لنفوم
| لنفوم | |
|---|---|
در تصویر مشاهده می‌شود که لنفوم فولیکولار جایگزین یک گره لنفی شده است.
|
|
| آی‌سی‌دی-۱۰ | C81-C96 |
| آی‌سی‌دی-۹ | ۲۰۲٫۸ |
| آی‌سی‌دی-اُ: | ۹۵۹۰–۹۹۹۹ |
| سمپ | D008223 |
لنفوم (به انگلیسی: Lymphoma) گروهی از تومورهای یاخته‌های خونی است که از لنفوسیت‌ها به وجود می‌آید.[۱] گاهی واژهٔ لنفوم تنها به تومورهای سرطانی اشاره دارد و به همهٔ تومورها اطلاق نمی‌شود.[۱] نشانگان این بیماری شامل این موارد هستند: بزرگ شدن غدد لنفاوی که معمولاً بدون درد هستند، تب، تعرق، خارش، کاهش وزن، احساس خستگی و دیگر علائم.[۲][۳] تعرق معمولاً در شب صورت می‌گیرد.[۲][۳]
دو گونهٔ عمدهٔ لنفوم لنفوم هوچکین (HL) و لنفوم غیر هوچکینی (NHL),[۴] می‌باشند. این بیماری شامل دو نوع دیگر نیز می‌باشد. مولتیپل میلوما و بیماری‌های پرولیفراتیو دستگاه ایمنی نیز از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) جزء این دسته شناخته شده‌اند.[۵] حدود ۹۰٪ بیماران دچار لنفوم غیر هچکینی هستند که زیر مجموعه‌های بسیاری را در بر می‌گیرد.[۴][۶] لنفوم زیر مجموعهٔ نئوپلاسم‌‌ها است، که به آنها تومور بافت‌های خون ساز و لنفاوی می‌گویند.[۷]
عوامل خطرساز لنفوم هچکینی شامل این موارد هستند: غفونت‌های ناشی از اپشتین بار ویروس و وجود افرادی در خانواده که به این بیماری دچار بوده‌اند.[۲] عوامل خطرساز لنفوم غیر هچکینی شامل این موارد هستند: بیماری‌های خود ایمنی، ایدز آلودگی به ویروس تی-لنفوتروپیک انسانی، خوردن مقادیر زیاد گوشت و چربی، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و برخی آفت‌کش‌ها.[۳] تشخیص این بیماری معمولاً از طریق خون، ادرار، و یا تست مغز استخوان صورت می‌گیرد.[۳] A بافت برداری از یک گره لنفاوی نیز می‌تواند مفید باشد.[۲][۳] تصویر برداری پزشکی در مرحلهٔ بعد می‌تواند به کار گرفته شود تا تعیین کند که آیا سرطان گشترش پیدا کرده و در صورت گسترش در چه نواحی گسترش یافته است.[۲][۳] سرطان می‌تواند در بسیاری از اعضاء گسترش پیدا کند: شش‌ها، کبد، و مغز.[۲][۳]
درمان بیماری می‌تواند ترکیبی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، درمان هدفمند و جراحی باشد.[۲][۳] در لنفوم‌های غیر هچکینی، ممکن است غلظت پروتئین در خون به حدی افزایش یابد که انجام فرآیندی به نام پلاسمافرزیس ضروری گردد.[۳] صبر آگاهانه می‌تواند برای انواع خاصی از این بیماری مفید باشد.[۳] شماری از گونه‌ها قابل درمان هستند.[۴] به طور کلی، میزان بقای پنج سالهٔ بیماری در ایالات متحده برای لنفوم هوچکینی ۸۵٪ است.[۸] اما این میزان برای لنفوم غیر هچکینی ۶۹٪ است.[۹] در سطح جهان در سال ۲۰۱۲، شمار ۵۶۶۰۰۰ نفر به این بیماری مبتلا شدند و ۳۰۵۰۰۰ نفر از مبتلایان جان باختند.[۵] این دسته از سرطان ۳–۴٪ همهٔ سرطان‌ها را در بر می‌گیرد. از این رو، این دسته، هفتمین گروه رایج سرطان است.[۵][۱۰] در میان کودکان، این گروه سومین نوع رایج سرطان است.[۱۱] شیوع بیماری در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است.[۵]
محتویات
شیوع[ویرایش]
در ایالات متحده لنفوم ششمین سرطان شایع در بین بالغین و سومین سرطان سرطان شایع در کودکان می‌باشد. لنفومها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لنفوم هوچکین (Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غیرهوچکین(Non-Hodgkin's Lymphoma). تفاوت این دو بیماری در نوع و سرمنشاء سلول بدخیم است. علاوه براین، سیر این دو بیماری و پاسخ آنها به درمان نیز تفاوت قابل توجهی نشان می‌دهد.
طبقه‌بندی[ویرایش]
سازمان جهانی بهداشت لنفومها را به ۶ گروه اصلی طبقه‌بندی کرده است که هر کدام از آنها نیز دارای زیر گروه‌هایی می‌باشند:[۱۲]
- نئوپلاسم‌های لنفوییدی پیش ساز (Precursor Lymphoid Neoplasms)
-
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی طبقه‌بندی نشده (B lymphoblastic leukemia / lymphoma NOS)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با اختلالات ژنیتیکی متعدد (B lymphoblastic leukemia / lymphoma with recurrent genetic abnormalities)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۹;۲۲); bcr-abl۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(v;11q۲۳); MLL rearranged
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(12:21); TEL-AML۱ & ETV6-RUNX۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپرپلوییدی (hyperploidy)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپوپلوییدی (hypodiploidy)
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۵;۱۴); IL3-IGH
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۱;۱۹); E2A-PBX۱ & TCF3-PBX۱
- لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول تی (T lymphoblastic leukemia / lymphoma)
- نئوپلاسم‌های سلول بی بالغ (Mature B-Cell Neoplasms)
- نئوپلاسم‌های سلول تی و سلول ان-ک بالغ (Mature T-Cell & NK-Cell Neoplasms)
- لنفوم هوجکین (Hodgkin lymphoma)
- اختلالات لنفوپرولیفراتیو بعد از پیوند (Post-Transplant Lymphoproliferative Disorders)
- نئوپلاسم‌های هیستیوسیتیک و سلول دندریتیک (Histiocytic and Dendritic Cell Neoplasms)
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Taylor, Elizabeth J. (2000). Dorland's Illustrated medical dictionary. (29th ed.). Philadelphia: Saunders. p. 1038. ISBN 0721662544.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ "General Information About Adult Hodgkin Lymphoma". National Cancer Institute. 2014-04-23. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ ۳٫۷ ۳٫۸ ۳٫۹ "General Information About Adult Non-Hodgkin Lymphoma". National Cancer Institute. 2014-04-25. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ The Lymphoma Guide Information for Patients and Caregivers (pdf). Leukemia and Lymphoma Society. 2013. Retrieved 20 June 2014.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.13. ISBN 9283204298.
- ↑ "Lymphoma". NCI. Retrieved 13 June 2014.
- ↑ Vardiman, JW; Thiele, J; Arber, DA; Brunning, RD; Borowitz, MJ; Porwit, A; Harris, NL; Le Beau, MM; Hellström-Lindberg, E; Tefferi, A; Bloomfield, CD (Jul 30, 2009). "The 2008 revision of the World Health Organization (WHO) classification of myeloid neoplasms and acute leukemia: rationale and important changes.". Blood 114 (5): 937–51. doi:10.1182/blood-2009-03-209262. PMID 19357394.
- ↑ "Hodgkin Lymphoma—SEER Stat Fact Sheets". Seer.cancer.gov. Retrieved 2012-08-26.
- ↑ "SEER Stat Fact Sheets: Non-Hodgkin Lymphoma". NCI. Retrieved 18 June 2014.
- ↑ Marcus, Robert (2013). Lymphoma: pathology, diagnosis and treatment (Second ed.). p. 1. ISBN 9781107010598.
- ↑ Tepper, John E. Niederhuber, James O. Armitage, James H. Doroshow, Michael B. Kastan, Joel E. (2014). "Childhood lymphoma". Abeloff's clinical oncology (Fifth ed.). p. Chapter 97. ISBN 1455728659.
- ↑ «طبقه‌بندی لنفوم توسط سازمان جهانی بهداشت» (انگلیسی). سازمان جهانی بهداشت، ۲۹ اکتبر ۲۰۰۸. بازبینی‌شده در ۱ مهر ۱۳۸۸.
