فولینیک اسید

فولینیک اسید
داده‌های بالینی
تلفظ	Leucovorin ‎/luːkoʊˈvɔːrɪn/‎
نام‌های تجاری	Many
نام‌های دیگر	citrovorum factor, 5-formyltetrahydrofolate
AHFS/Drugs.com	monograph
رده‌بندی داروهای; بارداری	استرالیا: A ; ;
روش مصرف دارو	خوراکی، تزریق عضلانی، تزریق وریدی
کد ATC	V03AF03 ;
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	℞ (Prescription only);
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	وابسته به دوز
پیوند پروتئینی	~۱۵٪
نیمه‌عمر حذف	۶٫۲ ساعت
دفع	ادراری
شناسه‌ها
	نام آیوپاک (2S)-2-{[4-[(2-amino-5-formyl-4-oxo-5,6,7,8-; tetrahydro-1H-pteridin-6-yl)methylamino]; benzoyl]amino}pentanedioic acid;
شمارهٔ سی‌ای‌اس	۱۴۹۲-۱۸-۸ ;
پاب‌کم CID	۶۰۰۶;
IUPHAR/BPS	۴۸۱۶;
دراگ‌بنک	DB00650 ;
کم‌اسپایدر	۵۷۸۴ ;
UNII	RPR1R4C0P4;
ChEMBL	ChEMBL۱۶۷۹ ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID0048216 ;
ECHA InfoCard	100.000.328
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C20H23N7O۷
جرم مولی	473.44 g/mol g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image;
نقطه ذوب	۲۴۵ درجه سلسیوس (۴۷۳ درجه فارنهایت) decomp
	SMILES O=C(O)[C@@H](NC(=O)c1ccc(cc1)NCC3N(/C2=C(/N/C(=N\C2=O)N)NC3)C=O)CCC(=O)O;
	InChI InChI=1S/C20H23N7O7/c21-20-25-16-15(18(32)26-20)27(9-28)12(8-23-16)7-22-11-3-1-10(2-4-11)17(31)24-13(19(33)34)5-6-14(29)30/h1-4,9,12-13,22H,5-8H2,(H,24,31)(H,29,30)(H,33,34)(H4,21,23,25,26,32)/t12?,13-/m0/s1 ; Key:VVIAGPKUTFNRDU-ABLWVSNPSA-N ;
	(این چیست؟) (صحت‌سنجی)

لوکوورین (به انگلیسی: LEUCOVORIN) یا فولینیک اسید گونه مصنوعی ویتامین ب۹ است.^[۱]

موارد مصرف

لوکوورین (یا لِدِرفولین) پادزهرمسمومیت با آنتاگونیست‌های اسید فولیک مانند پیریمتامین، متوترکسات یاترمتوپریم است. لوکوورین برای جلوگیری از مسمومیت شدید ناشی از مصرف بیش از اندازه متوترکسات یا درمان با مقادیر زیاد این دارو به عنوان بخشی از برنامه‌های شیمی درمانی سرطان مصرف می‌شود. همچنین لوکوورین برای درمان کم‌خونی مگالوبلاستیک ناشی از اسپرو، کمبودهای تغذیه‌ای، آبستنی و شیرخوارگی که درمان با اسید فولیک خوراکی در مورد آن عملی نیست، به‌کارمی‌رود.

این دارو برای درمان عوارض طیف اوتیسم نیز کاربرد دارد.^[۱]

مکانیسم اثر

لوکوورین ممکن است از طریق رقابت با متوترکسات در فرایندانتقال به داخل سلول مانع اثر متوترکسات‌روی سلول‌های مغز استخوان و مجرای‌گوارش شود اما ظاهراً بر مسمومیت کلیوی ناشی از مصرف متوترکسات بی‌تأثیر است. لوکوورین (فولینیک اسید) شکل کوتاه شده فولات (مشابه FH۴) است که برای تأثیر خود نیازی به استفاده از آنزیم DHFR ندارد. لوکوورین به درون سلول‌های سالم انتقال یافته و برای ساخت DNA و RNA استفاده می‌شود. سلول‌های سرطانی به علت دارا بودن مکانیسم‌های انتقال آسیب دیده قادر به استفاده از لوکوورین نیستند. لوکوورین معمولاً در طی ۲۴ تا ۳۶ ساعت پس از دریافت متوترکسات آغاز شده و تا زمانی که سطوح سرمی متوتروکسات به زیر سطوح غیر سمی برسد، ادامه می‌یابد.

بر خلاف اسید فولیک معمولی، لوکوورین می‌تواند به راحتی از سد خونی-مغزی عبور کند و کمبود ویتامین ب۹ را جبران نماید.^[۱]

عوارض جانبی

بثورات‌جلدی، کهیر، خارش، خس خس سینه، حملات صرعی.

جستارهای وابسته

متوترکسات

پانویس

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ژاکی ویکفیلد-بی‌بی‌سی (۲ مهر ۱۴۰۴). «لکوورین که ترامپ می‎‌گوید درمان اوتیسم است، چیست؟». بی‌بی‌سی فارسی.

منابع

فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ژاکی ویکفیلد-بی‌بی‌سی (۲ مهر ۱۴۰۴). «لکوورین که ترامپ می‎‌گوید درمان اوتیسم است، چیست؟». بی‌بی‌سی فارسی.

[۱]