شازده احتجاب
| نویسنده(ها) | هوشنگ گلشیری
 |
|---|---|
| گونه(های) ادبی | جریان سیال ذهن |
تاریخ نشر | ۱۳۴۸ |
شازده احتجاب رمانی از هوشنگ گلشیری است که نخستین بار به سال ۱۳۴۸ چاپ شد. گلشیری این اثر را خوش‌اقبال‌ترین کتاب خود نامیده است.
داستان[ویرایش]
شازده احتجاب روایت فروپاشی نظام شاهی و پیشامدرن در سنت فرهنگی ایران است. شخصیت اول رمان، که «شازده احتجاب» نامیده می‌شود، در اوهام و گذشته، به روایت قسمتی از استبداد و بیداد خود و خانواده‌اش می‌پردازد.
گلشیری در این رمان از شیوهٔ جریان سیال ذهن بهره می‌گیرد.
بخشی از متن شازده احتجاب[ویرایش]
«باور کنید، این جد کبیر فقط از بابت کین پس مبارکش ناراحت بوده: یک روز خونریزی دارد، یک روز باید عمل بکنند، یک روز حکیم ابونواس سواری را قدغن کرده است و یک روز باید مسهل خورَد یا در اندرونی، پنهان از چشم عملهٔ خلوت، شراب نوشد تا بلکه بواسیر راحتش بگذارد. همه‌اش همین است.»
نوع روایت[ویرایش]
«قصهٔ شازده احتجاب از درون روایت می‌شود؛ هوشنگ گلشیری در کنار استفاده از دانای کلی که دارد، هر بار با دخول به ذهن یکی از ساکنین خانه، روایت را پیش می‌برد. عمارت پوسیده و عقیم و ازدست‌رفتهٔ شازده هم درست به خودِ او می‌ماند.»[۱]
فیلم[ویرایش]
فیلمی با همین نام و به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا با اقتباس از این رمان ساخته شده است.[۲]
ترجمه‌ها[ویرایش]
شازده احتجاب مورد تحسین آلن رب گریه بوده و به زبان فرانسوی[۲] و همچنین به زبان انگلیسی، توسط جیمز بوکن[۳] ترجمه شده است.
شباهت با زوال خاندان آشر[ویرایش]
«شازده احتجاب و زوال خاندان آشر هر دو علیه باورهای سنتی منسوخ زمانهٔ خودشان عصیان می‌کنند و این امر نه‌تنها در مضمون و محتوی آثار، بلکه در فُرم آن‌ها نیز خود را به نمایش می‌گذارد. هر دو اثر از عناصری کهن بهره می‌جویند تا بدعت‌گذار صناعات داستان‌نویسی ملی و درنتیجه خالق جریانات اصیل مستقل و ملی باشند.»[۴]
منابع[ویرایش]
- صالحی، پرویز (فروردین و اردیبهشت ۱۳۴۹). «شازده احتجاب». راهنمای کتاب (۱ و ۲): ۷۶−۸۱.
- شازده احتجاب- هوشنگ گلشیری- انتشارات نیلوفر- چاپ چهاردهم- ۱۳۸۴- تهران.
 |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به شازده احتجاب در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
پانویس[ویرایش]
- ↑ سلامی، علی؛ محمدی، میدیا (۱۴۰۰-۰۱-۲۵). «بررسی تطبیقی محتوای «شازده احتجاب» اثر هوشنگ گلشیری و «زوال خاندان آشر» اثر ادگار آلن پو». civilica.com (به Farsi). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۶.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «gooya news :: culture: سالگشت درگذشت هوشنگ گلشیری، "شازده احتجاب" و اظهارنظرهایی از بزرگان ادبیات، سینما و تئاتر، ایسنا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۰۷.
- ↑ «خبرگزاری میراث فرهنگی». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۰۷.
- ↑ سلامی، علی؛ محمدی، میدیا (۱۴۰۰-۰۱-۲۵). «بررسی تطبیقی محتوای «شازده احتجاب» اثر هوشنگ گلشیری و «زوال خاندان آشر» اثر ادگار آلن پو». civilica.com (به Farsi). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۰۶.
| مجموعه داستان | |
|---|---|
| رمان | |
| مرتبط |
|
| اقتباس سینمایی |
|
