فهرست شاهان ارمنستان
![]() | این نوشتار کامل نیست. |
فهرست شاهان ارمنستان (به ارمنی: Հայոց արքաների ցանկ)
فهرست شاهان و ملکههایی که بر ارمنستان حکمرانی کردهاند در زیر اورده شدهاست
برای اطلاعات بیشتر دربارهٔ ارمنستان باستان و ارمنیان لطفاً به تاریخ ارمنستان مراجعه شود.
برای اطلاعات دربارهٔ پادشاهی ارمنستان در کیلیکیه در قرون وسطی لطفاً به بخش پادشاهی ارمنی کیلیکیه مراجعه شود
ارمنستان بزرگ[ویرایش]
این مقاله تعیین تاریخی از بزرگترین و بلندترین مدت پادشاهی ارمنی میباشد
شاهان اروندی و ساتراپها[ویرایش]
در ارمنستان باستانی[ویرایش]
شاهان اولیه در گاهشناسی traditional Armenian according به موسس خورناتسی.
توضیح اینکه تاریخهای اولیه are traditional و uncertain accuracy.
- یرواند یکم ساکاواکیاتس (۵۷۰–۵۶۰ پیش از میلاد) Orontes I Sakavakyats
- تیگران یرواندیان (۵۶۰–۵۳۵ پیش از میلاد) Tigranes Orontid
- واهاگن اروندی (۵۳۰–۵۱۵ پیش از میلاد) Vahagn
- هیدرانس یکم (اواخر سده ششم پیش از میلاد) Hidarnes I
- هیدرانس دوم (اوایل سده پنجم پیش از میلاد) Hidarnes II
- هیدرانس سوم (میانه سده پنجم پیش از میلاد) Hidarnes III
- اردشیر (نیمه دوم سده پنجم پیش از میلاد) Ardashir
ساتراپهای Attested[ویرایش]
- یرواند (۴۰۱–۳۴۴ پیش از میلاد) Orontes
- داریوش سوم (۳۴۴–۳۳۶ پیش از میلاد) Darius Codomannus
دودمان یرواندونی یا اروندی[ویرایش]
- یرواند دوم (۳۳۶–۳۳۱ پیش از میلاد) Orontes II
- Mithranes (۳۳۱–۳۲۳ پیش از میلاد)
- پردیکاس (non-dynastic) (۳۲۳ پیش از میلاد)
- Neoptolemus Orontid (non-dynastic) (۳۲۳–۳۲۱ پیش از میلاد)
- Eumenes (non-dynastic) (۳۲۱ پیش از میلاد)
- Mithranes (۳۲۱–۳۱۷ پیش از میلاد)
- یرواند سوم (۳۱۷–۲۶۰ پیش از میلاد) Orontes III
- Sames (۲۶۰–۲۴۳ پیش از میلاد)
- آرشام یکم (۲۴۳–۲۲۸ پیش از میلاد) Arsames I
- Xerxes (۲۲۸–۲۱۲ پیش از میلاد)
- یرواند چهارم (۲۱۲–۲۰۰ پیش از میلاد) Orontes IV
- Abdisares (۱۸۹–۱۶۶ پیش از میلاد)
دودمان آرتاشسی[ویرایش]
- آرتاشس یکم (۱۹۰–۱۵۹ پیش از میلاد) Artaxias I
- تیگران یکم (۱۵۹–۱۲۳ پیش از میلاد) Tigranes I
- آرتاوازد یکم (۱۲۳–۹۵ پیش از میلاد) Artavasdes I
- تیگران بزرگ (تیگران دوم) (۹۵–۵۵ پیش از میلاد) Tigranes the Great
- آرتاوازد دوم (۵۵–۳۴ پیش از میلاد) Artavasdes II
- آرتاشس دوم (۳۳–۲۰ پیش از میلاد) Artaxias II
- تیگران سوم (۲۰–۱۰ پیش از میلاد) Tigranes III
- تیگران چهارم Tigranes IV همراه اراتو (۱۰ پیش از میلاد–۲ پیش از میلاد)
روم باستان و پارتیان non-dynastic candidates[ویرایش]
- آریوبرزن٬ ۲ پیش از میلاد تا ۴ Ariobarzanes (تحتالحمایه روم)
- Artavasdes III ۴ تا ۶
- تیگران پنجم٬ ۶ - سپس حکومت همراه Erato ۶–۱۲
- ونون (شاه سابق اشکانی) ۱۲–۱۶ Vonones (تحتالحمایه روم)
- فترت روم ۱۶–۱۸ (ونون "شاه اسما")
- آرتاشس سوم ۱۸–۳۵ (تحتالحمایه روم) Artaxias III
- Arsaces I of Armenia (پسر Artabanus III) ۳۵ (تحتالحمایه پارت)
- Orodes of Armenia (مدعی٬ پسر Artabanus III) ۳۵
- Mithridates ۳۵–۳۷ (تحتالحمایه روم)
- Orodes (اکنون شاه) ۳۷–۴۲ (تحتالحمایه پارت)
- Mithridates (بار دوم) ۴۲–۵۱ (تحتالحمایه روم)
- رادامیستوس Rhadamistus (پسر Pharasmanes I of Iberia) ۵۱–۵۳ (تحتالحمایه روم)
- تیرداد یکم Tiridates I (پسر ونن دوم) ۵۳ (تحتالحمایه روم)
- رادامیستوس (بار دوم) ۵۳–۵۴ (تحتالحمایه روم) Rhadamistus
دودمان آرساسیدها (یا آرشاکانیها)[ویرایش]
- تیرداد یکم (بار دوم) ۵۲–۵۸ Tiridates I
- تیگران چهارم ۵۹–۶۲ Tigranes VI (تحتالحمایه روم)
- تیرداد یکم ۶۲–۸۸ Tiridates I (تحتالحمایه پارت ۶۲–۶۳; از ۶۳ ارمنستان دوباره تحتالحمایه روم شد)
- ساناتروک ۸۸–۱۱۰ Sanatruces (Sanatruk)
- آکسیدارس ۱۱۰–۱۱۳ Axidares (Ashkhadar)
- فارتاماسیریس ۱۱۳–۱۱۴ Parthamasiris (Partamasir)
- استان روم ۱۱۴–۱۱۷/۸
- بلاش یکم (Vagharsh I) ۱۱۷/۸–۱۴۴
- Sohaemus ۱۴۴–۱۶۱
- باکور ۱۶۱–۱۶۴ Bakur
- سوهه موس (بار دوم) ۱۶۳/۴–?۱۸۶ Sohaemus
- بلاش دوم ۱۸۶–۱۹۸ Vologases II (Vagharsh II)
- خسرو یکم ۱۹۸–۲۱۷ Khosrov I
- تیرداد دوم ۲۱۷–۲۵۲ Tiridates II
- خسرو دوم ارمنستان ح. ۲۵۲ Khosrov II
- اشغال توسط ساسانیان ۲۵۲–۲۸۷
- Artavasdes IV ۲۵۲–۲۸۷ پادشاه منصوب ساسانیان
- تیرداد سوم ۲۸۷–۳۳۰ Tiridates III (دوباره تحتالحمایه امپراتوری روم)
- خسرو سوم ۳۳۰–۳۳۹ Khosrov III
- Tigranes VII (Tiran) ۳۳۹ – ح. ۳۵۰
- آرشاک دوم ح. ۳۵۰–۳۶۸ Arsaces II (Arshak II)
- اشغال توسط ساسانیان ۳۶۸
- پاپ ۳۷۰–۳۷۴ Papas (Pap)
- وارازدات ۳۷۴–۳۷۸ Varasdates (Varazdat)
- آرشاک سوم ۳۷۸–۳۸۷ Arsaces III (Arshak III) همراه co-ruler Vologases III (Vagharsh III) ۳۷۸–۳۸۶
- خسرو چهارم ۳۸۷–۳۸۹ Khosrov IV
- ورام شاپوه ۳۸۹–۴۱۷ Vramshapuh
- شاپور چهارم ۴۱۷–۴۲۲
- آرتاشس چهارم ۴۲۲–۴۲۸ Artaxias IV (Artashir IV)

مرزبانی[ویرایش]
در سال ۳۸۴ ایران و روم، ارمنستان را بین خود تقسیم کردند که بخش شرقی آن سهم ایران شد و بخش غربی که کوچکتر بود، نصیب روم گشت اما در هر دو بخش شاهزادگان اشکانی همچنان فرمانروایان دست نشانده بودند. ارمنستان ایران از سال ۳۸۴ تا ۵۹۱ میلادی بخشی از شاهنشاهی ساسانی محسوب میشد.
- وه مهر شاپور ۴۲۸–۴۴۲
وارتان مامیکونیان [مشهور به Vartan Zoravar, legendary Armenian general در نبرد کشتهشد but preserved Armenia به عنوان first Christian nation in the world]
- Adhur Hormizd (Adrormizd) ۴۵۱–۴۶۵
- آذرگشنسپ (Ardervechnasp) ۴۶۵–۴۸۱
- ساهاک دوم باگراتونی ۴۸۱–۴۸۲
- اشغال نظامی توسط ژنرال مهران ۴۸۲
- واهان مامیکونیان (موقتی) ۴۸۲–۴۸۳
- زرمهر کارن (اشغال نظامی) ۴۸۳
- شاپور ری ۴۸۳–۴۸۴
- واهان مامیکونیان (بار دوم) ۴۸۴–۵۰۵/۵۱۰ (دولت موقت ۴۸۴–۴۸۵)
- وارت مامیکونیان (برادر) ۵۰۵/۵۱۰–۵۰۹/۵۱۴
- Gushnasp Vahram ? ۵۰۹/۵۱۴–۵۱۸
- مجج یکم گنونی ۵۱۸–۵۴۸
- تن شاپور ۵۴۸–۵۵۲
- Gushnasp Vahram (بار دوم؟) ۵۵۲–۵۵۴
- Tan-Shapur (بار دوم) ۵۵۴–۵۵۸/۶۰
- وارازدات ۵۵۸/۵۶۰–۵۶۴
- Sunen ۵۶۴–۵۷۲
- تم خسرو ۵۷۷–۵۸۰
- وهرز وزور ۵۸۰–۵۸۱
- Aspahbad Pahlav ۵۸۱–۵۸۲/۵۸۸
- Frahat ۵۸۲/۵۸۸–۵۸۸/۵۸۹
- Hratzin ۵۸۸/۵۸۹–۵۹۰
- تا ۵۹۰ بیزانس
- موشق دوم مامیکونیان ۵۹۰–۵۹۱ (فرماندار)
- Hamarakar ۵۹۱ (فرماندار)
- ! نامعلوم ۵۹۱–۶۰۳ (فرمانداران)
- سمبات بگراتونی ۶۰۳–۶۱۱
- Shahrayanpet (در خاور) ۶۱۱–۶۱۳
- Shahin Vahmanzadaghan (در باختر) ۶۱۱–۶۱۳
- Parsayenpet ۶۱۳–۶۱۶
- Namdar Gushnasp ۶۱۶–۶۱۹
- شهراپلاکان (Sarablagas) ۶۱۹–۶۲۴
- Rozbihan ۶۲۴–۶۲۷
- استان بیزانس ۶۲۷–۶۲۸
- ورازتیروس دوم باگراتونی ۶۲۸–۶۳۴
- نامعلوم ۶۳۴–؟
- مژژ دوم گنونی ۶۲۷–۶۳۵
- واهان ۶۳۶
- Davith Saharuni ۶۳۶–۶۳۸
- چندین "ناخارار" ۶۳۸–۶۴۳
- تئودوروس رشتونی ۶۴۳–۶۴۵ Theodore Rshtuni
- وارازتیروتس باگراتونی ۶۴۵–۶۴۶
Presiding Princes of Armenia[ویرایش]
- تئودوروس رشتونی ۶۴۶–۶۵۳ Theodore Rshtuni
- سمبا یکم باگراتونی ۶۴۶–۶۵۳ (با همدیگر Theodoros٬ در سال ۷۵۳ به تنهایی)
- تئودوروس رشتونی (بار دوم) ۶۵۳–۶۵۴
- مامیگونیان ۶۵۴
- Maurianos ۶۵۴
- تئودوروس رشتونی (بار سوم) ۶۵۴–۶۵۵
- Maurianos (بار دوم) ۶۵۵
- تئودوروس رشتونی (بار چهارم) ۶۵۵
- هامازاسپ مامیکونیان ۶۵۵–۶۶۱
- گریگور مامیکونیان ۶۶۱–۶۸۵
- آشوت باگراتونی ۶۸۵–۶۹۰
- Nerseh Kamsarakan ۶۹۰–۶۹۳
- سمبات دوم باگراتونی (پسر Varaztirots Bagratuni) ۶۹۳–۶۹۵ (تحتالحمایه مسلمان)
- Abd Allah ibn Hatim al-Bahili ۶۹۵–۶۹۶
- سمبات دوم باگراتونی (بار دوم) ۶۹۶–۷۰۵ (مستقل)
- To خلفای اموی ۷۰۵
- آشوت سوم باگراتونی نابینا ۷۳۲–۷۴۵
- گریگور مامیکونیان ۷۴۵–۷۴۶
- آشوت سوم باگراتونی نابینا (بار دوم) ۷۴۶–۷۵۰
- گریگور مامیکونیان (بار دوم) ۷۵۰–۷۵۱
- مامیگونیان (برادر گریگور) ۷۵۱–؟
- اشغال توسط اعراب ۷۵۱–۷۵۴
- ساهاک باگراتونی٬ لرد تارون ۷۵۴–۷۷۱
- سمبات باگراتونی ۷۷۱–۷۷۲
- vacant ۷۷۲–۷۸۱
- Tachat Andzevatsi ۷۸۱–۷۸۵
- vacant ۷۸۵–۸۰۶
شاهان دودمان باگراتونی[ویرایش]
- آشوت یکم کبیر، ۸۸۵–۸۹۰
- سمبات یکم شهید، ۸۹۰–۹۱۴
- آشوت دوم آهن، ۹۱۴–۹۲۸
- آباص یکم٬ ۹۲۸–۹۵۲
- آشوت سوم the Merciful ٬ ۹۵۲–۹۷۷
- سمبات دوم فاتح، ۹۷۷–۹۸۹
- گاگیک یکم٬ ۹۸۹–۱۰۲۰
- اوهانس-سمبات سوم - (XI) (پسر)٬ ۱۰۲۰–۱۰۴۰
- آشوت چهارم the Valiant ٬ ۱۰۲۱–۱۰۳۹ (concurrently in certain regions after rebellion against Hovhannes-Smbat)
- گاگیگ دوم٬ ۱۰۴۲–۱۰۴۵ ٬ درگذشته ح. ۱۰۷۹
پادشاهی ارمنی کیلیکیه[ویرایش]
لردها و شاهزادگان[ویرایش]
نام | لقب | بومی | زندگی | آغاز سلطنت | پایان سلطنت | دودمان | تصویر |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ruben I | ۱۰۸۰ | ۱۰۹۵ | روبنی | ||||
کنستانتین یکم | ۱۰۹۵ | ۱۱۰۲ | روبنی | ||||
تورورس یکم | ۱۱۰۲ | ۱۱۲۹ | روبنی | ||||
Constantine II | ۱۱۲۹ | ۱۱۲۹ | روبنی | ||||
Leo I | ۱۱۲۹ | ۱۱۴۰ | روبنی | ||||
Thoros II | ۱۱۴۴ | ۱۱۶۹ | روبنی | ||||
Ruben II | ۱۱۶۹ | ۱۱۷۰ | روبنی | ||||
Mleh | ۱۱۷۰ | ۱۱۷۵ | روبنی | ||||
روبن سوم | ۱۱۷۵ | ۱۱۸۷ | روبنی | ||||
لئو یکم[۱] | ۱۱۹۸/۱۱۹۹ | ۱۱۸۷ | روبنی | ![]() |
شاهان و ملکهها[ویرایش]
نام | لقب | بومی | زندگی | آغاز سلطنت | پایان سلطنت | توضیحات | دودمان | تصویر |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
لئو یکم | ۱۱۹۸/۱۱۹۹ | ۱۲۱۹ | روبنی | ![]() | ||||
زابل | ۱۲۱۹ | ۱۲۵۲ | Queen and co-ruler | روبنی | ![]() | |||
هتوم یکم | ۱۲۲۶ | ۱۲۷۰ | هتومی | |||||
لوون سوم | ۱۲۷۰ | ۱۲۸۹ | هتومی | ![]() | ||||
هتوم دوم | ۱۲۸۹ | ۱۲۹۳ | Abdicated in favour of Thoros III | هتومی | ||||
توروس سوم | ۱۲۹۳ | ۱۲۹۸ | Recalled Hethoum II, همراه whom he became co-ruler | هتومی | ||||
هتوم دوم | ۱۲۹۵ | ۱۲۹۶ | Co-ruler همراه Thoros III | هتومی | ||||
سمبات | ۱۲۹۶ | ۱۲۹۸ | Usurper | هتومی | ||||
کنستانتین یکم | ۱۲۹۸ | ۱۲۹۹ | هتومی | |||||
هتوم دوم | ۱۲۹۹ | ۱۳۰۳ | Reclaimed throne. Abdicated and became regent for Leo III | هتومی | ||||
لئو سوم | ۱۳۰۳ | ۱۳۰۷ | nder regency of Hethum II | هتومی | ||||
اوشین | ۱۳۰۷ | ۱۳۲۰ | هتومی | |||||
لئو چهارم | ۱۳۲۰ | ۱۳۴۱ | Under regency of Oshin of Korikos until 1329 | هتومی | ![]() | |||
کنستانتین دوم | ۱۳۴۲ | ۱۳۴۴ | Elected by nobles | لوزینیان | ||||
کنستانتین سوم | ۱۳۴۴ | ۱۳۶۲ | دودمان هتومی | ![]() | ||||
کنستانتین چهارم | ۱۳۶۲ | ۱۳۷۳ | دودمان هتومی یا لوزینیان | |||||
لئو پنجم | ۱۳۷۴ | ۱۳۷۵ | لوزینیان |
Claimants[ویرایش]
نام | لقب | بومی | زندگی | آغاز سلطنت | پایان سلطنت | دودمان | تصویر |
---|---|---|---|---|---|---|---|
لئو پنجم | ۱۳۷۵ | ۱۳۹۳ | لوزینیان | ![]() | |||
James I | ۱۳۹۶ | ۱۳۹۸ | لوزینیان | ||||
Janus | ۱۳۹۸ | ۱۴۳۲ | لوزینیان | ||||
John | ۱۴۵۸ | ۱۴۳۲ | لوزینیان | ||||
Charlotte | ۱۴۵۸ | ۱۴۶۷ | لوزینیان | ![]() |
The title passed to the branch of the Lusignans in Constantinople and eventually Russia. The title is contested by the خاندان ساوی.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ Became first king as Leo I
منابع[ویرایش]
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «List of Armenian kings». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی.
- هراند پاسدرماجیان. «کشور جدید ارمنستان». در تاریخ ارمنستان. تهران: انتشارات زرین، ۱۳۷۷. شابک ۹۶۴-۴۰۷-۰۱۳-۵.
- ژاسمن الچیبگیان. ارمنستان و سلوکیان. ترجمهٔ گارون سارکسیان. تهران: انتشارات نائیری، ۱۳۸۲.
- دانشنامه بزرگ ارمنی
- . http://fmg.ac/Projects/MedLands/ARMENIA.htm#HethumIArmeniaB.
پیوندهای بیرون[ویرایش]
- Boase, T. S. R. (1978). The Cilician Kingdom of Armenia. Edinburgh: Scottish Academic Press. ISBN 0-7073-0145-9.
- Mutafian, Claude (2001). Le Royaume Arménien de Cilicie. Paris: CNRS Editions. ISBN 2-271-05105-3.
- Histoire Des Princes de Lusignan, Anciens Rois de Jérusalem, de la Petite Arménie et de Chypre, St.Petersbourg, Soikine, Stremiannaya 12, 1903