لنفوم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
لنفوم
در تصویر مشاهده می‌شود که لنفوم فولیکولار جایگزین یک گره لنفی شده است.
آی‌سی‌دی-۱۰ C81-C96
آی‌سی‌دی-۹ ۲۰۲٫۸
آی‌سی‌دی-اُ: ۹۵۹۰–۹۹۹۹
سمپ D008223

لنفوم (به انگلیسی: Lymphoma) گروهی از تومورهای یاخته‌های خونی است که از لنفوسیت‌ها به وجود می‌آید.[۱] گاهی واژهٔ لنفوم تنها به تومورهای سرطانی اشاره دارد و به همهٔ تومورها اطلاق نمی‌شود.[۱] نشانگان این بیماری شامل این موارد هستند: بزرگ شدن غدد لنفاوی که معمولاً بدون درد هستند، تب، تعرق، خارش، کاهش وزن، احساس خستگی و دیگر علائم.[۲][۳] تعرق معمولاً در شب صورت می‌گیرد.[۲][۳]

دو گونهٔ عمدهٔ لنفوم لنفوم هوچکین (HL) و لنفوم غیر هوچکینی (NHL),[۴] می‌باشند. این بیماری شامل دو نوع دیگر نیز می‌باشد. مولتیپل میلوما و بیماری‌های پرولیفراتیو دستگاه ایمنی نیز از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) جزء این دسته شناخته شده‌اند.[۵] حدود ۹۰٪ بیماران دچار لنفوم غیر هچکینی هستند که زیر مجموعه‌های بسیاری را در بر می‌گیرد مثل لنفوم جلدی سلول تی[۶].[۴][۷] لنفوم زیر مجموعهٔ نئوپلاسم‌‌ها است، که به آن‌ها تومور بافت‌های خون ساز و لنفاوی می‌گویند.[۸]

عوامل خطرساز لنفوم هچکینی شامل این موارد هستند: غفونت‌های ناشی از اپشتین بار ویروس و وجود افرادی در خانواده که به این بیماری دچار بوده‌اند.[۲] عوامل خطرساز لنفوم غیر هچکینی شامل این موارد هستند: بیماری‌های خود ایمنی، ایدز آلودگی به ویروس تی-لنفوتروپیک انسانی، خوردن مقادیر زیاد گوشت و چربی، داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و برخی آفت‌کش‌ها.[۳] تشخیص این بیماری معمولاً از طریق خون، ادرار، و یا تست مغز استخوان صورت می‌گیرد.[۳] A بافت برداری از یک گره لنفاوی نیز می‌تواند مفید باشد.[۲][۳] تصویر برداری پزشکی در مرحلهٔ بعد می‌تواند به کار گرفته شود تا تعیین کند که آیا سرطان گشترش پیدا کرده و در صورت گسترش در چه نواحی گسترش یافته است.[۲][۳] سرطان می‌تواند در بسیاری از اعضاء گسترش پیدا کند: شش‌ها، کبد، و مغز.[۲][۳]

درمان بیماری می‌تواند ترکیبی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی، نوردرمانی[۹]، درمان هدفمند و جراحی باشد.[۲][۳] در لنفوم‌های غیر هچکینی، ممکن است غلظت پروتئین در خون به حدی افزایش یابد که انجام فرآیندی به نام پلاسمافرزیس ضروری گردد.[۳] صبر آگاهانه می‌تواند برای انواع خاصی از این بیماری مفید باشد.[۳] شماری از گونه‌ها قابل درمان هستند.[۴] به طور کلی، میزان بقای پنج سالهٔ بیماری در ایالات متحده برای لنفوم هوچکینی ۸۵٪ است.[۱۰] اما این میزان برای لنفوم غیر هچکینی ۶۹٪ است.[۱۱] در سطح جهان در سال ۲۰۱۲، شمار ۵۶۶۰۰۰ نفر به این بیماری مبتلا شدند و ۳۰۵۰۰۰ نفر از مبتلایان جان باختند.[۵] این دسته از سرطان ۳–۴٪ همهٔ سرطان‌ها را در بر می‌گیرد. از این رو، این دسته، هفتمین گروه رایج سرطان است.[۵][۱۲] در میان کودکان، این گروه سومین نوع رایج سرطان است.[۱۳] شیوع بیماری در کشورهای توسعه یافته بیشتر از کشورهای در حال توسعه است.[۵]

شیوع[ویرایش]

در ایالات متحده لنفوم ششمین سرطان شایع در بین بالغین و سومین سرطان سرطان شایع در کودکان می‌باشد. لنفومها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: لنفوم هوچکین (Hodgkin's Lymphoma) و لنفوم غیرهوچکین(Non-Hodgkin's Lymphoma). تفاوت این دو بیماری در نوع و سرمنشاء سلول بدخیم است. علاوه براین، سیر این دو بیماری و پاسخ آنها به درمان نیز تفاوت قابل توجهی نشان می‌دهد.

طبقه‌بندی[ویرایش]

سازمان جهانی بهداشت لنفوم‌ها را به ۶ گروه اصلی طبقه‌بندی کرده است که هر کدام از آنها نیز دارای زیر گروه‌هایی می‌باشند:[۱۴]

  1. نئوپلاسم‌های لنفوییدی پیش ساز (Precursor Lymphoid Neoplasms)
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی طبقه‌بندی نشده (B lymphoblastic leukemia / lymphoma NOS)
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با اختلالات ژنیتیکی متعدد (B lymphoblastic leukemia / lymphoma with recurrent genetic abnormalities)
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۹;۲۲); bcr-abl۱
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(v;11q۲۳); MLL rearranged
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(12:21); TEL-AML۱ & ETV6-RUNX۱
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپرپلوییدی (hyperploidy)
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی همراه با هیپوپلوییدی (hypodiploidy)
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۵;۱۴); IL3-IGH
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول بی با جابجایی t(۱;۱۹); E2A-PBX۱ & TCF3-PBX۱
    • لوسمی/لنفوم لنفوبلاستیک سلول تی (T lymphoblastic leukemia / lymphoma)
  1. نئوپلاسم‌های سلول بی بالغ (Mature B-Cell Neoplasms)
  2. نئوپلاسم‌های سلول تی و سلول ان-ک بالغ (Mature T-Cell & NK-Cell Neoplasms)
  3. لنفوم هوجکین (Hodgkin lymphoma)
  4. اختلالات لنفوپرولیفراتیو بعد از پیوند (Post-Transplant Lymphoproliferative Disorders)
  5. نئوپلاسم‌های هیستیوسیتیک و سلول دندریتیک (Histiocytic and Dendritic Cell Neoplasms)

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Taylor, Elizabeth J. (2000). Dorland's Illustrated medical dictionary. (29th ed.). Philadelphia: Saunders. p. 1038. ISBN 0721662544. 
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ "General Information About Adult Hodgkin Lymphoma". National Cancer Institute. 2014-04-23. Retrieved 20 June 2014. 
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ ۳٫۶ ۳٫۷ ۳٫۸ ۳٫۹ "General Information About Adult Non-Hodgkin Lymphoma". National Cancer Institute. 2014-04-25. Retrieved 20 June 2014. 
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ The Lymphoma Guide Information for Patients and Caregivers (pdf). Leukemia and Lymphoma Society. 2013. Retrieved 20 June 2014. 
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.13. ISBN 9283204298. 
  6. ↑ Mohammad,، Beigi, Pooya Khan. Clinician's guide to mycosis fungoides. شابک ‎۹۷۸۳۳۱۹۴۷۹۰۷۱. 
  7. ↑ "Lymphoma". NCI. Retrieved 13 June 2014. 
  8. ↑ Vardiman, JW; Thiele, J; Arber, DA; Brunning, RD; Borowitz, MJ; Porwit, A; Harris, NL; Le Beau, MM; Hellström-Lindberg, E; Tefferi, A; Bloomfield, CD (Jul 30, 2009). "The 2008 revision of the World Health Organization (WHO) classification of myeloid neoplasms and acute leukemia: rationale and important changes.". Blood 114 (5): 937–51. PMID 19357394. doi:10.1182/blood-2009-03-209262. 
  9. ↑ Beigi, Pooya Khan Mohammad. Treatment. Springer International Publishing, 2017-01-01. 23–34. doi:10.1007/978-3-319-47907-1_6. ISBN ‎9783319479064. 
  10. ↑ "Hodgkin Lymphoma—SEER Stat Fact Sheets". Seer.cancer.gov. Retrieved 2012-08-26. 
  11. ↑ "SEER Stat Fact Sheets: Non-Hodgkin Lymphoma". NCI. Retrieved 18 June 2014. 
  12. ↑ Marcus, Robert (2013). Lymphoma: pathology, diagnosis and treatment (Second ed.). p. 1. ISBN 9781107010598. 
  13. ↑ Tepper, John E. Niederhuber, James O. Armitage, James H. Doroshow, Michael B. Kastan, Joel E. (2014). "Childhood lymphoma". Abeloff's clinical oncology (Fifth ed.). p. Chapter 97. ISBN 1455728659. 
  14. ↑ «طبقه‌بندی لنفوم توسط سازمان جهانی بهداشت» ‎(انگلیسی)‎. سازمان جهانی بهداشت، ۲۹ اکتبر ۲۰۰۸. بازبینی‌شده در ۱ مهر ۱۳۸۸. 
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=لنفوم&oldid=18808530»