پرش به محتوا

فرگیزه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فرگیزه در روان‌شناسی، یک فرگیزه (به انگلیسی: Stimulus) یا محرک، هر شیء یا واقعه‌ای است که پاسخ حسی یا رفتاری را در یک موجود زنده برمی‌انگیزد. در این زمینه، بین فرگیزه دور (شیء ادراک شدهٔ خارجی) و فرگیزه نزدیک (تحریک ارگان‌های حسی) تمایز قائل می‌شود. در روان‌شناسی ادراکی، یک فرگیزه تغییر انرژی (مثلاً، نور یا صدا) است که توسط حواس (مثلاً، دید، شنوایی، مزه و غیره) ثبت می‌شود و اساس درک را تشکیل می‌دهد.[۱]

در روان‌شناسی رفتاری (یعنی، سامه سازی کلاسیک و کنشگر)، یک فرگیزه اساس رفتار را تشکیل می‌دهد. مدل فرگیزه-پاسخ بر روی رابطه بین فرگیزه و رفتار تأکید دارد، نه بر روی فرآیندهای درونی یک اندامگان (یعنی در سیستم عصبی).[۲]

در روان‌شناسی تجربی، یک فرگیزه رویداد یا شیئی است که پاسخ به آن اندازه‌گیری می‌شود؛ بنابراین، هر چیزی که به شرکت‌کنندگان ارائه می‌شود، به عنوان فرگیزه در نظر گرفته نمی‌شود. به عنوان مثال، یک علامت ضربدر در مرکز یک صفحه، به عنوان یک فرگیزه در نظر گرفته نمی‌شود، زیرا تنها برای متمرکز کردن نگاه شرکت‌کنندگان بر روی صفحه خدمت می‌کند. همچنین، نادر است که به رویدادهای طولانی‌تر (مانند آزمون تنیدگی اجتماعی تریر) به عنوان یک فرگیزه اشاره شود، حتی اگر پاسخی به چنین رویدادی اندازه‌گیری شود.

منابع

[ویرایش]
  1. Hochberg, Julian E. (1964). Perception. Foundations of modern psychology series. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. p. 13. OCLC 193307.
  2. Gregory, Richard L., ed. (1987). "Stimulus". The Oxford Companion to the Mind. Oxford; New York: Oxford University Press. p. 748. ISBN 0-19-866124-X. OCLC 17227958.