فارسیتک

فارسیتِک (FarsiTeX) نرمافزاری است بر پایه تِک (TEX) که برای حروفچینی به زبانهای فارسی و انگلیسی از آن استفاده میگردد. نرمافزارهای تِک دارای محبوبیت ویژهای در محیطهای دانشگاهی هستند[۱] و در زمینههای ریاضیات، فیزیک و علوم رایانهای کاربرد دارند.[۲]
این نرمافزار با افزودن امکانات مخصوص زبان فارسی به نرمافزار اصلی - تِک - پا به عرصه وجود گذاشت.[۳]
نسخه پیش نمایش ۱ این نرمافزار به همراه ماکروهای فارسی توزیع شده است اما هنوز از نظر سهولت استفاده تا یک ویرایش کامل و قابل استفاده برای کاربران عادی فاصله زیادی دارد. ویرایش مخصوص به لینوکس نیز به صورت بسته rpm تهیه و در دست توزیع است.[نیازمند منبع]
TeX بهطور کلی بهترین حروفچین برای فرمولهای پیچیدهٔ ریاضی محسوب میگردد، اما امروزه از آن در کارهای حروفچینی بسیار و متفاوتی استفاده میشود (بهطور خاص در قالب LaTeX و بستههای الگویی دیگر).
تاریخچه
[ویرایش]پروژه فارسیتک در سال ۱۹۹۲ میلادی زیر نظر محمد قدسی استاد دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف آغاز گردید.[۴]

مجوز نرمافزار
[ویرایش]این نرمافزار کپیلفت تحت مجوز GNU General Public Lisence انتشار یافته است.
گروه پروژه فارسیتک
[ویرایش]افراد زیر در تولید این نرمافزار سهم داشتند:
- محمد قدسی، مدیر پروژه
- حسن ابوالحسنی، ماکروهای اصلی
- مهران شرفی، فونتهای اولیه
- روزبه پورنادر، مدیر فنی، تکمیل ماکروها، فونتها و …
- کیارش بازرگان، اولین ویرایشگر تحت داس
- محمد مهدیان، مبدلها
- مهرداد ثابتزاده، ویرایشگر تحت ویندوز
- شیوا نجاتی، fmakeindex
- مسعود باباییزاده، فونتهای جدید
- بهداد اسفهبد، کارهای فنی و گونهٔ جدید نرمافزار[۵]
نسخهٔ ویندوز
[ویرایش]در نسخهای دیگر از نرمافزار که توسط بهداد اسفهبد، نصبکنندهٔ مناسب در محیط ویندوز فراهم شده، و در عین حال تعدادی از قلمهای اندازهپذیر(true type) فارسی نیز در محیط آن قابل استفاده گشته است.[۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- تک
- زیتک موتور حروفچینی دیگری بر اساس تک که با زبان فارسی سازگار است.
- زیپرشین بستهای برای فارسینویسی با موتور زیتک که به همراه توزیعهای تک عرضه میشود.
منابع
[ویرایش]- ↑ «راهنمای آموزشی فارسی تک ، مجیدیان ، پندارپارس | فروشگاه كتاب دانش نگار». daneshnegar.com. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۵.
- ↑ «آموزش جامع سیستم حروفچینی latex و فارسی تک». rasekhoon.net. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۵-۰۵.
- ↑ [محمد] (۱۳۹۵). شرح حال علمی محمد قدسی (PDF). ص. ۱۵. مقدار
|author-link1=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «مرکز تحقیقات دانشگاه صنعتی شریف». بایگانیشده از اصلی در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۵ اکتبر ۲۰۰۹.
- ↑ وبگاه رسمی فارسی تک
- ↑ گزارش پروژهٔ فارسیتک، نسخهٔ نهایی، قابل دریافت از وبگاه farsitex.org