سری (موسیقی)

سُری ()، نام علامتی است در موسیقی سنتی ایران که با گذاشته‌شدن قبل از هر نت، آن را به اندازهٔ ربع پرده یا، در معنی دقیق‌تر، کمتر از نیم‌پرده زیر می‌کند.^[۱] این علامت از ابداعات علی‌نقی وزیری در هنگام ارائهٔ سبک اروپایی برای نت‌نویسی موسیقی ایرانی است. میزان ارزش ریاضی این نشان با نصف نشان دیز برابری می‌کند.

شرح

نام این علامت از طریق اعمال ریاضی روی مقدار عددی حروف تشکیل دهندهٔ نام «علی نقی» براساس ترتیب ابجد حاصل شده است. به این گونه که عدد حروف را با هم جمع کرده و حاصل را به صورت مجموع چند عدد دیگر نمایش می‌دهند:

ع = ۷۰، ل= ۳۰، ی= ۱۰، ن= ۵۰، ق= ۱۰۰، ی= ۱۰

مجموع این اعداد برابر با ۲۷۰ است و علینقی وزیری این عدد را یکبار به عنوان جمع اعداد ۶۰، ۲۰۰ و ۱۰ در نظر گرفته است و با تبدیل دوباره از عدد به حرف متناظر آن، کلمهٔ «سری» را حاصل کرده است.^[۲]

نمایش نویسه این نماد موسیقی همراه با کدگذاری کُرُن^[۳] (کدگذاری شده با شماره U+1D1E9 و U+1D1EA) که در موسیقی کلاسیک ایرانی برای ربع پرده کاربرد دارند، به استاندارد یونی‌کُد^[۴] در نسخه 14.0.0^[۵] اضافه شده است.

جستارهای وابسته

یادکرد

↑ Mohajeri, Shaahin. "About 24-EDO". 96edo.com. Archived from the original on 2020-09-22.
↑ Pirnazar, Maryam (2013-07-16). "Reza Vali: An Iranian Composer to Watch and - of course - to Hear". payvand.com. Payvand. For transcription of the micro-tones, I use the standard notation of the micro-tones, the Sori and the Koron, which were developed during early 20th century by the Persian master Alinaghi Vaziri.
↑ RoozbehPournader (WhatsApp) (April 23, 2020). "Proposal to encode two accidentals for Iranian classical music" (PDF). unicode.org/. ProposaltoencodetwoaccidentalsforIranianclassical music.
↑ The Unicode Standard / the Unicode Consortium (September 2021). "The Unicode® Standard Version 14.0 – Core Specification" (PDF). unicode.org/. The Unicode® Standard
↑ "Musical Symbols - Range: 1D100–1D1FF" (PDF). unicode.org. Unicode Consortium. 2021.

منابع

هرمز فرهت (پاییز ۱۳۸۸)، «فصل اول و دوم»، دستگاه در موسیقی ایرانی (The Dastgah concept in Persian music)، ترجمهٔ مهدی پورمحمد، تهران: انتشارات پارت، ص. صفحه‌های ۱۷ و ۲۳، شابک ۹۶۴-۵۶۶۴-۲۳-۳
مصطفی کمال پورتراب و دیگران (۱۳۸۸)، مبانی نظری موسیقی ایرانی، به کوشش ساسان فاطمی، محمد افتخاری.، تهران: موسسه فرهنگی-هنری ماهور، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۷۷۲-۲۲-۷

پیوند به بیرون

نماد سری در فونت استاندارد موسیقی (SMuFL)

[1] Mohajeri, Shaahin. "About 24-EDO". 96edo.com. Archived from the original on 2020-09-22.

[2] Pirnazar, Maryam (2013-07-16). "Reza Vali: An Iranian Composer to Watch and - of course - to Hear". payvand.com. Payvand. For transcription of the micro-tones, I use the standard notation of the micro-tones, the Sori and the Koron, which were developed during early 20th century by the Persian master Alinaghi Vaziri.

[3] RoozbehPournader (WhatsApp) (April 23, 2020). "Proposal to encode two accidentals for Iranian classical music" (PDF). unicode.org/. ProposaltoencodetwoaccidentalsforIranianclassical music.

[4] The Unicode Standard / the Unicode Consortium (September 2021). "The Unicode® Standard Version 14.0 – Core Specification" (PDF). unicode.org/. The Unicode® Standard

[5] "Musical Symbols - Range: 1D100–1D1FF" (PDF). unicode.org. Unicode Consortium. 2021.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]