قاسم عبدالله‌اف
| قاسم عبدالله‌اف | |
|---|---|
| نام بومی | Qasım Abdullayev |
| نام تولد | Qasım İbrahim oğlu Abdullayev |
| نام(های) دیگر | زابول قاسم |
| زاده | ۱۸۷۳ شوشی |
| خاستگاه | آذربایجان |
| درگذشته | ۱۹۲۷ (۵۳−۵۴ سال) شوشی |
| ژانر | موسیقی مقامی آذربایجانی |
| پیشه(ها) | خواننده موسیقی مقامی آذربایجانی |
قاسم عبدالله‌اف (ترکی آذربایجانی: Qasım Abdullayev) یک خواننده موسیقی‌های مقامی آذربایجانی بود.
زندگی‌نامه[ویرایش]
قاسم عبدالله‌اف در سال ۱۸۷۳ در شهر شوشی به دنیا آمد.[۱] در سال‌های پایانی عمر خود به تدریس موسیقی مقامی در هنرستان موسیقی شوشی پرداخت و به‌عنوان رئیس شورای صنفی سراسری هنرمندان خدمت کرد. وی در سال ۱۹۲۷ در شوشی درگذشت.[۲]
فعالیت[ویرایش]
قاسم عبدالله‌اف به خاطر اجرای زیبای یک قطعه موسیقی مقامی موسوم به «زابول» به «زابول قاسم» نیز شهرت داشت.[۳] در آن روزگار در رویدادهای مختلف مردم آذربایجان موسیقی مقامی موسوم به سه‌گاه رواج بیشتری داشت. با این وجود، خوانندکان به آوازخوانی «سه‌گاه زابول» علاقه مندتر بودند. اینکه باعث محبوبیت و شهرت این آهنگ شد، نصب پرده «زابول» بر کاسه تار توسط صادق‌جان بود.[۴]
در آغاز سده بیستم، زابول قاسم چندین بار در باکو اجرا داشت. زابول قاسم در مقابل تماشاگران باکو برای اولین بار در «کنسرت شرقی» که در ۲۷ ژانویه ۱۹۰۳ در ساختمان تئاتر زین‌العابدین تقی‌یف با حضور جبار قاریاغدی‌اوغلو، شکیلی علی‌عسگر و سید میربابایف برگزار شد، روی صحنه رفت.[۵]
زابول قاسم نه تنها یک خواننده حرفه ای بود، بلکه به عنوان یک هنرپیشه اپرا نیز شناخته می‌شد. فردی که برای نخستین بار وی را جهت ایفای نقش در اپرا دعوت کرد ذوالفقار حاجی‌بیف، آهنگساز شهیر آذربایجانی، بود از استعداد و اجرای وی ابراز خورسندی و قدردانی فروانی کرد. با درخواست ذوالفقار حاجی‌بیف، زابول قاسم در اپرای «لیلی و مجنون» که در ۷ اوت سال ۱۹۱۳ در باشگاهی تابستانی در شوشی اجرا شد، نقش پدر مجنون را بازی کرد.[۶]
در سال ۱۹۱۴، با دعوت شرکت «Sport-Record» برای ضبط صدایش، زابول قاسم راهسپار تفلیس شد. آنجا «سه‌گاه زابول»، بیات شیراز، همایون، «شور» و «ماهور هندی» در اجرای او ضبط شد.
منابع[ویرایش]
- ↑ Энциклопедия Азербайджанского Мугама (به روسی). Баку: "Шарг-Гарб". p. 33.
- ↑ "O, "Zabul" oxuyanda xanəndələr qavalı yerə qoyardı..." medeniyyet.az (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 2020-02-15.
- ↑ Firidun Şuşinski (1985). Azərbaycan xalq musiqiçiləri (به ترکی آذربایجانی). Baku: "Yazıçı". p. 18, 31.
- ↑ Firidun Şuşinski (1985). Azərbaycan xalq musiqiçiləri (به ترکی آذربایجانی). Baku: "Yazıçı". p. 52.
- ↑ "Muğamın yanğılı səsi Zabul Qasım". anl.az (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 2020-02-15.
- ↑ "Abdullayev Qasım İbraһim oğlu". uzeyirbook.musigi-dunya.az (به ترکی آذربایجانی). Retrieved 2020-02-15.