شتربان
مختصات: ۳۸°۶′۲۷٫۶۶″ شمالی ۴۶°۱۷′۳۸٫۳۴″ شرقی / ۳۸٫۱۰۷۶۸۳۳°شمالی ۴۶٫۲۹۳۹۸۳۳°شرقی
دَوه‌چی (شُتُرْبانْ) یکی از محله‌های تاریخی و بزرگ شهر تبریز است. این محله از سمت شمال به کوه سرخاب، از سمت جنوب به رودخانهٔ مهران‌رود، از سمت شرق به محلهٔ سرخاب و از سمت غرب به محلهٔ امیرخیز محدود شده‌است. مسجد عرب‌لر مهم‌ترین مسجد در میان مساجد سی‌گانهٔ محلهٔ شتربان است. امامزاده سید ابراهیم، درهٔ گرو و میدان صاحب‌الامر نیز در این محله واقع شده‌است. سنگ‌نوشتهٔ بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم اثر میرزای سنگلاخ پیش‌تر در امامزاده سید ابراهیم نگهداری می‌شد که بعدها به موزهٔ آذربایجان منتقل شده‌است.[۱]
بیشتر اهالی این محله، به همراه محله‌های باغمیشه، سرخاب و ششگلان، در دوران جنبش مشروطه ایران، مخالف مشروطه بوده و با اهالی محله‌های خیابان و امیرخیز که طرفدار مشروطه بودند، مخالفت کرده و با آن‌ها درگیر جنگ داخلی می‌شدند.[۲]
وجه تسمیه[ویرایش]
- محلهٔ «دوه‌چی» در کتب و منابع تاریخی به‌صورت «ساربان» نیز نوشته شده‌است. تا اواخر دههٔ چهارم خورشیدی، ساکنان این محله که اغلب آنان بازرگان و تاجر بودند، برای حمل و نقل کالا و اجناس خود از شتر بهره می‌جستند. از آن‌جایی که واژهٔ «دوه» در زبان ترکی آذربایجانی به معنای شتر است، احتمال می‌رود این منطقه بدین جهت دوه‌چی (شتربان) خوانده شده‌است.[۱]
آثار تاریخی[ویرایش]
- آب‌انبار مشیرالتجار
- بازارچهٔ دوه‌چی
- پل ملامحمد دایی
- حمام وزیر
- خانهٔ حاج سید یزدانی
- خانهٔ حاج علی‌اکبر شله چی
- خانهٔ حاج کریم
- خانهٔ حاج مطلب‌خان
- خانهٔ قدیم حجت‌الاسلام
- خانهٔ میرابوالفضل
- خانهٔ میرزا اسحاق‌خان
- کاروانسرای آقاآجچی
- کاروانسرای حاج حسین
- کاروانسرای حاج خلیل
- کاروانسرای حاج محمدجعفر
- کاروانسرای حاج میرزا محمدامین
- کاروانسرای حسن
- کاروانسرای کربلایی الله‌وردی
- کاروانسرای مشهدی جعفر
- کاروانسرای مشهدی محمد
- کاروانسرای ملامحمد دایی
- کاروانسرای میرزا ابراهیم
- کاروانسرای میرزا رضا صابون‌پز
- گورستان دوه چی
- مدرسهٔ میرزا مهدی
- مسجد دباغ‌خانه
- میدان صاحب‌الامر
- سامان میدانی
- یخچال
- یخچال خرابه
- میدان صاحب آباد
- کاخ هشت بهشت (باغ صاحب آباد)
- مسجد حسن پاشا
امروزه برخی از این آثار از میان رفته‌اند.[۱]
نقل‌قول‌ها[ویرایش]
نادر میرزا در خاطرات خود کدخدای شتربان را حاجی میرزا موسی معرفی کرده و هم‌چنین دربارهٔ قنات‌های این محله می‌نویسد:[۱]
قنات امام جمعه:
این کهریز بزرگ که رودی است روان از مشرق می‌آید. این قنات را حاجی میرزا لطفعلی امام جمعه حفر نموده‌است.
قنات امیرنظام:
این کهریز، بساتین نزدیک به قنطرهٔ آجی را آبیاری نماید. این قنات را امیر بزرگ محمدخان زنگنه امر به حفر نموده.
منابع[ویرایش]
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون تبریز است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
