شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شبکه الکترونیکی پرداخت کارت
نوعسهامی خاص
بنا نهاده۱۰ دی ۱۳۹۰
مدیر عامل اجراییسید کاظم دهقان[۱]
افراد کلیدیمحسن قادری (مدیر عامل سابق شاپرک)
خدماتساماندهی پرداخت کارت بانکی
مادرشرکت خدمات انفورماتیک
وبگاه

شبکه الکترونیکی پرداخت کارت یا شاپرک یک شرکت فعال در زمینه کارت‌های بانکی است که به منظور ساماندهی نظام پرداختی با مشارکت بانک‌های ایران در سال ۱۳۹۰ تأسیس شد. شاپرک زیرمجموعه شرکت خدمات انفورماتیک زیرمجموعه شرکت ملی انفورماتیک است. شرکت شاپرک نرم‌افزار را در زبان برنامه‌نویسی جاوا ساخته‌است.[۲] رکورد تعداد تراکنش یک شبانه روز ۱۴۰۰ تا خرداد تعداد ۵۰۰ میلیون واحد تراکنش بود.[۳] شبکه شتاب شبیه شاپرک است.[۴]

وظایف و فعالیت‌ها[ویرایش]

به گفته محمود بهمنی، مدیر سابق بانک مرکزی ایران شاپرک وظیفه حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی در زمینه استانداردسازی، توزیع مناسب و نظارت بر مبادلات الکترونیکی کشور در مراکز فروش کالا و خدمات را بر عهده دارد.[۵] این سامانه مشابه SEPA در اروپا و INTRAC در کانادا است.[۶]

این شرکت مرداد ۱۴۰۰ کدپستی مرتبط با بیش از ۸۴۰ هزار پذیرنده فعال در شبکه پرداخت الکترونیکی کشور بازبینی و تصحیح کرده‌است.[۷]

پرداخت‌های اینترنتی[ویرایش]

طبق طرح جدید شاپرک، تا اوایل سال ۱۳۹۳ خورشیدی مسیر پرداخت اینترنتی از بانک‌ها و شتاب قطع و به شبکه شاپرک منتقل خواهد شد. فروشگاه‌های مجازی برای انتقال پرداخت‌هایشان از طریق این شبکه باید حتماً مجوز کسب و نماد اعتماد را دریافت کرده باشند.[۸]

قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان قانون مالیات بر عایدی سرمایه و نیز قانون دایمی مالیات بر ارزش افزوده[ویرایش]

به دلیل تصویب این طرح ۸/۳ میلیون دارنده کارتخوان از طریق اخذ اظهارنامه[۹]حساب مالیاتی اداره دارایی تشکیل دادند که یک فرایند پذیرش بوروکراتیک دارد.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]

سیستم جامع مدیریت پذیرندگان شاپرک MMS/CRM[ویرایش]

یک زیرساخت که مبتنی بر برنامه‌نویسی مایکروسافت داینمیکس است به دلایلی من جمله کنترل سیستماتیک و رفع خطای انسانی در ثبت داده‌ها ساخته‌اند.[۱۶][۱۷]

فناوری شبکه[ویرایش]

سوئیچ پرداخت یک برنامه نرم‌افزاری است که بر روی حداقل یک سرور نصب می‌شود. این نرم‌افزار عموماً به یک دیتابیس برای کار کردن و نوشتن اطلاعات نیاز دارد.[۱۸]

وظیفه اصلی سوئیچ پرداخت انجام تراکنش پرداخت است.

فرایند پرداخت چون اهمیت مالی دارد یک پروسه بسیار دقیق و حساب شده‌است و همه موارد مرتبط با خطاها در آن مورد بررسی قرار می‌گیرد و همواره سعی می‌گردد تا بهبود داده شود و جلوی روش‌های تقلب مالی و پولشویی در آن گرفته شود.

متولی اصلی نظارت بر پرداخت در ایران بانک مرکزی است که به وسیلهٔ شبکه شتاب و شبکه شاپرک بر آن نظارت می‌کند.

شبکه شتاب بر روی نقل و انتقال پول در سیستم بانکی و شبکه شاپرک بر روی نقل و انتقال پول در شبکه شرکت‌های خدمات پرداخت که اصطلاحاً Payment Service Provider (PSP) نامیده می‌شوند و عموماً در ان تراکنش‌های مبتنی بر کارتهای بانکی رد و بدل می‌شود نظارت می‌کند

انواع سوئیچ‌های پرداخت[۱۹][ویرایش]

  1. سوئیچ پذیرندگی
  2. سوئیچ صادرکنندگی
  3. سوئیچ شاپرک
  4. سوئیچ شتاب
  5. سوئیچ Authorizer
  6. سوئیچ Interchange

تولیدکنندگان سوئیچ پرداخت[ویرایش]

شرکت‌های برنامه‌نویسی هریک می‌توانند یک سوئیچ پرداخت بنویسند یا تولید کنند. شرکت‌های PSP هم می‌توانند سوئیچ خود را داشته باشند.

شرکت‌ها و برنامک‌های مجاز[ویرایش]

سوئیچ پرداخت زمانی عملیاتی محسوب می‌شود که به سوئیچ شرکت شاپرک متصل باشد و برای اینکار باید از شرکت شاپرک و بانک مرکزی مجوز دریافت کند.

شرکت‌های PSP[۲۰]

هم‌اکنون در ایران ۱۲ شرکت از شرکت شاپرک مجوز دریافت کرده‌اند:

انتقادها[ویرایش]

گفته می‌شود سامانه جدید پرداخت کارتی باعث شده خریدها از پایانه‌های فروش به صورت آنی انجام نشود و مبالغ پس از چند ساعت به حساب صاحب پایانه‌های فروش واریز شود، در ابتدا اجرای این طرح وقفه زیادی در واریز مبالغ صورت گرفت که باعث نارضایتی فروشندگان زیادی شده‌است.[۲۱]

منابع[ویرایش]

  1. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲ فوریه ۲۰۲۱.
  2. «شرکت شاپرک، توسعه‌دهنده وب جاوا استخدام می‌کند». راه پرداخت. ۲۰۲۱-۱۰-۱۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۳.
  3. «گذار موفق شبکه بانکی به قرن جدید / تراکنش‌های شاپرک و شتاب رکورد زد». راه پرداخت. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۳.
  4. «تفاوت شاپرک و شتاب». اخبار پرداخت. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۳.
  5. «دکتر بهمنی: جایگزینی مبادلات الکترونیکی پول و نظارت هوشمندانه، مأموریت شاپرک است». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳.
  6. «پاسخ تمام سؤالات کاربران خبرآنلاین دربارهٔ ابهام‌های سامانه شاپرک از زبان مدیر واحد عملیات شاپرک». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳.
  7. «بازبینی و تطبیق کدپستی پذیرندگان شبکه پرداخت الکترونیکی کشور». ایبِنا. ۲۰۲۱-۰۷-۲۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۳.
  8. «دنیای اقتصاد: پرداخت اینترنتی از طریق بانک‌ها متوقف می‌شود». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰ نوامبر ۲۰۱۳.
  9. «اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی در سال جاری منتفی و به آینده موکول شد». همشهری آنلاین. ۲۰۲۱-۰۷-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  10. صالحی، الهه (۲۰۲۱-۰۴-۱۳). «خودکار نشدن فرایند صدور کدمالیاتی تعداد پذیرندگان جدید پرداخت‌یاران را ۵۰ تا ۹۰ درصد کاهش داد». پیوست. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  11. «قانون پایانه فروشگاهی، جریان کالا و پول را رصد می‌کند/ جلوگیری از فرار مالیاتی تا 30 درصد | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  12. «اتصال 8.5 میلیون دستگاه کارتخوان به سازمان مالیاتی | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  13. «قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان». inta.tax.gov.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  14. «جزئیات جدید از قانون پایانه‌های فروشگاهی؛ زمان دقیق اجرای قانون مشخص شد؟». قدس آنلاین | پایگاه خبری - تحلیلی. ۲۰۲۱-۱۰-۰۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  15. «قانون "پایانه فروشگاهی" برای معاملات پیش از تصویب آن اجرایی نمی‌شود». ایمنا. ۲۰۲۱-۰۶-۰۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  16. 10 (۲۰۱۶-۱۰-۲۲). «سامانه جامع مدیریت پذیرندگان شاپرک عملیاتی شد». ایرنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  17. «سامانه جامع مدیریت پذیرندگان شاپرک وارد فاز عملیاتی شد». راه پرداخت. ۲۰۱۶-۱۰-۲۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۱۱-۱۴.
  18. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۱۸.
  19. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۱۸.
  20. «شرکت هایPSP». شرکت شاپرک.[پیوند مرده]
  21. «خبرآنلاین: «شاپرک» و چالش‌های جدید خریدار و فروشنده/ رضایت فدای افزایش نظارت». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۳.

پیوند به بیرون[ویرایش]