طاق شاه عباسی
| طاق شاه عباسی | |
|---|---|
 | |
 | |
| نام | طاق شاه عباسی |
| کشور | ایران |
| استان | خراسان جنوبی |
| شهرستان | طبس |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | بند |
| دورهٔ ساخت اثر | صفویه |
| بانی اثر | شاه عباس صفوی |
| مالک فعلی اثر | میراث فرهنگی |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | دارد |
  طاق شاه عباسی | |
طاق شاه عباسی قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین سد قوسی جهان با ارتفاع ۶۰ متر ارتفاع و با عرض تاج ۱ متر نازکترین سد جهان و همچنین برای مدت ۵۵۰ سال بلندترین سد در جهان، در نزدیکی روستای خرو و در فاصله ۲۷ کیلومتری شهر طبس در نزدیکی چشمه آب گرم مرتضی علی قرار دارد که با بیش از ۷۰۰ سال قدمت از آثار تاریخی دوران صفویه محسوب میشود.[۱]
در بسیاری از گوشه های سد یا طاق شاه عباسی، سنگ نگاره‌هایی چون نقوش بزکوهی دیده میشود. این ها نمادی هستند از درخواست فراوانی آب، زایندگی و فراوانی نعمت.[۲]
نحوه عملکرد سد[ویرایش]
در دره های تنگ شهر طبس ایرانیان در زمان های دور سدها را بر روی طاق های آجری احداث کردند و بدین ترتیب نیاز به انحرافاتی در زمان احداث مرتفع داشتند. این روش خلاقانه با کارکرد کاهش بیشینه سیلاب در سد شاه عباسی در طبس ترکیب شده است. سیلاب‌ها با دوره بازگشت ۱۰ سال از زیر طاق به صورت آزادانه عبور می‌کنند. در سیلاب‌های بزرگ‌تر، مقداری از حجم سیلاب در پشت سد ذخیره میشود، به این ترتیب طی صدها سال، سد عباسی، شهر طبس را در مقابل سیلاب‌های رودخانه نهرین حفاظت کرده است.
دقت و خلاقیت ایرانیان در آن زمان برای ساخت سد شاه عباسی در طبس به اندازه بوده است که با توجه به موقعیت خروجی سد، هیچ رسوبی در پشت سد ذخیره نمی گردد. با این شرایط ما می توانیم انتظار این را داشته باشیم این سازه ی بی نظیر تا هزاران سال بعد بدون آن که نیازی به تعمیر و نگهداری داشته باشید به کار خود ادامه دهد. نکته مهم آن است که اگر امروز بر اساس آخرین دستاوردهای مهندسی سد و سیلاب، سدی برای کنترل سیلاب رودخانه نهرین احداث شود، مشخصات آن بسیار به سد عباسی نزدیک خواهد بود.[۳] [۴] [۵] متن صفحه.[۶] با وجود جستجوی بسیار به نظر می‌رسد این اثر در میراث فرهنگی ثبت نشده باشد. [نیازمند منبع]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ نازکترین سد جهان، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ آشنایی با سد (طاق) شاه عباسی، همشهری آنلاین.
- ↑ طاق شاه عباسی طبس،راهنما سفر.
- ↑ طاق شاه عباسی قدیمی ترین و بزرگ ترین سد قوسی جهان، تابناک با تو.
- ↑ سد شاه عباسی طبس نازک ترین سد جهان، ایران گردی لست سکند.
- ↑ طاق شاه عباسی طبس، سیری در ایران.
