فرمانده (ارتش)

فرمانده (ارتش)
انواع رایج نشان‌ها
کشور	See gallery
شاخه خدمات	نیروی دریایی
درجه ناتو	OF-4
درجه گروه	افسر میدانی
رتبه بالاتر بعدی	ناخدا
رتبه پایین‌تر بعدی	Lieutenant commander
درجه‌های معادل	Frigate captain (Francophone)

فرمانده (انگلیسی: Commander)، این کلمه به فردی اشاره دارد که مسئولیت فرماندهی و صدور دستور را بر عهده دارد. در نیروی دریایی افسر (نیروهای مسلح) رایج است و همچنین عنوان شغلی در بسیاری از نیروی زمینی. فرمانده همچنین به عنوان رتبه یا عنوان سطح ۸ در سایر سازمان‌های رسمی از جمله چندین نیروی پلیس استفاده می‌شود. در چندین کشور، این درجه نیروی دریایی به عنوان ناخدای ناوچه نامیده می‌شود.

فرمانده همچنین یک اصطلاح عمومی برای افسری است که هر واحد نیروهای مسلح را فرماندهی می‌کند، مانند "فرمانده دسته، "تیپ فرمانده" و "اسکادران (نیروی زمینی) فرمانده. در پلیس از اصطلاحاتی مانند «برو (تقسیمات کشوری) فرمانده» و «فرمانده حادثه» استفاده می‌شود.

این عنوان که در اصل «ناخدا و فرمانده» بود، در قرن هجدهم برای توصیف افسران نیروی دریایی به کار می‌رفت که کشتی‌های جنگی بسیار بزرگی را فرماندهی می‌کردند که فرماندهی آنها توسط یک ستوان امکان‌پذیر نبود، اما بسیار کوچک‌تر از آن بود که انتصاب یک ناخدای پست را توجیه کند و (قبل از حدود سال ۱۷۷۰) یک ناخدای دریانوردی؛ افسر فرمانده به عنوان ناخدای خود خدمت می‌کرد. در عمل، این کشتی‌ها معمولاً ناخداهای جنگی بدون درجه‌بندی بودند که بیش از ۲۰ توپ نداشتند. نیروی دریایی پادشاهی بریتانیا در سال ۱۷۹۴ «ناخدا و فرمانده» را به «فرمانده» خلاصه کرد. با این حال، اصطلاح «ناخدا و فرمانده» (به‌طور غیررسمی) برای چندین سال در زبان رایج باقی ماند.