سید حسین صفایی

سید حسین صفایی
زادروز	سال ۱۳۱۲ هجری شمسی قزوین (۸۶ سال)
محل زندگی	تهران
تابعیت	ایران
تحصیلات	دکتری تخصصی حقوق خصوصی
دانش‌آموختهٔ	دانشگاه تهران
پیشه	حقوقدان، استاد دانشگاه و نویسنده
لقب	دکتر صفایی
دین	اسلام
مذهب	شیعه
آثار	کتب حقوق مدنی و مقالات متعدد حقوقی

سیدحسین صفائی (زادهٔ ۱۳۱۲ در قزوین) حقوقدان، نویسنده، مترجم و استاد دانشگاه سرشناس ایرانی است.

زندگی‌نامه

وی بعد از طی دوره‌های ابتدایی و متوسطه در همان شهر، به تحصیل علوم دینی در حوزه علمیه قزوین پرداخت سپس به تهران آمد و به دانشکدهٔ الهیات دانشگاه تهران رفت. در سال ۱۳۳۲ مقطع کارشناسی را به اتمام رساند و بلافاصله در دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پذیرفته شد و لیسانس قضایی را با اخذ رتبهٔ اول دریافت کرد. سپس برای اخذ دکتری به فرانسه رفت و در آنجا تحت نظر رنه دیوید استاد برجسته فرانسوی از رساله دکتری خود دفاع کرد. پس از مراجعه به ایران از سال ۱۳۴۴ به عنوان عضو هیئت علمی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران مشغول شد و از سال ۱۳۵۲ به عنوان استاد این دانشکده به خدمت مشغول است. وی همچنین استاد تمام بازنشستهٔ دانشگاه تهران و نیز هم‌اکنون استاد پاره‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران است.

صفایی قبل از انقلاب چندین سال معاون دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران بود و از سال ۶۷ تا ۷۱ ریاست این دانشکده را بر عهده داشت. وی به مدت ۱۰ سال نیز مسئولیت مؤسسه حقوق تطبیقی دانشگاه تهران را داشت.

[۱] وی همچنین دبیر علمی «همایش ملی تجلیل از مقام علمی دکتر جعفری لنگرودی» می‌باشد.

آثار و تألیفات

صفایی خدمات علمی زیادی داشته‌است. شاگردان بسیاری تربیت کرده که برخی جز اساتید برجسته حقوق ایران هستند و کتب متعددی تألیف و ترجمه کرده‌است. کتاب‌های صفایی معمولاً جز کتاب‌های دانشگاهی مرجع در ایران است. به عنوان نمونه کتاب حقوق خانواده با همکاری اسداله امامی برنده جایز کتاب سال گردیده‌است و تاکنون بارها تجدید چاپ شده‌است. سبک نوشتن صفایی ساده و در عین حال بسیار روان است.

صفایی در زمینه ترجمه نیز آثار ارزشمندی به فارسی برگرداندند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها کتاب نظام‌های بزرگ حقوقی معاصر تألیف استاد بزرگ حقوق تطبیقی دنیا تألیف رنه دیوید است که با همکاری محمد آشوری و عزت‌الله عراقی به فارسی ترجمه کردند. مرکز نشر دانشگاهی این کتاب را به چاپ رسانده‌است.

ترجمه کتاب مبانی و اصول مسئولیت مدنی از دیدگاه حقوق تطبیقی تألیف آندره تنک، استاد برجسته مسئولیت مدنی، دیگر اثر صفایی است که با همکاری سید احسان حسینی به فارسی ترجمه و منتشر گردیده‌است. در این کتاب به مباحث عمیق فلسفی و مبانی مسئولیت مدنی پرداخته شده‌است. شرکت سهامی انتشار این کتاب را منتشر نموده‌است.

رنه دیوید و آندره تنک هر دو از اساتید صفایی در فرانسه بوده‌اند.

سیدحسین صفایی در مرکز پژوهشی دانشنامه‌های حقوقی علامه

تألیفات

• حمایت از محجورین در حقوق تطبیقی LA PROTECTION DES INCAPABLES (به زبان فرانسه)
• حقوق مدنی (جلد اول، حقوق اشخاص و اموال،انتشارات میزان، ۱۳۹۲)
• حقوق مدنی (جلد دوم، قواعد عمومی قرار دادها،انتشارات میزان، ۱۳۹۴)
• حقوق خانواده (در دو جلد، با همکاری اسدالله امامی، ۱۳۷۰) این کتاب برنده جایزه بهترین کتاب سال شده‌است.
• مختصر حقوق خانواده (با همکاری اسدالله امامی، نشر میزان، ۱۳۹۵)
• حقوق اشخاص و حمایت از محجورین (با همکاری مرتضی قاسم‌زاده،انتشارات سمت)
• مسئولیت مدنی:الزامات خارج از قرارداد (با همکاری حبیب‌الله رحیمی،انتشارات سمت)
• مسئولیت مدنی تطبیقی (با همکاری حبیب‌الله رحیمی انتشارات شهردانش، ۱۳۹۷)
• حقوق مدنی وصیت، ارث، شفعه (با همکاری هادی شعبانی کندسری، انتشارات شرکت سهامی انتشار)

ترجمه‌ها

• مفاهیم و ضوابط جدید در حقوق مدنی (۱۳۵۵)
• نهادهای اساسی در حقوق ایالات متحده آمریکا (ترجمه ۱۳۵۰)
• حقوق ایالات متحده آمریکا (ترجمه ۱۳۶۹)
• مباحثی از حقوق بین‌الملل خصوصی (انتشارات میزان)
• نظامهای بزرگ حقوقی معاصر (ترجمه با همکاری عزت‌الله عراقی و محمد آشوری)
• مبانی و اصول مسئولیت مدنی از دیدگاه حقوق تطبیقی (ترجمه با همکاری سید احسان حسینی، انتشارات شرکت سهامی انتشار، ۱۳۹۸)

مقالات

• مبانی مسئولیت مدنی پزشک با نگاهی به قانون جدید مجازات اسلامی؛
• اجرای اجباری عین تعهد و تقدم آن بر حق فسخ قرارداد؛
• معاملات هرمی از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران؛
• وکالت زوجه در طلاق و تفویض حق طلاق به او؛
• ارث کودکان آزمایشگاهی؛
• مطالعهٔ تطبیقی حقوق معنوی پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری و دارندگان حقوق مرتبط؛
• کنوانسیون بیع بین‌المللی و مسئلهٔ الحاق ایران به آن
• ارزش اثباتیِ شهادت در حقوق خصوصی؛
• نظریه تضامن در اجرای حق شفعه و ارث خیار؛
• محدودیت‌های مربوط به حقوق مالی بیگانگان در قوانین ایران؛
• مداخله در امور کشورهای دیگر از دیدگاه حقوق بین‌الملل؛
• مفهوم تقصیر سنگین در ارتباط با شرط عدم مسئولیت؛
• قوهٔ قاهره یا فورس ماژور (بررسی اجمالی در حقوق تطبیقی و حقوق بین‌الملل و قراردادهای بازرگانی بین‌المللی؛
• استناد به استفادهٔ بلاجهات با وجود رابطهٔ قراردادی؛
• تحلیل نمایندگی ناشی از تنفیذ در حقوق انگلیس، اسلام و ایران؛
• تولید مثل مصنوعی با کمک پزشکی و انتقال جنین در حقوق فرانسه و ایران؛
• آکادمی بین‌المللی حقوق تطبیقی و چهاردهمین کنگرهٔ بین‌المللی حقوق تطبیقی؛
• قیمومت شخص حقوقی و «قانون واگذاری قیمومت محجوران تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور به سازمان مذکور»؛
• سخنی چند دربارهٔ نوآوری‌ها و نارسایی‌های قانون داوری تجاری بین‌المللی؛
• گزارشی از چهاردهمین کنگره بین‌المللی حقوق تطبیقی؛
• تعیین حقوق حاکم بر ماهیت دعوی در داوری‌های بین‌المللی؛
• حقوق بشر در اسلام و اعلامیه جهانی حقوق بشر؛
• شرح و نقدی بر مادهٔ ۱۲۱۰ اصلاحی قانون مدنی مصوب ۱۳۶۱؛
• یادی از استاد رنه داوید.

کنفرانس‌ها

• رئیس افتخاری دومین کنگرهٔ سالیانهٔ اخلاق و حقوق باروری
• دبیر علمی «همایش ملی تجلیل از مقام علمی دکتر جعفری لنگرودی»

سوابق اجرائی

• از سال ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۱: معاون دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
• از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۸: معاون مؤسسهٔ حقوق تطبیقی دانشگاه تهران.
• از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱: رئیس دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.

پیوند به بیرون

• مقالات در نورمگز