علوم هناختی
علوم هُناختی (به انگلیسی Affective Sciences) به شاخهای گستره از علوم میان رشتهای با محوریت روانشناسی هُناختی میگویند. موضوع علوم هناختی مباحثی مانند هیجان، هُناخت[۱] و انگیزه در بافت روانی، اجتماعی، فرهنگی و زیستی است. علوم هناختی یک شاخهٔ میان رشتهای است که در آن روانشاسان هناختی، جامعهشناسان، فلاسفه و عصب شناسان به مطالعهٔ جنبهٔ هیجانی و هناختی روان و اثر آن بر رفتار انسان میپردازند.[۲]
تاریخچه
[ویرایش]ریشههای علوم هناختی را میتوان تا ابتدای روانشناسی و فلسفه پی گرفت. اندیشمندانی مانند چارلز داروین در کتاب"بیان هیجانها در انسان و جانوران اینگونه گفتند که هیجانها جهانیاند و زنده ماندن جاندار را آسانتر میکنند.[۳]
چنین اندیشمندانی راه را برای بررسی بنیانهای زیستی هیجان هموار کردند. با قدرت گرفتن رفتارگرایی در روانشناسی در آغاز سدۀ بیستم هیجان اغلب به کلی نادیده گرفته میشد. تا این که رفتارگراهایی مانند جان بی. واتسون شروع به مطالعهٔ بازتابهای هیجانی کردند.[۴] با بُنگشت شناختی و رویکار آمدن روانشناسان شناختی[۵] و دوباره اعتبار دادن به فرایندهای ذهنی راه برای مطالعهٔ هیجان و هناخت بار دیگر هموار شد. دانشمندانی مانند پل اکمن،[۶] مگدا آرنولد و ریچارد لازاروس[۷] بار دیگر هیجان و هناخت در نورافکن توجه روانشناسان قرار دادند.
در سال ۱۹۹۰ علوم هناختی به عنوان یک رشتهٔ مستقل رسماً به وجود آمد و کلاسهایی در دانشگاههای مختلف به دانشجویان این رشته اختصاص داده شد.[۸] این رشته که هنوز یک پا در فلسفه داشت، به داشمندان علوم اعصاب کمک کرد تا بنیانهای زیستی هیجان را مطالعه کنند.
جستارهای وابسته
[ویرایش]- هیجان
- هناخت
- پسندار
- انگیختار
- علوم شناختی
پسگشتها
[ویرایش]- Russell JA, Barrett LF. Core affect, prototypical emotional episodes, and other things called emotion: dissecting the elephant. Journal of personality and social psychology. 1999;76(5):805.
- بیان هیجانها در انسان و جانوران
- Barrett PH. The Works of Charles Darwin: Vol 23: The Expression of the Emotions in Man and Animals. Routledge; 2016 May 23
- Watson, J. B. (1920). "Conditioned Emotional Reactions." Journal of Experimental Psychology, 3(1), 1-14.
- Ellis, A. (1962). Reason and Emotion in Psychotherapy. New York: Lyle Stewart
- Ekman, P. (1972). "Parameters of a Conversation. 2. The Relation of Facial Expressions to Verbal Communication." Psychological Bulletin, 77(2), 112-127.
- Lazarus, R. S. (1991). Emotion and Adaptation. New York: Oxford University Press.
- LeDoux, J. (1996). The Emotional Brain: The Mysterious Underpinnings of Emotional Life. New York: Simon & Schuster.
- ↑ Russell JA, Barrett LF. Core affect, prototypical emotional episodes, and other things called emotion: dissecting the elephant. Journal of personality and social psychology. 1999;76(5):805.
- ↑ Davidson RJ, Sherer KR, Goldsmith HH, editors. Handbook of affective sciences. Oxford University Press; 2009 May 21.
- ↑ Barrett PH. The Works of Charles Darwin: Vol 23: The Expression of the Emotions in Man and Animals. Routledge; 2016 May 23.
- ↑ Watson, J. B. (1920). "Conditioned Emotional Reactions." Journal of Experimental Psychology, 3(1), 1-14.
- ↑ Ellis, A. (1962). Reason and Emotion in Psychotherapy. New York: Lyle Stewart
- ↑ Ekman, P. (1972). "Parameters of a Conversation. 2. The Relation of Facial Expressions to Verbal Communication." Psychological Bulletin, 77(2), 112-127.
- ↑ Lazarus, R. S. (1991). Emotion and Adaptation. New York: Oxford University Press.
- ↑ LeDoux, J. (1996). The Emotional Brain: The Mysterious Underpinnings of Emotional Life. New York: Simon & Schuster.