شهرستان دلیجان

شهرستان دلیجان
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	مرکزی
مرکز شهرستان	دلیجان
سایر شهرها	دلیجان، نراق
بخش‌ها	مرکزی
سال تأسیس	۱۳۵۸
نام‌های پیشین	دلیرگان، دلیرجان، دلیگان
اداره
فرماندار	ابوالفضل قاسمی
مردم
جمعیت	۵۱٬۶۲۱ نفر(۱۳۹۵)
مذهب	شیعه
جغرافیای طبیعی
مساحت	۲۵۰۰ کیلومتر مربع کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا	۱۵۳۰ متر
داده‌های دیگر
وبگاه	فرمانداری شهرستان دلیجان

شهرستان دلیجان یکی از شهرستان‌های استان مرکزی است و مرکز آن شهر دلیجان است. نراق دیگر شهر آن است.

موقعیت و تقسیمات جغرافیایی

اراک

ساوه

زرندیه

خمین

محلات

دلیجان

شازند

آشتیان

تفرش

کمیجان

خنداب

فراهان

شهرستان دلیجان در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۱۶ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۵ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۳ درجه و ۴۲ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۱۸ دقیقه واقع شده شهر دلیجان به‌عنوان مرکز این شهرستان در ارتفاع ۱۵۳۰ متری از سطح دریا قرار دارد

این شهرستان از شمال با شهرستان قم استان قم و شهرستان کهک استان قم، از جنوب با شهرستان میمه و وزوان استان اصفهان، از شرق با شهرستان کاشان استان اصفهان و از غرب با شهرستان محلات همسایه است. گستردگی این شهرستان نزدیک به ۲۵۰۰ کیلومتر مربع می‌باشد و در کنار این از راه‌های پیوند دهنده چندین استان کشور است. این شهرستان در استان مرکزی از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است و همین امر زمینه را برای تغییرات اجتماعی و فرهنگی در آن شهر فراهم آورده است و به دلیل همین عوامل این شهرستان در حال گذر از موقعیت کنونی به وضعیت صنعتی بوده و مردم آن فرایند شهروندی را تجربه می‌کنند.

بر اساس تقسیمات کشوری شهرستان دلیجان دارای دو شهر دلیجان و نراق و یک بخش با نام بخش مرکزی، چهار دهستان و صد آبادی دارای سکنه است که از این تعداد ۲۹ آبادی دارای ۲۰ خانوار و بیشتر هستند. دهستان‌های شهرستان دلیجان عبارت‌اند از:

• دهستان دودهک
• دهستان هستیجان
• دهستان جاسب
• دهستان جوشق

آب و هوا

شهرستان دلیجان در قلمرو آب و هوایی نیمه خشک قرار دارد و مرکز آن یعنی شهر دلیجان دارای زمستان‌های سرد و تابستان‌های نسبتاً گرم است. متوسط بارندگی عمومی حدود ۱۵۰ میلی‌متر می‌باشد، که کمترین میزان بارندگی را در میان شهرستان‌های استان، دارا است.

زبان

اهالی شهرستان دلیجان به فارسی سخن می‌گویند اما در گذشته، گویش مردم این شهرستان زبان راجی/ رایجی یا در اصطلاح محلی بُروِبشِه بود که امروزه در شهر دلیجان و آبادی اران از توابع جاسب رواج دارد.

جمعیت

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان دلیجان در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵۱٬۶۲۱ نفر بوده است که از این میان ۲۶٬۳۷۲ نفر مرد و ۲۵٬۲۴۹ نفر زن بوده‌اند.

سوغات شهرستان

نبات، حلواشکری، ارده، جوزقند، زعفران، و محصولات کشاورزی ازقبیل هندوانه، خیار، خربزه وانار می‌باشد که محصولات کشاورزی تولید شده، به علت نوع خاص آب و هوا و زمین زراعی کیفیت بالایی دارند.

جاذبه‌های گردشگری

جاذبه‌های گردشگری این شهر شامل کاروانسرای دودهک، پل شاه عباسی دودهک، و غار نخجیر در جاده دلیجان به نراق است. آثار تاریخی شهر نراق شامل بازار، آب‌انبار، مساجد، بافت تاریخی و امامزاده‌ها است. غار چال نخجیر از دیدنی‌های منطقه است. گوشواره‌های آهکی که بر روی طاق شکل گرفته نیز دیدنی است. وجود دو مسیر آبی و خشک در این غار، امکان پیاده‌روی و قایق‌سواری را فراهم کرده است. دلیجان با ۴۸۷ اثر ثبت ملی قطب گردشگری ایران است.

منابع

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
• هلال احمر شهرستان دلیجان