شهرستان قزوین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شهرستان قزوین
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانقزوین
مرکز شهرستانقزوین
سایر شهرهاقزوین، اقبالیه، محمودآباد نمونه،
سیردان، معلم کلایه، رازمیان، کوهین
بخش‌هامرکزی، رودبار الموت،
رودبار الموت غربی، طارم سفلی،
کوهین
سال تأسیس۱۳۱۶
نام‌های پیشینقزی لند
مردم
جمعیت۵۶۶٬۷۷۳ نفر
مذهبشیعه

شهرستان قزوین یکی از شهرستان‌های استان قزوین کشور ایران است. مرکز این شهرستان، شهر قزوین است. سیردان، رازمیان، معلم‌کلایه، اقبالیه، کوهین و محمودآباد نمونه‌هایی دیگر مناطق شهری آن هستند.

مردم[ویرایش]

زبان رایج در بین مردم شهر قزوین فارسی با لهجه قزوینی است.[۱][۲][۳] به گونه‌ای که ساکنان محله‌های شرقی، جنوبی و مرکزی قزوین که کمتر با صفویان در ارتباط بودند، به زبان فارسی سخن می‌گویند.[۴] زبان‌های ترکی آذربایجانی[۵]و تاتی نیز در بین مردم این شهر رواج دارد. به طوری که ساکنان محله‌هایی که با صفویان در ارتباط بوده‌اند به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.[۶][۲] همچنین این منطقه، اصلی‌ترین سکونتگاه تات‌های ایران است.[۴] زبان‌های دیگری مثل مراغی، کردی، لری، گیلکی و رمانلویی نیز در این شهرستان تکلم می‌شود.[۲][۷][۳]

برخلاف شهر قزوین که زبان اکثریت ساکنان آن فارسی است، ساکنان بیشتر روستاهای شهرستان قزوین به زبان ترکی آذربایجانی[۸]و زبان تاتی سخن می‌گویند.[۲][۳]

جمعیت[ویرایش]

جمعیت این شهرستان براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، برابر با ۵۶۶٬۷۷۳ نفر بوده‌است.[۹]

تقسیمات کشوری[ویرایش]

در تقسیمات کشوری جدید ایران که در سال ۱۳۱۶ شکل گرفت، قزوین یکی از شهرستان‌های تابع استان یکم (به مرکزیت تهران) شد. در بیستم مهر ۱۳۲۶ هجری خورشیدی به تصویب هیئت‌وزیران، استان زنجان تشکیل شد و شهرستان قزوین از استان یکم جدا و به استان زنجان ملحق شد. در سال ۱۳۷۳ هجری خورشیدی شهرستان قزوین از استان زنجان جدا شد و به استان تهران پیوست. سپس در سال ۱۳۷۵ هجری خورشیدی استان قزوین تشکیل شد و شهرستان قزوین به استان قزوین پیوست. این شهرستان اکنون مرکز استان قزوین است و از بخش‌ها، شهرها و دهستان‌های زیر تشکیل شده‌است:

شهرها: قزوین، اقبالیه و محمودآباد نمونه.

  • بخش طارم سفلی
    • دهستان چوقور
    • دهستان خندان
    • دهستان کوهگیر
    • دهستان نیارک

شهرها: سیردان

شهرها: معلم کلایه

شهرها: رازمیان

  • بخش کوهین
    • دهستان ایلات قاقازان شرقی
    • دهستان ایلات قاقازان غربی

شهرها: کوهین

منابع[ویرایش]

  1. وزارت آموزش پرورش اداره کل استان قزوین بایگانی‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine http://www.gozinesh.medu.ir/portal/home.php?ocode=100069834&block=assistant-council بایگانی‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ «شهرستان قزوین». صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «قزوین». علمینه. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «اقوام و زبان در استان قزوین». سیتی‌پدیا. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  5. «دانشگاه تهران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰.
  6. «ایران‌نما». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰.
  7. «سیمای استان قزوین». وزارت جهاد کشاورزی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئن ۲۰۱۷.
  8. فرمانداری شهرستان قزوین
  9. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۰» (اکسل). درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.