قرآن و پیش‌گویی

نوشتار وابسته: اعجاز قرآن

پیش‌گویی قرآن در باور مسلمانان از معجزات قرآن به‌شمار می‌رود. از این رو پیش‌بینی‌هایی که در مورد رخدادهای آینده پس از نزول آیات در قرآن بیان شده و طبق تفاسیر بعدها محقق شده‌است را تنها ناشی از اشراف بر این اخبار از طریق غیب، طبق کلام اسلامی و علوم قرآنی پیش‌گویی غیبی و نوعی معجزه می‌دانند.

نمونه‌هایی از باورمندی به پیشگویی قرآن مانند خبر از فتح و پیروزی‌ها و گسترش اسلام و نابودی و سرکوب شدن دشمنان و دیگری آیات ابتدایی سوره روم که غالب مفسران آن را وعده پیروزی روم در کمتر از ۱۰ سال بر ایران و برخی دیگر آن را وعده به پیروزی مسلمانان پس از جنگ موته می‌دانند. پیش‌بینی فتح مکه و چند نمونه دیگر. و دیگر وعده الهی دربارهٔ حفظ و صیانت قرآن از تحریف و اخبار از ناتوانی همیشگی بشر از هم آوردی با قرآن است.

پیش‌گویی‌ها

طبق تفاسیر و تحلیل‌ها در برخی آیات قرآن رخدادهایی در آینده پیش‌بینی شده که از اعجاز پیشگویی برخوردار است.

آیات ابتدایی سوره روم

در آیات ابتدایی سوره روم آمده‌است: «الف، لام، میم، رومیان شکست خوردند، در پست ترین سرزمین، و [لی‏] بعد از شکستشان، در ظرف چند سالی، به زودی پیروز خواهند گردید. [فرجامِ‏] کار در گذشته و آینده از آنِ خداست، و در آن روز است که مؤمنان از یاری خدا شاد می‌گردند.»^{[روم ۱–۴ (فولادوند)]} در سال های اول حکومت هراکلیوس(هِرقِل) پادشاه روم شرقی یا بیزانس،تهدید ایرانیان نسبت به قلمرو روم شدید بود.ایرانیان در سال 612 میلادی به انطاکیّه حمله برده و آنجا را فتح کردند و در سال 614 با تصرف اورشلیم،یادگارهای گرانقدر مسیحیان(از جمله صلیب حضرت مسیح) را در اختیار گرفتند.سپس آنها در سال های 618-619 میلادی اسکندریه(شهر مشهور رُم)را اِشغال نمودند.اما هرقل با کمک اُسقُف قسطنطنیه(اُسقُف سرژیوس)که اموال کلیسا را در اختیار وی گذاشت، توانست در آسیای صغیر ارتشی فراهم کند و در سال 622 میلادی به ایرانیان حمله کند.پیکار درخشانی،او را در سال 625 تا ارمنستان و در سال 627تا نینوا و در سال 628(که سال فوت خسرو دوم،پادشاه ایران،بود)تا قلب ایران پیش برد.هرقل شرایط صلح را به ایران تحمیل کرد و بدین وسیله ایرانیان از کلیه فتوحات خود دست کشیدند.از این شرح دو نتیجه می شود:

1)از فاصله زمانی 619 میلادی که ایرانیان تا اسکندریه پیش رفته و به فتح رسمی رسیدند تا سال628 که هرقل شکست خود را جبران کرد دقیقا 9 سال فاصله است و این همان است که در سوره روم آیه 4 پیش بینی شده بود.(بِضْعِ سِنین)

2)هرگاه 9 سال به سال 628 میلادی(سال پیروزی رومی ها) اضافه کنیم به سال ششم هجری مطابق با صلح حدیبیه می رسیم که مسلمانان از صلح با مشرکان شاد شدند و پیش بینی شادی مومنان (یفرح المؤمنون) درست در آمد.

فتح مکه و پیروزی دیگری هم‌زمان با آن

«حقّاً خدا رؤیای پیامبر خود را تحقّق بخشید [که دیده بود:] شما بدون شک، به خواست خدا در حالی که سر تراشیده و موی [و ناخن‏] کوتاه کرده‌اید، با خاطری آسوده در مسجد الحرام درخواهید آمد. خدا آنچه را که نمی‌دانستید دانست، و غیر از این، پیروزی نزدیکی [برای شما] قرار داد.»^{[فتح ۲۷ (فولادوند)]}

پیروزی در جنگ

«تا حقّ را ثابت و باطل را نابود گرداند، هر چند بزهکاران خوش نداشته باشند.»^{[انفال ۸ (فولادوند)]}

سرنوشت ابولهب

«بریده باد دو دست ابو لهب، و مرگ بر او باد. دارایی او و آنچه اندوخت، سودش نکرد. بزودی در آتشی پُرزبانه درآید.»^{[مسد ۱–۳ (فولادوند)]}

پیش‌بینی ایمان آوردن اهل کتاب

سورهٔ قصص آیهٔ ۵۲ می‌گوید: «کسانی که قبل از آن کتاب [آسمانی] به ایشان داده‌ایم آنان به [قرآن] می‌گروند.»^{[قصص ۵۲ (فولادوند)]}

این آیه پیش‌بینی می‌کند که اهل کتاب، یعنی یهودی‌ها و مسیحی‌ها به این دلیل که کتاب دینی مشابهی دارند، الهی بودن قرآن را خواهند پذیرفت و به دین اسلام گردن خواهند نهاد. برخلاف این آیه و پیش‌بینی، یهودیان مورد نظر در شبه جزیرهٔ عربستان آن روز، قرآن را نپذیرفتند و حتی جان و مال خود را در راه ترک نکردن دین یهودی و نصاری و پذیرش اسلام فدا کردند.

برخلاف لفظ کلی آیه، مفسران این آیه را تنها به گروه اندکی از «حق‌طلبان» اهل کتاب مربوط دانسته‌اند که در اثر اختلاف بر سر مکی یا مدنی بودن آیه، تعداد آن‌ها را چهار نفر یا چهل نفر یا هفتاد نفر مسیحی گفته‌اند.

جستارهای وابسته

• قرآن و علم
• قرآن و ریاضیات

جستارهای وابسته

• ناصر مکارم شیرازی (۱۳۷۳)، پیام قرآن، ج ۸، قم: مطبوعاتی هدف، ص. ص ۱۱۳
• «معجزه‌های علمی قرآن».
• ناصر مکارم شیرازی، قرآن و آخرین پیامبر خدا
• علامه طباطبایی، اعجاز قرآن
• سید عبدالکریم حجازی، رسالت قرآن در عصر فضا