سنگنگاره ساسانی خانتختی
سنگنگاره ساسانی خانتختی | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
نام | سنگنگاره ساسانی خانتختی |
کشور | ایران |
استان | آذربایجان غربی |
شهرستان | سلماس |
اطلاعات اثر | |
دیرینگی | دوره ساسانیان |
دورهٔ ساخت اثر | دوره ساسانیان |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۱۶۱ |
تاریخ ثبت ملی | ۱۵ دی ۱۳۱۰ |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | در کل روز آزاد است |
روی نقشه ایران
۳۸°۰۸′شمالی ۴۴°۵۶′شرقی / ۳۸٫۱۴°شمالی ۴۴٫۹۳°شرقی |
سنگنگاره ساسانی خانتختی مربوط به دوره ساسانیان است و در کیلومتر ۱۵جاده سلماس به ارومیه در نزدیکی روستای خانتختی و روی کوه پیرچتاووش[۱] واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۶۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.[۲]
توضیح اثر[ویرایش]
این نقش برجسته متعلق به قرن سوم میلادی و دوره پادشاهی ساسانیان است. سلماس کنونی در دوره اشکانیان یکی از مناطق حائل بین ایران و امپراتوری روم بوده و پس از آن به محل درگیریهای نظامی دو ابرقدرت شاهنشاهی ایران ساسانی و امپراتوری روم بدل شد. سنگنگاره خانتختی یادگار یکی از پیروزیهای ایرانیان بر رومیان است و در آن اردشیر بابکان و ولیعهدش شاپور یکم تصویر شدهاست که در بازگشت از فتح ارمنستان و پیروزی بر سپاهیان روم، دو تن از حکمرانان ارمنی محلی، هدایایی به ایشان تقدیم میکنند.[۳]
این نگاره حدود ۵ متر عرض و ۲/۵ تا ۲/۸ متر طول دارد. در این سنگنگاره دو نفر سوار و دو نفر پیاده هستند. سوار سمت چپ اردشیر بابکان است و سوار سمت راست شاپور یکم که در مقام ولیعهدی است و تاجی همانند پدرش دارد.[مردم محلی از نام شاهپور هم برای شهر سلماس استفاده میکنند] تاریخ ایجاد این نگاره ۲۳۸ میلادی است.[۴]
نگارخانه[ویرایش]
نجیبزاده ارمنی در حال هدیه دادن به شاپور یکم (همچنین احتمال دارد که این نجیب زاده، وزیر اعظم ساتراپ ارمنستان باشد که حلقه قدرت را از شاپور دریافت میکند.[۵])
شاپور یکم سوار بر اسب. دست چپ شاپور روی دسته شمشیر است و با دست راست هدیه را از فرد ارمنی تحویل میگیرد (یا حلقه قدرت را به او میدهد).
تابلوی راهنمای اثر، متعلق به سازمان میراث فرهنگی
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
- فیلمی از سنگنگاره ساخته صدا و سیمای مهاباد - ششم بهمن ۱۳۹۰
- فیلمی از سنگنگاره
- نقاشی از سنگ نگاره کار رابرت کر پورتر در سال ۱۸۱۹
منابع[ویرایش]
- ↑ نقش برجسته ساسانی خان تختی - وبگاه آفتاب
- ↑ «سازمان میراث فرهنگی و صنایعدستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۵-۱۹.
- ↑ تابلوی سازمان میراث فرهنگی
- ↑ سنگ نگاره سلماس
- ↑ . هینتس، والتر،۱۹۶۷، داریوش و ایرانیان، پرویز رجبی ۱۳۸۷(چاپ اول)، تهران، نشر ماهی ۷.هینتس، والتر. یافتههای تازه از ایران باستان. ترجمه:پرویز رجبی، تهران ۱۳۸۵، ققنوس
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ سنگنگاره ساسانی خانتختی موجود است. |