پرش به محتوا

فرهنگستان علوم (ایران)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
فرهنگستان علوم ایران
نشانوارهٔ فرهنگستان علوم
بنیان‌گذاری۵ ژانویه ۱۹۸۸؛ ۳۶ سال پیش (۱۹۸۸-05}})
هدفتوسعه علم و فناوری کشور
ستادتهران، ایران
اعضا
۱۰۶ (اعضای وابسته)
۵ (عضو افتخاری)
۷۳[۱] (عضو پیوسته)
رئیس
محمدرضا مخبر دزفولی
افراد کلیدی
سید مصطفی محقق داماد
وبگاه

فرهنگستان علوم، یکی از فرهنگستان‌های ایران است. فرهنگستان مؤسسه‌ای است با شخصیت حقوقیِ مستقل که توسط فرح پهلوی و در زیر چتر بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان‌های ایران که تیر ماه ۱۳۵۳ به تصویب مجلس شورای ملی و خرداد ۱۳۵۳ به تصویب مجلس سنا رسید و آغاز به کار کرد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ وابسته به نهاد ریاست‌جمهوری ایران است.[۲]

تأسیس

[ویرایش]

پیش از انقلاب

[ویرایش]

فرهنگستان علوم ایران توسط فرح پهلوی و در زیر چتر بنیاد شاهنشاهی فرهنگستان‌های ایران که تیر ماه ۱۳۵۳ به تصویب مجلس شورای ملی و خرداد ۱۳۵۳ به تصویب مجلس سنا رسید، آغاز به کار کرد.

در یکصد و سی و پنجمین جلسهٔ شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۶۶، به استناد بند چهارِ قانون اهداف و وظایف آن شورا، تأسیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسید.

در ابتدا ۱۵ استاد برجسته رشته‌های مختلف کشور به عنوان اعضای پیوسته اولیه فرهنگستان علوم برگزیده شدند.

این فرهنگستان فعالیت خود را در سال ۱۳۶۹ رسماً آغاز کرد.

رؤسای فرهنگستان پس از انقلاب

[ویرایش]
  • علی شریعتمداری اولین رئیس فرهنگستان علوم بود که از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۷ این مسئولیت را به عهده داشت.
  • رضا داوری اردکانی با انتخاب اعضاء به عنوان رئیس فرهنگستان از سال ۱۳۷۷ تا مرداد ماه ۱۴۰۲، ریاست فرهنگستان علوم بر عهده داشت.
  • محمدرضا مخبر دزفولی در ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست فرهنگستان علوم رسید.

در شمارهٔ پنجاه‌ویکِ خبرنامهٔ فرهنگستان علوم، داوری، طی یک یادداشتِ انتقادی، نوشت که دیگر تمایلی به ادامهٔ ریاست فرهنگستان علوم ندارد، اما سید مصطفی محقق داماد، به نمایندگی از دیگر اعضای مجمع عمومی فرهنگستان علوم، از داوری درخواست کرد تا در سِمَت خود باقی بماند.[۳]

در دو مراسم بزرگداشت برای رضا داوری اردکانی، سید مصطفی محقق داماد و محمدرضا عارف، حفظ استقلال علمی فرهنگستان علوم را از جمله نکات برجسته مدیریت علمی داوری اردکانی برشمردند.

اهداف اصلی

[ویرایش]
  • کمک به توسعهٔ علوم و فنون در کشور
  • تقویت روح پژوهش
  • ارتقای سطح علمی و فرهنگی کشور[۴]

اعضاء

[ویرایش]

فرهنگستان علوم همچنین دارای اعضای افتخاری، اعضای وابسته و همکاران مدعو است. عضویت اعضای افتخاری همانند اعضای پیوسته مادام العمر است. اعضای وابسته برای یک دوره چهار ساله انتخاب می‌شوند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است. همکاران مدعو نیز برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند و انتخاب مجددشان بلامانع است.

منابع

[ویرایش]
  1. «معرفی». فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  2. «تاریخ فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران». فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  3. «تقاضا از داوری‌اردکانی برای ماندن در فرهنگستان علوم/ رئیس‌جمهور درد ما را بشنود | نسخه چاپی خبر | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۲۸.
  4. «اهداف و وظایف». فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  5. «اعضاء». فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
  6. «انتصاب دکتر محمدرضا شمس اردکانی به عنوان دبیر فرهنگستان علوم». ایسنا. ۱۸ شهریور ۱۴۰۲.

پیوند به بیرون

[ویرایش]