لباس عروس

ژاکلین کندی در لباس عروس

کیمونوی عروس

لباس عروس لباسی است که عروس در مهمانی عروسی یا در هنگام سفره عقد به تن می‌کند. رنگ و مدل لباس عروس به فرهنگ و رسوم قومیتی بستگی دارد.

لباس عروس همواره در طول تاریخ اهمیت فراوانی داشته‌است. همه عروس‌ها، مایل بودند زیباتر به نظر برسند. گاهی جواهرات نصب شده بر لباس عروس از لباس وی پراهمیت تر بوده‌است و لباس عروس چنان با جواهرات پوشیده می‌شد، که فقط جواهرات به چشم می‌آمد. برای مثال زیاده روی در این کار باعث شد تا در قرن پانزدهم میلادی در انگلستان، شاهزاده مارگریت مجبور شود به دلیل سنگینی لباسش، برای راه رفتن از دو همراه کمک بگیرد.

در ایران تا جایی که می‌توان به خاطر آورد، جدیدترین لباس عروس سفید و بلند بوده است. اما مثلا در کشوری همچون آمریکا این لباس در سال‌های اخیر هر نوع شکل و رنگی را به خود دیده .

در دهه ۱۸۰۰ میلادی در کشوری همچون آمریکا، لباس عروس همیشه سفید نبوده است. در آن زمان لباس عروسِ «سفید» فقط مختص ثروتمندان بود زیرا شستن این لباس با دست تقریبا غیرممکن بشمار می‌رفت.

به دلایلی که در بالا ذکر کردیم، مردم عادی بهترین و گران‌قیمت‌ترین لباس خود را به‌عنوان لباس عروسی به تن می‌کردند و لزوما لباس عروشی‌شان سفید نبوده است.

رسم پوشیدن لباس عروس به رنگ سفید، به انگلستان در دوره ملکه ویکتوریا بازمی‌گردد. با وجود فراگیر شدن رنگ سفید در برخی از کشورها، عروس‌های هندی، چینی، ویتنامی و ژاپنی همچنان از رنگ‌های ملی خود برای لباس عروس استفاده می‌کنند.

فرهنگ غرب

در قرون وسطی و کمی پس از آن، ازدواج تنها پیوند میان دو انسان نبود، بلکه اتحاد دو خانواده، دو تجارت یا حتی دو کشور محسوب می شد. خیلی از ازدواج ها بخصوص در بین اشراف و طبقات بالای جامعه، بیشتر بر پایه اهداف سیاسی بودند تا عشق. به همین خاطر عروس تنها نماینده خود نبود؛ بلکه می بایست به گونه ای لباس می پوشید که معرف خانواده و موقعیت اجتماعی اش باشد. عروس های خانواده های ثروتمند اغلب لباس هایی با رنگ تند و جنس خاص به تن می کردند و استفاده از رنگ های شاد و پارچه هایی از خز، مخمل و ابریشم در بین آنان امری عادی محسوب می شد. بسته به وسع خانواده ها، گرانترین لوازم و مواد اولیه برای دوختن لباس عروس به سبک آخرین مدل روز فراهم می شد. فقیرترین عروس ها بهترین لباس مخصوص رفتن به کلیسایشان را در روز عروسی به تن می کردند. مقدار و قیمت مواد اولیه یک لباس عروسی، نشان دهنده شأن اجتماعی عروس بود و میزان ثروت خانواده را به رخ مهمانان می کشید.

اولین نمونه ثبت شده لباس عروس سفید شاهزادگان، متعلق به فیلیپا، شاهدخت انگلیسی است که در سال 1406 با اریک، شاهزاده پومرانیا ازدواج کرد. لباس عروسی وی یک تونیک بود که روی آن شنلی از ابریشم سفید داشت و لبه هایش از خز بود. گرچه رنگ سفید در آن زمان رنگ لباس عزاداری ملکه های فرانسه بود اما ماری، ملکه اسکاتلند در سال 1559 در مراسم ازدواج با همسر اولش، فرانسیس پسر ارشد پادشاه فرانسه، لباس عروسی به رنگ سفید پوشید؛ چرا که به این رنگ علاقه داشت.

اما همچنان پوشیدن لباس عروس سفید در بین مردم جا نیفتاده بود: پیش از دوره ویکتوریا عروس اجازه داشت به هر رنگی که می خواهد لباس بپوشد. در اسکاندیناوی رنگ مشکی محبوبیت خاصی داشت. اما رنگ سفید از سال 1840 و پس از ازدواج ملکه ویکتوریا با آلبرت ساکس بورگ رواج پیدا کرد. ملکه ویکتوریا در مراسم عروسی اش لباس سفید توردار به تن کرده بود و نقاشی هایی از این مراسم در بین مردم پخش شد که باعث شد خیلی از عروس ها مثل ملکه، رنگ سفید را انتخاب کنند.

تا مدت ها پس از آن دوره، لباس های عروس با همان رنگ و در سبک های جدیدتر عرضه می شدند. در اوایل دهه 1990 تزئینات زیادی چون تور و نوارهای مخصوص حاشیه به لباس ها افزوده شدند و لباس های عروس نیز از این تزئینات بی نصیب نماندند. مثلا در دهه 1920 قسمت جلوی لباس عروس کوتاه تر و دنباله آن بلندتر بود و آن را به همراه یک کلاه کلوش مانندِ چسبان از جنس تور می پوشیدند. گرایش به دنبال کردن مُد روز همچنان ادامه پیدا کرد تا اینکه در اواخر دهه 1960 دوباره لباس عروس هایی با دامن های بلند و پشت و جلوی هم اندازه، همانند دوران ویکتوریا رواج یافت.

امروزه لباس های عروس غربی غالبا سفیدند اما همین رنگ سفید، انواعی چون سفید تخم مرغی، سفید اِکرو و سفید عاجی دارد.

بعدتر مردم با فرضیه پردازی به این نتیجه رسیدند که این مدل سفید، نماد باکرگی است؛ اما در ابتدا این طور نبود. در قدیم رنگ آبی را نشان دهنده خلوص، تقوا، ایمان و مریم مقدس می دانستند.

فرهنگ شرق

خیلی از لباس های عروس در چین، هند (ساریِ عروس)، پاکستان (شلوار و قمیص با گلدوزی بسیار، یا لهنگا) و ویتنام (فُرم سنتی آئودای) به رنگ قرمزند که در فرهنگ قدیم نماد خوش شانسی و خوش یمنی بوده است. امروزه زن های شرقی رنگ های دیگری را نیز برای لباس عروس استفاده می کنند. در عروسی های مدرنِ سرزمینِ اصلی چین، عروس لباسی به سبک غربی با رنگ دلخواه خود می پوشد و بعدتر در مراسم رسمی چای خوران، لباس سنتی به تن می کند.

در عروسی های مدرنِ تایوان، عروس معمولا لباس ابریشمیِ قرمز (طبق سنت چینی) یا سفید (غربی) می پوشد اما اکثر افراد، در هنگام انتخاب لباس  عروس، مدل سنتی قرمز را برای ضیافت پس از عروسی انتخاب می کنند. طبق رسوم قدیمی، پدر عروس میزبان مراسم مخصوص فامیل های عروس و مسئول تدارک نوشیدنی (شی جیو) در مهمانی فامیل های هر دو طرف است. در تایوان، خودِ مراسم عروسی طبق سلیقه زوج ها برگزار می شود اما ضیافت های پس از آن برای "تشکر" از کسانی است که عروس و داماد را تربیت کرده اند (مثلا پدربزرگ و مادربزرگ و عموها و دایی ها) یا کسانی که در آینده نیز به آنها کمک می کنند. به همین جهت برای احترام به بزرگترها، ضیافت عروسی به طور رسمی و سنتی برگزار می شود.

در فرهنگ هند، ساریِ عروسیِ قرمز لباس سنتی عروس هاست. جنس ساریِ سنتی از ابریشم بوده اما به مرور زمان در رنگ و جنس آن تنوع ایجاد شده است. امروزه ساری ها از جنس کرپ، جورجت، شارمیوز و ساتن و با رنگ هایی چون طلایی، صورتی، نارنجی، خرمایی، قهوه ای و زرد عرضه می شوند. عروس های هندی در کشورهای غربی هنگام عروسی ساری می پوشند و از آن پس لباس های سنتی هندی (مثل لهنگا، چولی و ...) را به تن می کنند.

لباس عروس ژاپنی یک کیمونوی سنتی ساده سفیدرنگ است که در مراسم رسمی پوشیده می شود و نماد خلوص و باکرگی است. عروس در مراسم های بعدی به نشانه خوش یمنی، کیمونوی قرمز می پوشد.

جاوه ای های اندونزی لباس عروسی به اسم کِبایا دارند که نوعی بلوز سنتی است و طرحی روی آن کشیده شده است.

در فیلیپین انواع خاصی از "باروت سایا" (لباس سنتی فیلیپینی) به رنگ سفید برای عروس و "بارونگ تاگالوگ" برای داماد در نظر گرفته شده است. قبیله های مختلف و مسلمانان اَشکال دیگری از لباس های سنتی را در مراسمات خود به تن می کنند.

مُد امروزی

حدود 75 درصد لباس های عروس موجود در بازار، دکُلته یا بدون آستین هستند؛ چون آماده کردن آنها برای طراحان آسان تر است و راحت تر با هر اندامی متناسب می شود. اما در چند سال اخیر لباس های بنددار و آستین دار محبوبیت بیشتری پیدا کرده اند. در مد امروزی استفاده از دسته گل و تاج عروس نیز مرسوم شده است.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•