کوشک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از عمارت کلاه فرنگی)
نگاره‌ای از یکی از کوشک‌های باغ فین در کاشان.

«کوشک»، «کیوسک» و «کلاه‌فرنگی» به اینجا تغییر مسیر دارند. برای دیگر کاربردها کوشک (ابهام‌زدایی)، کیوسک (ابهام‌زدایی) و کلاه‌فرنگی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

کوشک یا کلاه‌فرنگی نوعی پاویون است که در فضای باز و مشجر قرار دارد. تمام اطراف یا برخی اطراف آن باز است. این نوع معماری سلطنتی در ایران، امپراتوری عثمانی و شبه‌قاره هند دیده می‌شود.[۱][۲] کوشک بر سرِ مزارِ درگذشتگان نیز ساخته می‌شود.

ریشه‌شناسی[ویرایش]

کیوسک برگرفته از واژه ترکی کوشک است و علاوه بر این نوع معماری، به اتاقکی گفته می‌شود که در اماکن عمومی قرار داده می‌شود و فروشندهٔ کالا یا ارائه‌دهنده اطلاعات در آن به مراجعان خدمات‌رسانی می‌کند.

کیوسک (kiosque) به معنای باجه فروش، واژه‌ای است که از فرانسوی وارد فارسی شده و خود در اصل کوشک ترکی است که از طریق ترکی به زبان‌های اروپایی رفته است.

واژهٔ «باجه» برابر نهاده و مصوبه فرهنگستان زبان فارسی گیشه فرانسوی است. این واژه تلفظی است از واژه بازه که به معنی روزنه و محفظهٔ پنجره‌دار است[۳] و هنوز در زبان تاتی در معنی روزنه استفاده دارد. به کیوسک‌های تلفن، باجه تلفن نیز گفته می‌شود. به باجه‌های فروش بلیط سینما، بیشتر گیشه می‌گویند و به باجه‌هایی که برای فروش موادغذایی و مطبوعات است، دَکّه نیز گفته می‌شود.

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ویکی انگلیسی
  2. فرهنگ معین
  3. لغت‌نامهٔ دهخدا[پیوند مرده]، سرواژهٔ باجه.