان هیتی ارتباط داشته‌است.[۶] این زبان سرانجام در قرن نخست پیش از میلاد از بین رفت.
پانویس[ویرایش]
- ↑ c. 708 Deioces founds Median Kingdom with its capital in Ecbatana. iranicaonline.org
- ↑ Mouton, Alice; Rutherford, Ian; Yakubovich, Ilya, eds. (2013). Luwian Identities: Culture, Language and Religion Between Anatolia and the. Brill. p. 4.
Although the Lydian language is only distantly related to Luwian...
- ↑ "لیدیه" (به انگلیسی).
- ↑ "Lydia" in Oxford Dictionary of English. Oxford University Press, 2010. Oxford Reference Online. 14 October 2011.
- ↑ "The origins of coinage". britishmuseum.org. Archived from the original on September 24, 2015. Retrieved September 21, 2015.
- ↑ Lydia - All About Turkey
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخه ۱۳ اکتبر ۲۰۰۶.
- Ancient Lydia
- Asia Minor
- Middle East
پیوند به بیرون[ویرایش]
| استان‌های امپراتوری روم (سده‌های چهارم تا هفتم) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| روم باختری (۴۷۶–۳۹۵) | |||||||||||
| فرمانده‌نشین ایتالیا |
| ||||||||||
| فرمانده‌نشین گل | |||||||||||
| روم خاوری (حدود ۶۴۰-۳۹۵) | |||||||||||
| فرمانده‌نشین ایلیریکوم | |||||||||||
| فرمانده‌نشین خاور |
| ||||||||||
| دیگر نواحی | تاورستان • لازستان (۵۳۲/۵۶۲) • اسپانیا (۵۵۲) | ||||||||||
- لیدیه
- محوطههای باستانشناختی در ترکیه
- آناتولی در عصر آهن
- استان مانیسا
- ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در سده ۱۲ (پیش از میلاد)
- ایالتها و قلمروهای منحلشده در سده ۶ (پیش از میلاد)
- تاریخ استان ازمیر
- تاریخ باستان
- تاریخ ترکیه
- تمدنهای باستانی
- کوروش بزرگ
- مردمان باستانی
- منطقههای تاریخی آناتولی
- کشورهای عصر آهن در آسیا
- پادشاهیهای پیشین غرب آسیا