سراسرنما

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از سراسر نما)
سراسرنمای حیاط داخلی مسجد جامع کایروان، در تونس
منظره‌ای از لندن توسط رابرت بارکر، ۱۷۹۲

سراسرنما[۱][۲] یا پانوراما (به انگلیسی: panorama) به هر گونه منظره یا دورنمای وسیع سراسری از یک فضا گفته می‌شود.[۳] در قرن ۱۹ میلادی، هنگامی که عکاسی سراسرنما اختراع شد، به هم چسباندن عکس‌ها تنها راه ساخت سراسرنما بود. در سال ۱۸۵۱ مارتین بهرمانکس چند عکس از تپه ریکون در سانفرانسیسکو گرفت. گفته می‌شود که این عکس در اول ۱۱ قسمت بود. از این تصویر ما می‌توانیم تپه رکون را با چندین عکس به هم چسبیده شده مشاهده کنیم، پس عکس سراسرنما اینگونه به‌وجود آمد. کلمه پانوراما از معادل انگلیسی آن یعنی Panorama گرفته شده که از ترکیب Pan (به معنی all = همه) و rama (به معنی sight = دید) ساخته شده‌است؛ پس می‌توان آن را «چیزی که همه اطراف را در برمی‌گیرد» معنی کرد. به همین دلیل عکس‌های پانوراما را در فارسی عکس‌های سراسرنما نیز می‌نامند. به هرگونه بازنمایی یک منظره با زاویه‌ای باز چه در نقاشی، عکاسی یا فیلم‌برداری نیز سراسرنمایی گفته می‌شود.

انواع سراسرنما[ویرایش]

تصاویر سراسرنما به‌طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

۱ـ سراسرنما عریض (عموماً با جابجایی دوربین): که می‌تواند از چندین عکس به هم پیوسته در عرض تشکیل شود. مثالی برای این نوع، دستگاه اسکنر است و قابلیت پرینت بر روی کاغذ را دارد.

۲- سراسرنما ۳۶۰ درجه و کمتر (نام دیگر:افقی)(عموماً با چرخاندن دوربین): این نوع سراسرنما در عرض به صورت ۳۶۰ درجه با گرفتن چندین عکس تشکیل می‌شود و با فرمت‌های فلش و mov (فرمت نرم‌افزار Quick Time) قابل پخش در کامپیوترها می‌گردد به طوری که اگر در عرض تصویر را ادامه بدهید، می‌توانید همه قسمتهای عکس گرفته شده را مشاهده کنید. انگار که در جایی ایستاده و در عرض دور سر خود می‌چرخید و همه جای محل ایستادن خود را مشاهده می‌کنید.

۳- سراسرنما ۳۶۰ در ۱۸۰ درجه و کمت (نام دیگر:افقی و عمودی)(عموماً با چرخاندن دوربین): این نوع عکس که پیشرفته‌ترین نوع سراسرنما می‌باشد همانند نوع شماره ۲ می‌باشد با این تفاوت که تصویر تنها به عرض ختم نمی‌شود بلکه شما می‌توانید ارتفاع را نیز ببینید یعنی همه زوایای محیطی که در آنجا قرار گرفته‌اید قابل مشاهده می‌گردد. این نوع سراسرنما نیز با فرمت فلش و mov (فرمت نرم‌افزار Quick Time)و jpg (بانمایشگر DevalVR یا FSPViewer) ساخته می‌شود و حتی می‌توانید با فرمت اجرایی تبدیل به یک تور مجازی گردد.

تعداد عکسی که برای ثبت یک عکس سراسرنما لازم است، بستگی به فاصله کانونی دارد. هرچه فاصله کانونی بیشتر باشد، (یعنی بزرگنمایی بیشتر و زاویه دید کمتر) در هر عکس قسمت کمتری از صحنه جای می‌گیرد و باید عکس‌های بیش‌تری گرفت.[۴]

نگارخانه[ویرایش]

سراسرنمایی از شهر تهران از فراز برج میلاد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «سراسرنما» [عمومی] هم‌ارزِ «panorama»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوازدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۶۶-۸ (ذیل سرواژهٔ سراسرنما)
  2. منبع برابر فارسی: مرزبان، پرویز و معروف، حبیب، فرهنگ مصور هنرهای تجسمی (معماری، پیکره‌سازی، نقاشی)، ویرایش سوم، تهران: سروش، ۱۳۷۷. (در فرهنگ فارسی چشم‌انداز، دورنما، همه‌نما، گسترنما و زنجیره‌نما نیز گفته شده)
  3. گاهی در فارسی به‌اشتباه «پانوراما» می‌نویسند و می‌گویند.
  4. «تصویر سراسرنما چیست؟». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۳.