صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۹۳۱٬۴۰۳ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

سیفلیس یا سفلیس نوعی بیماری آمیزشی است که از باکتری ترپونما پالیدوم ناشی می‌شود. اولین بار فریتز شادین و اریش هوفمان در سال ۱۹۰۵ باکتری‌ای را که باعث این بیماری می‌شود، یعنی ترپونما پالیدیوم را شناسایی کردند. سیفلیس می‌تواند در یکی از این چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و سوم ظاهر شود. سیفلیس اولیه از طریق ارتباط مستقیم جنسی با زخم‌های عفونی شخص مبتلا به این بیماری عارض می‌شود. سیفلیس ثانویه به شیوه‌های مختلفی ظاهر می‌شود و علایم آن غالباً پوست، غشاء مخاطی و غدد لنفاوی را درگیر می‌کند. در سیفلیس نهفته عفونت با استفاده از سرم‌شناسی شناسایی می‌شود و در آن علایم بیماری مشاهده نمی‌شود. مرحله سوم به سه شکل دمل سیفلیسی، سیفلیس عصبی متاخر و سیفلیس قلبی–عروقی تقسیم می‌گردد و در یک سوم افراد آلوده‌ای که تحت درمان قرار نمی‌گیرند بروز می‌کند. همچنین ابتلا به سیفلیس به صورت مادرزادی نیز می‌تواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان رخ دهد و دو سوم نوزادان سیفلیسی بدون علایم این بیماری به دنیا می‌آیند. راه اصلی انتقال سیفلیس آمیزش جنسی است؛ اما می‌تواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان هم از مادر به جنین منتقل و منجر به سیفلیس مادرزادی شود. این بیماری می‌تواند با بوسه‌زدن بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه دهانی، مهبلی و نزدیکی مقعدی، انتقال یابد، اما نمی‌تواند از طریق صندلی توالت، فعالیت‌های روزانه، وان‌های داغ یا استفاده مشترک از ظروف غذا یا لباس منتقل شود. سیفلیس معمولاً با زخم‌های بدون درد روی اندام تناسلی یا در دهان یا مقعد (عفونت اولیه) شروع می‌شود.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… رنگ آبی در ماهی ماندارین نوعی رنگ‌آمیزی ساختاری، حاصل تداخل امواج با لایهٔ نازک و انبوهی از کریستال‌های پورین است؟(در تصویر)
… مسیر تاوه‌ای فون کارمان فقط در محدوده معینی رخ می‌دهد که به سرعت میدان برداری و به ویژه عدد رینولدز وابسته است؟
… کاتوبار سامانه‌ای است برای پرتاب یا بازیابی هواپیما‌ها بر روی عرشه پرواز ناو هواپیمابر؟
… دوران سه ساله حکومت بهرام یکم، پایان تسامح ساسانیان نسبت به مانی و پیروانش و کاهش آزادی مذهبی — برای مدتی — در شاهنشاهی ساسانی شد؟
… ویلیام فلای ناخدای مشهور دزدان دریایی طی آخرین سخنان قبل از اعدام از سایر ناخدایان دزدان دریایی خواست تا دستمزد ملوانانشان را به موقع پرداخته و با آنها به خوبی رفتار کنند؟
… بر طبق فهرست کشورهای مستقل، کشور ژاپن، کره شمالی را به رسمیت نمی‌شناسد؟

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۸ مهر ۱۴۰۱ خورشیدی) ۹۳۱٬۴۰۳ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

درگیری معترضان با نیروی انتظامی

در جریان اعتراضات مردم ایران (در تصویر) به جان باختن مهسا امینی، دست‌کم ۷۶ نفر کشته شدند.
دست‌کم ۸۱ تن در درگیری دوباره میان تاجیکستان و قرقیزستان کشته شدند.
در انتخابات سراسری سوئد، احزاب دموکرات ،میانه‌رو، دموکرات مسیحی و لیبرال (سوئد)، اکثریت کرسی‌های ریکسداگ را به دست آوردند.
به‌ دنبال درگیری جدید در بحران مرزی بین ارمنستان و آذربایجان بیش از ۱۵۰ سرباز کشته شدند.
زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۷٫۶ بخش شمالی استان موروبه در کشور پاپوآ گینه نو را به لرزه درآورد.

یادبودها

امروز: جمعه، ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی برابر ۸ مهر ۱۴۰۱ هجری خورشیدی و ۴ ربیع‌الاول ۱۴۴۴ هجری قمری (UTC)

در بوتسوانا: روز استقلال، در ایران: بزرگداشت مولوی

رویدادها

۱۹۳۸ - «توافقنامه مونیخ» به تشویق نخست‌وزیر وقت انگلیس «نِویل چمبرلِین»، برای خشنودسازی آدولف هیتلر و پیشگیری از وقوع جنگ جهانی دوم به امضا رسید. طبق این معاهده؛ فرانسه و انگلیس، موافقت خود را با ملحق شدن «سودِتنلَند» چکسلواکی به آلمان نازی اعلام کردند.
۱۹۴۱ - کشتار ۳۳٬۷۷۱ یهودی به‌دست یک واحد ویژهٔ «اس اس» آلمان نازی در دره تنگی به نام «بابی یار» در حد فاصل شمالی شهر کی‌اف در اوکراین در عرض ۳۶ ساعت و در این روز به پایان رسید. این واقعهٔ هولوکاستی به «قتل‌عام بابی یار» شهرت یافت.
۱۹۸۰ - استاندارد اترنت توسط سه شرکت آمریکایی زیراکس، اینتل و «دی‌ای‌سی» منتشر شد.
۲۰۰۵ - روزنامه دانمارکی یولاندز پستن با چاپ کاریکاتورهای محمد، پیامبر اسلام خشم مسلمانان در بسیاری از کشورهای اسلامی را برانگیخت.

زادروزها

۱۲۰۷ - زادروز مولانا (در تصویر) شاعر و عارف اهل تصوف، سراینده منظومهٔ مثنوی معنوی
۱۸۷۰ - زادروز ژان باپتیست پرَن فیزیکدان فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل سال ۱۹۲۶
۱۹۲۴ - زادروز ترومن کاپوتی نویسنده اهل ایالات متحده آمریکا
۱۹۴۵ - زادروز ایهود اولمرت نخست‌وزیر اسرائیل از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹
۱۹۷۵ - زادروز ماریون کوتیار بازیگر و خوانندهٔ فرانسوی، برندهٔ جایزه اسکار

درگذشت‌ها

۴۲۰ - درگذشت جروم کشیش ایلیریایی، مترجم کتاب مقدس از عبری به لاتین
۱۸۹۸ - درگذشت کامیل آلفرد پابست نقاش فرانسوی
۱۹۵۵ - درگذشت جیمز دین بازیگر آمریکایی
۱۹۸۵ - درگذشت سیمون سینیوره بازیگر فرانسوی
۱۹۸۵ - درگذشت چارلز فرانسیس ریشتر زلزله شناس آمریکایی
۱۹۹۰ - درگذشت پاتریک وایت نویسندهٔ استرالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۳
۲۰۱۱ - درگذشت رالف استاینمن ایمنی‌شناس و زیست‌شناس سلولی کانادایی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۲۰۱۱

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای سپتامبر – یادبودهای بیشتر…