عرضه پول

عرضه پول یا به عبارت صحیح تر، حجم پول، مجموع پول و شبه‌پول است، عرضه پول در یک کشور به معنای مجموع اسکناس‌ها و مسکوکات و سپرده‌های دیداری در یک کشور است. تفاوت عرضه پول با حجم پول یک کشور، در سپرده‌های غیر دیداری افراد نزد بانک هاست. عرضه پول شامل تمامی پول‌های منتشر شده توسط سیستم بانکی و دیگر انواع سپرده‌هایی است که توسط عموم مردم در بانک‌های تجاری و سایر موسسات سپرده‌گذاری از قبیل اتحادیه‌های اعتباری نگهداری می‌شود. بانک مرکزی به عنوان گردانندهٔ اصلی بازار پول در اقتصاد کشورها می‌تواند از طریق اعمال سیاست پولی انبساطی مثلاً خرید اوراق قرضه از دولت (افزایش پایه پولی) میزان عرضه پول را در سطح جامعه افزایش دهد و در حالت برعکس هم از طریق اعمال سیاست پولی انقباضی مثلاً فروش اوراق قرضه به دولت (کاهش پایه پولی) میزان عرضه پول را در سطح جامعه کاهش دهد.

تورم با افزایش عرضه پول

چون میزان کالا و خدمات در جامعه محدود است، پس باید میزان عرضه پول به اندازه‌ای باشد که با کالا و خدمات برابری کند. اگر میزان عرضه پول افزایش یابد، کالا و خدمات در جامعه کم شده و قیمت‌ها افزایش می‌یابد(تورم).

کنترل عرضه پول از مهم‌ترین خواسته‌های کشورها است و سیاست‌های گوناگونی را بدین منظور تدوین می‌کنند. برای نمونه افزایش فناوری و تولید درون‌مرزی، که با گردآوری کالای کافی و بسنده، از تورم جلوگیری می‌کند درصورت رشد متناسب عرضه پول و سطح تولید در جامعه، می‌توان تا حدود زیادی از بروز تورم در اقتصاد جلوگیری کرد، این موضوع توسط نظریه مقداری پول (نظریه مبادله‌ای) که بصورت ساده MV=PY مطرح می‌شود و در آن M نشان دهنده حجم عرضه پول، V سرعت گردش پول، P سطح قیمتها و بالاخره Y سطح تولید در اقتصاد است، توجیه می‌شود. در رابطه فوق فرض بر این است که تولید بر مبنای رشد بهره‌وری، با یک نسبت معینی در طول یکسال مالی رشد می‌کند، درصورتیکه رشد حجم عرضه پول متناسب با رشد تولید باشد، با فرض ثبات سرعت گردش پول در طول دوره مالی، سطح قیمتها نیز ثابت می‌ماند اما چنانچه عرضه پول بیشتر از رشد تولید رشد داشته باشد، برای برقراری تساوی در معادله فوق می‌بایست این نابرابری از طریق رشد قیمتها رفع شود و در صورت کمتر بودن رشد عرضه پول از رشد تولید، با توجه به کمبود منابع مالی لازم تقاضا کاهش یافته و بدنبال آن برای جلوگیری از کاهش عرضه می‌بایست سطح قیمتها کاهش یابد تا تساوی برقرار باشد. بدیهی است که در چنین حالتی با افزایش معین سرعت گردش پول در اقتصاد می‌توان بازهم بدون ایجاد تورم تولید را افزایش داد.

جستارهای وابسته

• ریسک نقدینگی
• تورم
• تورم منفی
• پول بی‌پشتوانه
• پایه پولی
• بانک مرکزی
• اسکناس
• پول‌گرایی
• بازار پول
• سرمایه مالی
• بانکداری ذخیره کسری

منابع

• برگرفته از دانشنامهٔ رشد

علم مالی
بازارها اوراق قرضه کالا مشتقات ارز خارجی پول فرابورس سرمایه‌گذاری خصوصی املاک نقدی سهام شرکت‌کنندگان سرمایه‌گذار نهادی خرده‌فروشی سفته‌بازی
ابزارها وجه نقد خط اعتباری سپرده‌گذاری مشتقه قرارداد آتی وام اختیار معامله (معامله پیچیده فروش) اوراق بهادار سهام سرمایه سپرده مدت‌دار (گواهی سپرده)
شرکتی حسابداری حسابرسی Capital budgeting |موسسه اعتبارسنجی مدیریت ریسک صورت مالی تملک اهرمی تصاحب و ادغام مالی سازمان‌یافته سرمایه‌گذاری خطرپذیر
شخصی اعتبار / بدهی Employment contract برنامه‌ریزی مالی بازنشستگی وام دانشجویی
امور مالی دولتی مالیه عمومی مخارج جاری عملیات بازتوزیع پرداخت پولی درآمد دولت مالیاتation Deficit spending بودجه (توازن) بدهی درآمد غیرمالیاتی دستور پرداخت
بانک و بانکداری بانک مرکزی حساب سپرده بانکداری ذخیره کسری وام نقدینگی فهرست بانک‌ها
استانداردهای مقررات مالی · موازین مقررات بانکی موافقتنامه‌های بازل استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی ایزو ۳۱۰۰۰ گواهینامه حرفه‌ای اداره صندوق رسوایی‌های حسابداری
تاریخ اقتصاد سرمایه‌گذاری خصوصی و سرمایه‌گذاری خطرپذیر بحران اقتصادی حباب بازار سهام سقوط بازار سهام